Mehirdeki kusurlar By: sidretül münteha Date: 25 Ocak 2011, 17:31:46
d- Mehirdeki Kusurlar:
Ulema; Ayýplý olan mehrin lazým gelip gelmediðinde ihtilâf etmiþler-
Cumhûr, «Mehir ayýplý olduðu zaman nikâh sahihtir» demiþ ise de, mehrin kýymeti mi, benzeri mi, yoksa mehr-i misil mi lâzým gelir diye ihtilâf etmiþlerdir. Ýmam Þafii'nin bu konuda deðiþik görüþleri vardýr. Bir kere «Mehrin kýymeti», bir kere «Mehr-i misil lâzým gelir» demiþtir. Mâlikî ulemasýndan da kimisi «Mehrin kýymeti», kimisi «Mehrin benzeri lâzým gelir» demiþtir. Ebu'l-Hasan el-Lahmî de «Mehrin kýymeti ile mehr-i misilden hangisi daha azsa, o lâzým gelir diyebiliriz» demiþtir. Sahnûn da þâzz bir görüþte bulunup, «Mehir ayýplý olduðu zaman nikâh fasiddir» demiþtir.
Bu ihtilâfýn sebebi, «Nikâh akdi de saüþ akdi gibi midir, deðil midir?» diye ihtilâf etmeleridir. «Saüþ akdi gibidir» diyenler, nikâhýn fasid olduðunu, «deðildir» diyenler, fasid olmadýðýný benimsemiþtir. [81]
e- Þartlý Mehir:
Ulema, «Bir kadýnýn nikâh akdi yapýlýrken 'Eðer erkek evli ise kadýnýn mehri ikibin, bekâr ise bin dirhem olsun' diye þart koþulursa, akid sahih midir, deðil midir?» diye ihtilâf etmiþlerdir.
Cumhur, «Sahihtir» demiþtir. Fakat mehir olarak ne lâzým gelir diye ihtilâf etmiþlerdir. Kimisi «Þart caizdir ve kadýna koþulan þarta göre mehir düþer» demiþtir.
Bir cemaat de «Kadýna mehr-i misil düþer» demiþtir ki, îmam Þafii ile Ebû Sevr bu görüþtedirler.
Ancak Ebû Sevr, «Eðer bu kadýn kendisiyle gerdeðe girilmeden boþa-nýrsa, ona MUTA'dan baþka bir þey düþmez» demiþtir.
îmam Ebû Hanife de «Eðer erkek evli ise kadýna bin dirhem, deðilse -ikibin dirhemi aþmamak þartý ile- mehr-i misil düþer» demiþtir. Nikâhýn fasid olduðuna dair bir kavil daha vardýr. Fakat Mâliki mezhebinde bu kavil hakkýnda þimdilik bir nass hatýrlayamýyorum.
Bu babýn birçok fer'leri varsa da meþhur olan mes'eleleri iþte bunlardýr.
Ulema mehr-i misil ile hükmedildiði yerlerde misliyette muteber olan vasýflarýn neler olduðu hususunda da ihtilâf etmiþlerdir.
îmam Mâlik, «Misliyette güzellik, soy üstünlüðü ve zenginlik derecesine bakýlýr».
imam Þafii «Bunlarýn hiçbirine bakýlmaz. Kadýnýn emsali, -bu vasýflarda ister onun gibi olsunlar, isterse olmasýnlar- ona baba tarafýndan akraba olan kadýnlarda*».
îmam Ebû Hanife de «baba tarafýndan akrabalýk þart deðildir. Bütün kadýn akrabalarý onun emsalidirler» demiþtir.
Bu ihtilâfýn sebebi de, «Misliyet yalnýz soyda mýdýr, yoksa -Peygamber (s.a.s) Efendimiz,
'Kadýnla; dindarlýðý, güzelliði ve soy üstünlüðü için evlenilir' buyurduðu için -hem soyda, hem güzellikte ve hem de zenginlikte midir?» diye ihtilâf etmeleridir. [82] [81] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/448-449.
[82] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/449.