Su bulmak By: sidretül münteha Date: 22 Ocak 2011, 18:20:15
2. Su Bulmak:
Cumhur, "Su bulamadýðý için teyemmüm eden kimsenin suyu bulmasý ile teyemmümü bozulur", demiþtir. Kimiside; "Suyu bulmak teyemmümü bozmaz, teyemmüm de abdest gibi ancak abdesti bozan þeylerle bozulur", demiþtir.
Bu ihtilâf, teyemmümde abdest ve gusül gibi abdestsizük vecünüblü-ðü kaldýrýr mý, yoksa, bunlan kaldýrmayip sadece namaz kýlmanýn cevazým saðlayan bir ruhsat mýdýr, diye ihtilâf etmelerinden doðmuþtur. Teyemmüm cünüblük ve abdestsizliði kaldýrýr diyenler; suyu bulmak teyemmümü bozmaz demiþlerdir. Teyemmümün cünüblük ve abdestsizliði kaldýrmayan bir ruhsat olduðunu söyleyenler ise, suyu bulmanýn teyemmümü bozduðunu benimsemiþlerdir.
Cumhur, Peygamber (s.a.s) Efendimiz'den geldiði sabit olan «Yeryüzü benim için namazgah ve -su bulunmadýðý müddetçe- paklayýcý olmuþtur» hadisini kendi görüþüne delil yapmaktadýr. Halbuki hadis, iki mânâ ihtimalini taþýmaktadýr. Zira «Yeryüzü benim için -su bulunmadýðý müddetçe- paklayýcý-dýr» tabirinden, «Teyemmümle hâsýl olan paklanma, suyu bulmakla ortadan kalkar» mânâsý nasýl anlaþýlýyorsa, «Su bulunduðu zaman anlaþýlýr ki teyemmümle paklanma hasýl olmamýþtýr» mânâsý da anlaþýlabilir. Çünkü hadisteki bu tabir «Teyemmümle hâsýl olan taharet, suyu bulmakla sona erer» mânâsýný verebildiði gibi «Suyu bulmakla, taharetin tâ baþtan hasýl olmadýðý anlaþýlýr» mânâsým da verebilmektedir.
Cumhûr'un görüþüne delil olma bakýmýndan bu hadisten ziyade, Ebû Said el-Hudrî'nin hadisi daha kuvvetlidir. Çünkü bu hadiste Peygamber (s.a.s) Efendimiz
«Suyu bulduðun zaman onu cildine deðdir» [33]diye buyurmuþtur. Zira her ne kadar bu hadiste de yukarýda geçen mânâ ihtimali bulunuyorsa da, ketamcýlann cumhûru'na göre bu hadisteki emir fevridir, 'yani suyu bulur bulmaz bu iþi hemen yap, sakýn yaptýðýn teyemmümle namaz kýlma' demektir. Bunu düþün.
Suyu bulmanýn teyemmümü bozduðunu söyleyen îmam Þafii "Teyemmüm abdestsizlik ve cünübliiðü kaldýrmaz, cünübün veya abdestsiz olan kimseye sadece namaz kýlma cevazýný saðlar", demiþtir. Fakat bu, mânâsýz" bir þeydir. Çünkü Cenâb-ý Allah teyemmüme de taharet adýný vermiþtir.
îmam Mâlik'in arkadaþlarýndan bir grup da, îmam Þafii'nin bu görüþüne katilmiþ ve "Teyemmüm, cünüblükle abdestliði gidermez. Eðer gidermiþ olsaydý abdesti bozan þeylerden baþka bir þey teyemmümü bozmamalý idi demiþlerdir. Buna cevab olarak deriz ki: Teyemmüm de gusül ve abdest gibi bir taharettir. Fakat suyun bulunmasý ile bozulduðunu söyleyenlere göre suyu bulmak teyemmüme mahsus bir bozucu sebeptir.
Suyu bulmak teyemmümü bozar diyenler, namaz kýlmadan önce suyu bulmanýn teyemmümü bozduðunda ittifak etmiþlerse de, namaza baþladýktan sonra teyemmümü bozup bozmadýðýnda ihtilâf etmiþlerdir:
imam Mâlik, îmam Þafii ve îmam Dâvûd, "Namaza baþlandýktan sonra su bulunursa teyemmüm bozulmaz", demiþlerdir.
îmam Ebû Hanife ile îmam Ahmed ise "Namaza baþlandýktan sonra da olsa, teyemmüm bozulur", demiþlerdir. Bu görüþ, usûle daha uygun bir görüþtür. Çünkü tahareti, namaz dýþýnda bozan ve fakat içinde bozmayan bir þeyin bulunmasý, þeriata uygun deðildir. Nitekim, namaz içinde gülmenin abdesti bozduðunu ve dýþýnda bozmadýðým söyleyen îmam Ebû Hanife'nin bu görüþü, hadise dayandýðý halde, (diðer âlimlerce) yadýrganmýþtýr. Bunu iyice düþün, zira açýk bir þeydir. Bu görüþte, her ne kadar
"Amellerinizi bozmayýnýz" [34] âyet-i kerimesinin zahiri ile ihtÝcac edilmiþ (delil getirilmiþ) ise de bu âyet bu görüþe delil olamaz. Çünkü namaz içinde suyu bulan kimse, kendi isteði ile namazýný bozmuyor ki bu âyetin emrine muhatab olan kimselere dahil olsun. Belki elinde olmayan bir sebeple -ki suyun bulunmasýdýr- namazý bozulur. [35]
14. Sahih veya Mübahlýðýnda Teyemmüm Þart Olan îþler:
Cumhur; -namaz, mushaf-ý þerife dokunmak ve tavaf gibi- abdestsiz olarak yapýlmasý caiz olmayan bütün þeylerin teyemmümle de caiz olduðu görüþünde ittifak etmiþ, ancak bir teyemmümle bir kereden fazla namaz kýlmanýn caiz olup olmadýðýnda ihtilâf etmiþlerdir.
îmam Mâlik'in mezhebinde meþhur olan görüþ, bir teyemmümle iki farz namazýn kýlýnamayacaðýdýr. Ýmam Mâlik'in, iki kaza namazý hakkýnda ise, hem caizdir, hem deðildir diye iki görüþü vardýr. Biri farz, diðeri sünnet olan iki namaz hakkýnda ise, meþhur olan görüþü, eðer Önce farz kýlýnýrsa caiz olduðu, önce sünnet kýlýnýrsa caiz olmadýðýdýr.
Bu ihtilâf da -yukarýda geçtiði gibi- ya âyet-i kerime'nin zahirine göre her namaz için teyemmüm etmenin, ya her namaz vakti girince abdest için su aramasýnýn gerekip gerekmediðine dair iki ihtilâfýn birinden veya her ikisinden ileri gelmiþtir. [36]
[33] Ebû Dâvûd, Taharet, 1/125, no: 332; Tirmizî, Taharet, 1/92, no: 124.
[34] Muhammed, 47/33.
[35] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/183.
[36] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 1/185.