Helal ve haram By: hafiza aise Date: 27 Aralýk 2010, 12:01:14
HELAL ve HARAM
Altýncý Ayet وَلاَ تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ اَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلاَلٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللهِ الْكَذِبَ اِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ
"Lisanlarýnýzýn yalan yere vasýflandýrdýðý þeyler hakkýnda "Þu helâldir ve þu haramdýr" demeyiniz ki, Allah'a karþý yalan iftirada bulunmuþ olursunuz. Þüphe yok ki, Allah'a karþý yalan da bulunanlar felâha eremezler."[94]
وَلَا تَقُولُوا demeyiniz ki لِمَا þeyler hakkýnda تَصِفُ vasýflandýrdýðý اَلْسِنَتُكُمُ Lisanlarýnýzýn الْكَذِبَ yalan yere هذَا Þu حَلَالٌ helâldir وَ ve هذَا þu حَرَامٌ haramdýr لِتَفْتَرُوا iftirada bulunmuþ olursunuz عَلَى karþý اللّهِ Allah'a الْكَذِبَ yalan اِنَّ Þüphe yok الَّذينَ ki يَفْتَرُونَ عَلَى karþý اللّهِ Allah'a الْكَذِبَ yalan da bulunanlar لَايُفْلِحُونَ felâha eremezler
Ayetin Nüzulü ve Açýklamasý
Ýbni Kesir, ayetin nüzul sebebi ile ilgili olarak; müþrikler cahiliye dönemlerinde uydurmuþ olduklarý ve kendilerine meþru gördükleri beþ kere doðuran ve beþinci diþi olan deveyi putlara adanan ve serbest býrakýlan develeri, erkekli diþili olmak üzere ikiz doðuran koyun veya develeri, on nesli dölleyen erkek deveyi bu þekilde haram sayarlardý. Bunun üzerine yüce Allah bu ayeti indirerek; Allah hakkýnda söyleye söyleye yalana alýþmýþ olan dilinizi; "þu helaldýr, bu haramdýr demeyiniz" ayeti kerimesi nazil oldu.[95] Çünkü böyle söyleyenler Allah'a karþý yalan uydurmuþ olurlar. Þer'i bir dayanaðý olmayan her bir uydurma, geri dönüþü mümkün olmayan bir uçurumdur.
Bu ayet açýkça, haram ve helâli belirleme hakkýnýn sadece Allah'a ait olduðunu gösterir. Veya baþka bir deyiþle, kurallar koyma yetkisi sadece Allah'ýndýr. Bu nedenle helâl ve haramý belirlemeye yeltenen herkes O'nun haklarýna tecavüz etmiþ olur. Elbette ilâhî emri nihai otorite olarak kabul eden bir kimse, belirli bir þeyin veya hareketin haram mý yoksa helal mi olduðunu bundan çýkarabilir.
Haramý ve helâli belirleme yetkisini haksýz yere üstlenmek iki nedenden ötürü Allah'a karþý yalan uydurmak olur:
1) Böyle bir kimse, Kitab'ý gözönüne almaksýzýn, kendisinin helâl ve haram dediklerinin Allah tarafýndan helâl ve haram kýlýndýðýný söyler veya:
2) Allah'ýn helâli ve haramý belirleme yetkisinden vazgeçtiðini ve insanlarý hayatlarýyla ilgili hükümler koymada serbest býraktýðýný söylemek ister. Tabii ki bu iddialarýn her biri Allah'a karþý uydurulmuþ bir "yalan" ve bir iftiradýr.[96]
Geçmiþteki insanlarýn dinlerinden sapmalarýný yüce Allah (cc) Kur'an-ý Kerim de þöyle beyan buyurur:
اِتَّخَذُوا اَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ اَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللّهِ وَالْمَسيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا اُمِرُوا اِلَّا لِيَعْبُدُوا اِلهًا وَاحِدًا لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ
"Onlar, hahamlarýný, papazlarýný ve Meryemoðlu Ýsa Mesih'i, Allah'tan baþka Rabler edindiler. Halbu ki, onlar, ancak bir olan ve kendisinden baþka ilâh bulunmayan Allah'â ibadet etmekle emrolunmuþlardý. Allah, onlarýn koþtuklarý ortaklardan münezzehtir."[97]
Bu âyet nâzil olduktan sonra, daha önce Hýristiyan olarak Þam'a gitmiþ bulunan Adýy b. Hatim et-Tâi Medine'ye geldi ve Hz. Peygamber'e âyeti okuyarak; Hýristiyanlarýn rahip ve hahamlarýna ibadet etmediklerini, dolayýsýyla burada ne anlatýlmak istendiðini sordu. Nebî (a.s.) þöyle buyurdu: "Onlar helalý haram, haramý helal yaptýlar. Hýristiyanlar da onlara uydular. Ýþte bu, onlara ibadet etmeleridir."[98]
Sonuç olarak; ahkâmu'þ-þer'iyye: Ýslâm'ýn ortaya koyduðu bütün þer'i hükümler. Ýslâmî hükümlerin bütününü içine alan hükümler manzumesi olarak kabul edilen þer'î hükümler; itikâdî, amelî ve ahlâkî olmak üzere üç kýsma ayrýlýr: Bunlardan itikâda dair olan hükümler genellikle Allah'ýn birliði ve varlýðýna dayalý olan aklî ve mantýkî hükümlerdir. Akîdeye dair olup ayet ve hadislerle ispat edilen þer'î hükümler ise, ahiret hayatý ve meleklerin varlýðý gibi gaybe dayalý hususlardýr.
