Yemini bozma By: sidretül münteha Date: 22 Ocak 2011, 17:35:28
2. Yemini Bozma:
Bu kýsým üç fasýldan ibarettir. Birinci fasýl, kiþiyi yemininde hanis eden þeylerle hanis olmanýn þartlan ve hükmü hakkýndadýr. Ýkinci fasýl yeminin hükmünü kaldýran keffaretin neler olduðu hakkýndadýr. Üçüncü fasýl da, kef-faretin ne zaman ve kaç tane yeminin hükmünü kaldýrdýðý hakkýndadýr. [26]
A- Yemini Bozmanýn Þartlarý ve Sonuçlarý:
Ulema, yeminini bile bile ve keyfî olarak bozan kimseye keffaret lâzým geldiðinde müttefiktirler, ki bu da, kiþinin ya yapamayacaðýna yemin ettiði bir þeyi yapmasý ya da belli bir süre içinde veyahut mutlak olarak yapacaðýna yemin ettiði bir þeyi ya o süre içinde yapmamasý veyahut yapýlmasýna imkân kalmadýðý bir vakte kadar geciktirmesi ile olur. Meselâ; 'Bu gün þu iþi yapacaðým' diye yemin ettiði halde o iþi gün batýncaya kadar yapmayan veyahut: 'Þu ekmeði yiyeceðim' diye yemin ettiði halde o ekmek baþkasý tarafýndan yeninceye kadar yemesini geciktiren kimseye keffaret lâzým geldiðinde müttefiktirler.
Fakat bu konuya iliþkin dört mes'elede ihtilâf etmiþlerdir.
1- Kiþi yeminini yanlýþlýkla veyahut icbar edilerek yerine getirmediði zaman kendisine keffaret lâzým gelir mi gelmez mi?
2- Kiþi þu iþi yapacaðým veya yapmayacaðým diye yemin ettiði zaman, o iþin tamamýný yapmak veyahut yapmamak gerekiyor mu, yoksa o iþin bir kýsmýný yapmak veyahut yapmamak onu keffaret vermekten kurtarýrmý?
3- Medlulünden daha âmm veyahut daha has bir mânâ anlaþýlan ya da kastedilen veyahut biri lügavî, biri de örfî olmak üzere biri diðerinden hâs iki . mânâsý bulunan bir þey hakkýnda yemin edildiði zaman, yemin kelimenin tam medlulüne mi, yoksa daha âmm veyahut daha hâss olan mânâya mý taalluk eder?
4- Yemin, yemin edenle ettirenden hangisinin niyetine göredir? [27] [26] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/294.
[27] Ýbn Rüþd Kadý Ebu'l-Velid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüþd El-Hafîd, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid, Beyan Yayýnlarý: 2/294.