Namaz vaktinin girmesi By: sidretül münteha Date: 22 Ocak 2011, 18:28:45
3. Namaz Vaktinin Girmesi:
Namaz vakti girdikten sonra teyemmüm etmenin, teyemmümün sýhhati için þart olup olmadýðý hususuna gelince: Kimisi, Þarttýr demiþtir. Bu görüþün sahibi imam Þafii ile Ýmam Mâlik'tir. Kimisi de: Þan deðildir, demiþtir. Bunu diyen de îmam Ebû Hanife, Zahirîler ve îmam Mâlik'in tabi'lerinden îbn Þa'ban'dýr.
Bu ihtilâfýn sebebi de þudur: Birinci görüþün sahipleri: «"Ey iman etmiþ olanlar, namaza kalktýðýnýzda.." [14] mealindeki: âyet-i kerimesi de, namaza kalkýlacaðý zaman abdest almak ve eðer su bulunmazsa teyemmüm etmek emredilmiþtir. Tabiidir ki, namaz vakti girmeden namaza kalkýlamaz. Bu nedenle, namaz vaktinin girmesi; abdestin ve teyemmümün sýhhati için þarttýr. Fakat namaz vakti girmeden önce abdest almanýn caiz olduðu þeriatte baþka delillerle sabittir. Teyemmüm ise, hakkýnda herhangi bir delil bulunmadýðýndan âyetten anlaþýlan hükmüyle kalmýþtýr» derler.
Ýkinci görüþ sahipleri de, bu âyette «Namaza kalktýðýnýzda» tabiri «Bilfiil namaza kalktýðýnýzda» demek deðil, «Namaz kýlmak istediðinizde» demektir. Halbuki bu istek, namaz vakti girmeden önce de olur. Kaldý ki «Bilfiil namaza kalktýðýnýzda» demek olsa bile bundan ancak, namaza kalkýlacaðý zaman, abdest almanýn veya teyemmüm etmenin vacib olduðu anlaþýlýr, daha önce alýnan abdestin veya edilen teyemmümün- -eðer teyemmüm namaza kýyas edilmezse- caiz olmadýðý anlaþýlmaz» derler. Þu halde vakit girmeden edilen teyemmümün caiz olmadýðýný söyleyenler, teyemmümü namaza kýyas ettikleri için bunu söylemiþlerdir. Bu ise zayýf bir kýyastýr. Çünkü teyemmümün, namazdan çok, abdeste kýyas edilmesi daha uygundur. Bunu iyice düþün. Zira teyemmümün sýhhati için namaz vaktinin girmesini þart koþmak, teyemmümü vakitli ibadetlerden kýlmaktýr. Bu ise zayýf bir düþüncedir. Çünkü ibâdetlere vakit tanýmak ancak, sem'î (âyet ve hadis) delile baðlýdýr. Sonra; vakitten önce teyemmümün caiz olmadýðýný söylemek, ancak namaz vakti gelinceye kadar su bulacaðýný uman kimse hakkýnda olabilir ki, bu durumda teyemmümün caiz olmamasý vakitten önce olduðu için deðil, daha namaz vakti olmadan suyun bulunabileceði ihtimali içindir. Zira bu adam. namaz vakti gelinceye kadar her an su bulabilir. Bunun içindir ki namaz vakti geldikten sonra da, bu mezhebte üç çeþit görüþte bulunulmuþtur:
Kimisi, vaktin evvelinde; kimisi: ortasýnda, kimisi de: ancak sonunda teyemmüm edilebilir demiþtir. Fakat bazý yerler vardýr ki, kiþi namaz vakti gelinceye kadar su bulamayacaðým kesinlikle bilir, þayet bulsa da o zaman teyemmümü bozulur, teyemmümün haddi zatýnda fasid olmasý lazým gelmez Kaldý ki, su bulmak nasýl namaz vaktinden önce mümkünse, namaz vakti girdikten sonra da mümkündür. O halde vakitten önce ve vakitten sonra edilen teyemmümlere ayrý ayrý hükümler tanýyýp birincisine fasit ve ikincisine caiz demek manasýzdýr. Böyle þeylere--elde sem'î bir delil bulunmazsa-ddilmemelidir. Kaldý ki vakit girmeden teyemmümün caiz olmamasý suyu bulma ihtimalinden dolayý ise, teyemmümün ancak vaktin sonunda caiz olmasý lâzým gelir. [15]
[14] Mâide,5/6.
[15] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/172-173.