Ameli hükümlere gelince genellikle insanýn ruhunu, akýl ve nefsini eðiten emirlerdir. Bu türlü emir ve hükümler insaný Cenâb-ý Hakk'a daha iyi bir kul yapma hedefini güderler. Ayrýca insanlar arasýndaki sosyal, ekonomik, siyasî, mâlî iliþkilerin düzenlenmesinde de etkili bir rol oynayan, yine þer'î hükümlerdir.
Ahlaki hükümler ise; insanýn bütün mahlukat ile olan iliþkilerinde Allah'ýn emirlerine itaat ederek, þefkât ve merhamet duygularýnýn geliþmesinde etkili olan emir ve yasaklar manzumesidir. Þer'î hükümler gerek dünya ve gerekse ahiret hayatý ile ilgili olarak çeþitli usûllerle insaný eðiten ve daha mutlu bir toplumun oluþmasýný saðlayan ilâhî emirlerdir. Mümin bir insan her ne olursa olsun bunlara uymak zorundadýr.
Yukarýda da izah edildiði üzere Allah'a karþý iftira iflahý mümkün olmayan bir uçurumdur. Çünkü aþaðýda da açýklanacaðý üzere Allah ve peygamber üzerine yalan uydurmak affedilemeyecek bir suçtur.
Bunun sebebi ise söylenen yalanýn dinmiþ gibi insanlara aksetmesidir. Geçmiþteki Yahudi ve Hristiyanlarýn sapmasýnýn sebebi iþte buradaki inceliði anlamamalarýndan kaynaklanmýþtýr. Çünkü Allah ve peygamberlerinin söylemediði bir þeyi onlara malederek insanlara takdim ettiler. Buna uyan insanlarda haktan mahrum kaldýlar.
Helal ve haram hududunu tespitini yapan yüce dinimiz aþaðýdaki hadiste de geçeceði üzere artýk helal ve haramýn sýnýrýný çizmiþtir. Artýk bize düþen görev, helal ve haramý tesis ve tespit etmek deðil, tespit edilmiþ olanlara tabi olmaktýr. Bu hem dünyamýz hem de ahretimiz için kurtuluþtur.
Yüce Allah bu mazlum ümmeti böyle bir uçumdan koruyup muhafaza etsin inþaallah…
Altýncý Hadis
قَالَ رَسُولُ اللّهِ: اَلْحَلاَلُ مَا أحَلَّ اللّهُ في كِتَابِهِ، وَالْحَرَامُ مَا حَرَّمَ اللّهُ في كِتَابِهِ، ومَا سَكَتَ عَنْهُ فَهُوَ عَفْوٌ، فَلاَ تَتَكَلَّفُوا السُّؤَالَ عَنْهُ.
Allah Resulullah (a.s) buyurdular ki: "Helal, Allah Teala’nýn kitabýnda helal kýldýðý þeydir. Haram da Allah Tealanýn kitabýnda haram kýldýðý þeydir. Hakkýnda sükut ettiði þey ise affedilmiþtir. Onun hakkýnda sual külfetine girmeyiniz."[99]
قَالَ buyurdular ki رَسُولُ Resulullah (a.s) اللّهِ Allah اَلْحَلاَلُ Helal مَا þeydir أحَلَّ helal kýldýðý اللّهُ Allah Teala’nýn في كِتَابِهِ kitabýnda، وَالْحَرَامُ Haram da مَا þeydir حَرَّمَ haram kýldýðý اللّهُ Allah Tealanýn في كِتَابِهِ kitabýnda، ومَا þey ise سَكَتَ sükut ettiði عَنْهُ Hakkýnda فَهُوَ عَفْوٌ affedilmiþtir، فَلاَ تَتَكَلَّفُوا külfetine girmeyiniz السُّؤَالَ sual عَنْهُ Onun hakkýnda.
