İzin isteme ahlak ve adabı By: sumeyye Date: 27 Aralık 2010, 19:40:02
İzin isteme ahlak ve adabı
İzin isteme adabı, büyük ve küçüğün görevidir. İslam'da bunun özel bir yeri bulunmaktadır.
Kur'an-ı Kerim çocuğu izin istemeye alıştırmış, ana babanın bunu çocuğuna öğretmesini emretmiş, bu konuda aşamalı ve pedagojik bir yol izlemiştir. Ergenlik döneminden önce çocuk, ana babanın evlilik hayatındaki üç uygunsuz vakitte kapıyı çalarak izin ister. Bu vakitler, ana babanın (gecelik veya pijama gibi) özel kıyafetiyle bulunduğu uyku vakitleri; şafak öncesi, öğle vakti ve yatsı sonrasıdır.
Ergenlik öncesi izin adabı
Allah Teâlâ şöyle buyurur: "Ey iman edenler! Ellerinizin altında bulunan (köle ve hizmetçileriniz) ve sizden henüz buluğa ermemiş olanlar, sabah namazından önce, öğleyin soyunduğunuz vakit ve yatsı namazından sonra (yanınıza gireceklerinde) sizden üç defa izin istesinler. Bunlar, sizin açık bulunabileceğiniz üç vakittir. Bunların dışında ne sizin için, ne de onlar için bir günah yoktur. Yanınızda dolaşırlar, birbirinizin yanına girip çıkabilirsiniz. Allah ayetleri size işte böyle açıklar. Allah bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir." [Nur, 24/58]
Ergenlik döneminde izin adabı
"Nihayet çocuk ergenliğe erişip mükellefiyet çağına girince, artık her zaman evde ve evin dışında kapalı bulduğu kapıyı çalarak izin istemekle emrolunur." Şu ayet bu noktaya işaret eder: "Çocuklarınız ergenliğe erdikleri zaman, kendilerinden öncekilerin izin istedikleri gibi izin istesinler. İşte Allah ayetlerini size böyle açıklar. Allah bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir." [Nur, 24/59]
Efendimiz nasıl izin isterdi?
Resûlullah (sav) nasıl izin isterdi? Kapıyı çalan insanın aldığı vaziyet nasıl olmalıdır? Kapıya yüzünü mü, sırtını mı yoksa sağ veya sol yanını mı çevirmelidir? Bu soruya cevap vermek için şu hadisi zikredebiliriz.
Abdullah bin Büsr'un rivayetine göre Resûlullah (sav) izin istemek üzere kapıya geldiği zaman, yüzünü kapıya çevirmezdi. Sağ veya sol yanını çevirirdi. Kendisine izin verilirse girer, aksi halde geri dönerdi. [Ahmed bin Hanbel]
Örnek peygamber çocuklardan izin istiyor:
Şüphesiz hak haktır; büyük küçük ayrımı yapmaz. Vasıf, statü ve unvanları ne olursa olsun, sünnete uymak herkesin görevidir. İşte ümmetin komutanı ve öğretmeni Peygamber (sav)... Büyüklerin ve küçüklerin içinde, çocuğun hakkım bahis mevzu ederek onları irşat etmektedir.
Sehl bin Sâd (ra) anlatıyor: "Resulullah'a bir içecek getirilmişti, O da ondan içti. Sağında bir çocuk, solunda da yaşlılar bulunuyordu. Resulullah (sav) çocuğa: 'Bunlara vermeme bana müsaade eder misin?' dedi. Çocuk: 'Hayır, vallahi ya Resulullah! Senden gelen nasibime hiçbir kimseyi tercih edemem!' dedi. Bunun üzerine Resulullah (sav) suyu ona verdi. [Buhâri, Müslim]
Komşuluk adabı
İslam şeriatında komşunun büyük hukuku vardır. Bu hukuk, İslam toplumunun bağlarını güçlendirmek için ortaya konulmuştur. Şüphesiz çocuğun, komşu çocuklarına karşı tatbik etmesi gereken adap ölçüleri bulunmaktadır.
Peygamber (sav), çocuklarını bunlara alıştırmaları için babalara tavsiyede bulunmuş, komşunun acı ve sıkıntılarına ilgi gösterilmesini ve herhangi bir şekilde ona eziyet edilmemesini öğütlemiştir. Söz konusu adap ölçülerinin başında çocuğun, yemek üzere eline bir yiyecek veya bir meyve alarak sokağa çıkmaması gelir.
Çünkü böyle yapmakla o, onu satın alamayabilecek veya maddi sıkıntı yüzünden o an için satın alma gücü olmayan komşunun çocuğunu öfkelendirmiş olmaktadır. Böylece çocuk, sokakta değil evde yemeyi alışkanlık haline getirir. Ayrıca bu davranış, çocuğun genel adap ve görgü kurallarına sarılmasına da katkıda bulunur.
Çocuğa hediye ver!
Amr bin Şuayb, Resûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Eğer bir meyve satın alırsan, (sokakta gördüğün) çocuğa (ondan) hediye olarak ver. Şayet bunu yapmazsan gizlice onu eve götür. Çocuğun onu eline alarak komşu çocuğunu öfkelendirmek için dışarı çıkmasın!" [Taberâni]
Müslümanların sarılarak uygulamaları halinde şu İslam adabı gerçekten ne kadar büyüktür! Allah bizi ve sizleri onu uygulamaya muvaffak kılsın!