Hadisin Vürûdu ve Açýklamasý
Vürûdu: Buharî, Nu'man Ýbnu Beþir (radýyallahu anhümâ)'dan naklediyor: Hz.Peygamber (a.s)’a neyin helal ve neyin haram olduðunu sordular. Bunun üzerine: "Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Þurasý muhakkak ki, haramlar apaçýk bellidir, helaller de apaçýk bellidir. Bu ikisi arasýnda (haram veya helal olduðu) þüpheli olanlar vardýr. Ýnsanlardan çoðu bunlarý bilmez. Bu durumda, kim þüpheli þeylerden kaçýnýrsa, dinini de, ýrzýný da muhafaza etmiþ olur. Kim de þüpheli þeylere düþerse harama düþmüþ olur, týpký koruluðun etrafýnda sürüsünü otlatan çoban gibi ki, her an koruluða düþebilecek durumdadýr. Haberiniz olsun, her melikin bir koruluðu vardýr, Allah'ýn koruluðu da haramlarýdýr. Haberiniz olsun, cesette bir et parçasý var ki, eðer o saðlýklý olursa cesedin tamamý saðlýklý olur, eðer o bozulursa, cesedin tamamý bozulur. Haberiniz olsun bu et parçasý kalptir."[100]
Hadis, dinimizde eþya hakkýnda üç hükmün mevcudiyetini haber veriyor:
1) Eðer bir þeyin yapýlmasýna hükmedilmiþ, terkine vaad beyan edilmiþ ise bu açýk helaldir.
2) Bir þeyin terkine hükmedilmiþ yapýlmasýda beyan edilmiþ ise bu da açýk haramdýr.
3) Bir þey hakkýnda bunlardan birine hükmedilmemiþse o da þüphelidir. "Helal olan, apaçýk bellidir" sözü "açýklanmasýna ihtiyaç yoktur, herkes onu aynýyla, vasfýyla, zahir delillerle bilmede müþterektir" demektir. Üçüncü kýsým, hakkýndaki kapalýlýk sebebiyle þüphelidir, haram mý, helal mi olduðu bilinemez. Hadis-i þerifin beyanýna göre durumu böyle þüpheli olandan kaçýnmak gerekmektedir. Çünkü nefsülemirde haram idiyse ondan kaçýnmakla ona bulaþmaktan beri olmuþ olur". Helal idiyse, (ittika) kasýtla onu terk etmiþ olmaktadýr (ki helalin terki zarar vermez). Eþya hakkýnda "helal" veya "haram" hükümleri bazan beraberce reddedilir. Bunlardan biri öncelik kazanamazsa, o þey hakkýndaki hüküm, üçüncü kýsma girer.
Fýkýh usulü bilginlerine göre dinî hükümler iki kýsma ayrýlýr:
Birincisi teklifi hükümlerdir: Bir iþin yapýlmasýný ya da yapýlmamasýný gerektiren veya ikisi arasýnda tercih etmekte serbest býrakan hükümlerdir. Bir iþin yapýlmasýný gerektiren hükümlere farz ve mendup, yapýlmamasýný gerektirene haram ve mekruh, muhayyer býrakýlan hükme de mübah denir.[101]
Ýkincisi ise vaz'î hükümlerdir: Bunlar, ibadet ve muamelelerin sýhhati için gerekli olan þartlarý gösteren hükümlerdir. Bir fiil iþlenirken dinî kurallara uygun olup olmadýðý bu tür hükümlerle anlaþýlýr. Meselâ alýþveriþin sahîh olmasýyla ilgili hükümler bu kabildendir.[102]
Ynt: Helal ve haram By: zerdale Date: 23 Mayýs 2013, 22:30:36
helal ve haram,,,birbirine yakýn ve bi o kadarda zýt olan bu hükümleri hakkýyla benimseyip,amel etmeyi,korkmayý,uzaklaþmayý rabbim nefsimize kolay eylesin..haramdan uzak,helalle bütünleþmiþ bi hayat...bir son nasip olur inþALLAH....
Ynt: Helal ve haram By: selinay 7b Date: 25 Ocak 2016, 14:49:31
Selamun Aleykum
Bizler bu yalan dünyada ahiret hayatýmýz için yaþýyoruz .. Ve yaþarken ahiret hayatýný da dusunmemi gerekir . Çünkü bizler bu dünyada yaptýðýmýz en ufak bir þey. Ýçin bile olsan ahirette bizlere hesap sorulacak . bu dünyada helal olan yiyecekleri tüketmeli ve hamamlardan uzak durmaliyiz.
Allah razý olsun
Ynt: Helal ve haram By: Mustafa/Samed Date: 25 Ocak 2016, 17:04:08
Ve Aleykümüsselam. Her þeyden helal yönde harcamalýyýz. Paylaþým için Rabbim razý olsun.
Ynt: Helal ve haram By: Yaðmur Gümüþ 8-B Date: 25 Ocak 2016, 17:33:07
Bismillah...
Bir insanýn hak ettiði mala sahip olmasý o malýn o kiþiye helal olmasýdýr. Haram ise insanýn hak etmediði mala sahip olmasýdýr. Allah`ým sen bizleri helal olanlardan alý koyma. Bizleri hep helal olanlar ile karþýlaþtýr.
Allah cc. razý olsun.
Ynt: Helal ve haram By: Kevšer Date: 25 Ocak 2016, 17:48:24
Esselâmü Aleyküm Ve Rahmetüllah. Allah ( Celle Celalühu ) biz kullarý için bu dünyadaki helâl ve haramýn sýnýrýný çizmiþtir. Ohalde bizlere düþen görev , helâl ve haramý tesis ve tespit etmek diðil, tesbit edilmiþ olanlara tabi olmaktýr. Bu hem dünyamýzý hem de Ahiretimiz için bir kurtuluþ olur.
Paylaþým için Rabbim Razý olsun kardeþim...
Ynt: Helal ve haram By: ikranur 7d Date: 25 Ocak 2016, 18:30:15
selamun aleyküm.
Allah c.c. helal yemeyi helal para kazanmayý nasip etsin.
Allah c.c. razý olsun.
Ynt: Helal ve haram By: ceren Date: 25 Ocak 2016, 19:28:06
Aleykumselam.Helal ve harama dikkat esen ve allahin emir ettigi sekilde rizai ilahide yasayan kullardan olalim inþallah....
Ynt: Helal ve haram By: Alican 7-B Date: 25 Ocak 2016, 19:33:24
Selamun Aleyküm. bizlerin malý çok olup haram olacaðýna az olup helal olur inþAllah. Bizler helal ve harama çok dikkat etmeliyiz. Kazandýðýmýz parayý çalýp çýrpmak yerine alýn teri ile çalýþarak kazanmalýyýz. Rabbimin emrettiði þekilde yaþarýz inþAllah. Rabbim paylaþým için razý olsun.
Ynt: Helal ve haram By: rabiayldz Date: 25 Ocak 2016, 21:51:24
Ve aleykümselam. Haram yememeye dikkat etmeliyiz ve haram iþleri yapmamalýyýz. Bazý insanlar alýn teriyle çalýþacaðýna hýrsýzlýk yapýyor. Bütün iþlerimiz helal yaparýz inþALLAH. (AMÝN) .
Ynt: Helal ve haram By: ceren Date: 28 Aralýk 2017, 19:45:58
Aleykumselam.rabbim bizleri onun yoluna giden ona ýnan ve onun istediði þekil helal dairede yaþayýp haramdan uzak unahdan uzak yaþayýp rahmete eriþen kullardan eylesin inþallah. ...
Ynt: Helal ve haram By: Ayþegül Yýldýrým koü Date: 02 Aralýk 2018, 01:09:45
"Âlimin âbide üstünlüðü, benim sizin en aþaðý derecede olanýnýza üstünlüðüm gibidir. Þüphesiz ki Allah, melekleri, gök ve yer ehli, hatta yuvasýndaki karýnca ve balýklar bile insanlara hayrý öðretenlere dua ederler." (Tirmizî, Ýlim 19)
ÝNÞALLAH SÝZLERE DE YERDE VE GÖKTE DUA EDENLER OLUR. ENNAS HOCAM VE EMEÐÝ GEÇENLERDEN ALLAH RAZI OLSUN.
Ynt: Helal ve haram By: Bilal2009 Date: 02 Aralýk 2018, 02:32:36
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri helalden ayýrmasýn Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Helal ve haram By: ceren Date: 02 Aralýk 2018, 15:36:05
Esselamu aleyküm.Rabbim bizleri helal dairede yasayan haramdan uzak kalan ve Allahýn rahmetine kavuþan kullardan olalým inþallah...
Ynt: Helal ve haram By: ceren Date: 01 Mayýs 2022, 04:47:09
Esselamu aleyküm.rabbim bizleri helal dairede yaþayan haramdan kaçýnan ve kuruluþa erisen kullardan eylesin inþallah...