Kardeşlik adabı
Resûlullah (sav) küçük olsun büyük olsun hiçbir kardeşin herhangi bir silahı göstererek kendi kardeşini korkutmasına ve kalbine korku salmasına müsaade etmemiştir.
Ebu Hüreyre'den (ra) rivayet edildiğine göre Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Kardeşine bir demir parçasını gösteren kimseye, onu bırakıncaya kadar melekler lanet eder. İsterse ana baba bir kardeş olsun." [Müslim, Tirmizî]
'En büyük kardeş baba hükmündedir!'
Peygamber (sav) büyük biraderin İslam'da özel bir yerinin olduğunu da ifade etmiştir. Şüphesiz bu onun, aile yükünü, küçüklerin bakımı ve eğitim sorumluluğunu üstlenmesinden kaynaklanmaktadır.
Sahabeden Küleyb el-Cüheni (ra), Resulullah'ın (sav): "En büyük kardeş, baba hükmündedir" buyurduğunu rivayet etmiştir. [Taberânı'nin rivayet ettiği bu hadisin senedinde bulunan el-Vâkıdî zayıf bir ravidir]
Buna göre ebeveyn, büyük oğlunun gönlüne küçüklere sevgi ve şefkati, küçüklerin gönüllerine de büyüğe saygıyı yerleştirirse, o zaman aile nizamı dengeli bir şekilde yürür. Herhangi bir uyarı ve hatırlatmada bulunmadan herkes diğerine karşı yapacağı vazifeyi bilir.ALINTI
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: mevlüde06 Date: 06 Mart 2016, 18:02:09
Izin isteme adabi ve kardeslik hakkinda Efendimizin tavsiyelerini ogrenmis ,bildiklerimizi tekrarlamis olduk.Allah razz olsun.Rabbim hepimize uygulayabilmeyinasip eylesin insallah
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: damla6d Date: 06 Mart 2016, 18:08:40
#Selamun aleykum..İzin istemek çok gereklidir..Çünkü uygun veya uygun olmayan zamanlar vardır..(Tesettürlü olanların başı açık olduğu zaman vb.)Böyle zamanlarda izin istemek gerekir..Peygamber efendimiz de zaten izin ister[izin isterken sağ veya sol yanını çevirir] izin verilirse döner verilmezse geri çekilirdi..Rabbim bizi de daha edepli kullarından eylesin inşAllah..Rabbim razı olsun..#
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: Kevšer Date: 20 Mart 2016, 20:26:00
Aleyna Ve Aleykümüsselăm. İzin isteme adabının büyüğü küçüğü yoktur. Her kişi bu sünnete uyması gerekir. Peygamberimiz her yönüyle bizlere güzel örnektir. Oyüzden bizler de Peygamberimiz'in sünnetlerini hakkıyla yerine getirebilmeliyiz inşaAllah.
Paylaşım için Allah Razı olsun.
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: Busra 8-B Date: 20 Mart 2016, 21:18:40
"Ey iman edenler! Ellerinizin altında bulunan (köle ve hizmetçileriniz) ve sizden henüz buluğa ermemiş olanlar, sabah namazından önce, öğleyin soyunduğunuz vakit ve yatsı namazından sonra (yanınıza gireceklerinde) sizden üç defa izin istesinler. Bunlar, sizin açık bulunabileceğiniz üç vakittir. Bunların dışında ne sizin için, ne de onlar için bir günah yoktur. Yanınızda dolaşırlar, birbirinizin yanına girip çıkabilirsiniz. Allah ayetleri size işte böyle açıklar. Allah bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir." [Nur, 24/58]
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: melda 6D Date: 20 Mart 2016, 21:28:12
Selamün aleyküm. Rabbim izin isteme ahlak ve adabini uygulamayı edinmeyi nasip etsin inşallah. Rabbim İslamiyeti adalara uyarak yaşamayı nasip etsin. Çocuklara izin istemeyi ögretelim inşallah
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: ceren Date: 20 Mart 2016, 21:41:30
Aleykumselam.Izin isteme vaktini ve bedenlerini pgrendik.Kisi sabah ve yatsi zamaninda uygun olmayabilir bu yuzden uc kere izin istenip yanina gidilmesi uygundur.Rabbim razi olsun paylasimdan kardesim.....
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: selinay 7b Date: 20 Mart 2016, 22:00:17
Selamun Aleykum
İzin istemek çok önemlidir. Rabbim bizlere izin isterken ahlaklı ve adabına uymayı nasip eylesin inşallah.
Allah razı olsun
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: Rüveyha Date: 20 Mart 2016, 22:21:35
Ve aleykumusselam.Âmin ecmain İnşaAllah..Bu alışkanlığı anne baba küçükken çocuklarına aşılamalılar..Rabbim anne,babaların yardımcısı olsun İnşaAllah
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: ikranur 7d Date: 20 Mart 2016, 22:42:15
selamun aleykum.
inş güzel ahlaklı ve güzel adablı kişler oluruz.
Allah c.c. razı olsun.
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: Bilal2009 Date: 07 Ekim 2019, 06:26:49
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri edeb sahibi kullarından eylesin Rabbim paylaşım için razı olsun
Ynt: İzin isteme ahlak ve adabı By: es-Sabur Date: 08 Ekim 2019, 06:29:16
İzin isteme adabını çocuklarımıza öğretmeliyiz çünkü heryerde ve herzaman gereklidir