Kalsiyum By: Eslemnur Date: 22 Aralýk 2010, 20:00:41
Kalsiyum
Kalsiyum (Kemiklerin temel minerali); Kemik ve diþ saðlýðý için önemlidir. Kanýn pýhtýlaþmasýnda rol alýr. Eksikliðinde kemik yapý bozukluklarý ve sinir dokularýnda aþýrý duyarlýlýk görülür. Bakýr Merkezi sinir sisteminin düzenli iþlemesinde ve demir metabolizmasýnda rol alýr. Eksikliðinde kansýzlýk görülür. Yaþlý bir insanla 10 yaþýndaki çocuk arasýdaki ortak nokta nedir? Bu ortak nokta, ikinizin de ayný miktarda kalsiyuma ihtiyacý olmasýdýr. Kalsiyumun kemikler için önemi, yaygýn inanýþýn tersine, yalnýzca çocukluk ve gençlik çaðýyla sýnýrlý deðildir. Çünkü yetiþkin yaþlarda az kalsiyum alýnmasý ile osteoporoz arasýnda baðlantý vardýr. Osteoporoz, yani kemiklerin kalsiyum eksikliðine baðlý olarak dayanýksýzlaþmasý, ileri yaþlarda kemiklerin kolayca kýrýlmasýna yol açan önemli ve yaygýn bir saðlýk sorunudur. Konuyu araþtýran bilim adamlarýna göre saðlýklý kemikler için tavsiye edilen kalsiyum miktarýnda yaþla birlikte azalma olmuyor.
Ne kadar kalsiyum gerekir?
Büyüme dönemindeki çocuklar, ergenler, gebeler ve emziren kadýnlar kalsiyuma en çok ihtiyacý olanlardýr. Kemik kitlesi otuzlu yaþlarda maksimum miktarýna eriþir. Bu yaþta kemik yapýmý ile kemik yýkýmý denge durumundadýr. Her ne kadar ergenlik döneminde günde 1,200 miligram olan günlük kalsiyum gereksinimin 25 yaþýndan sonra 800 miligrama indiði kabul edilse de kalsiyumla ilgili son araþtýrmalar, yetiþkin insanlarýn daha fazla kalsiyum almasý gerektiðini göstermektedir. Araþtýrmacýlar, özellikle genç yaþlarda bol kalsiyum alýnmasýnýn, ileri yaþlarda osteoporoz riskini azalttýðýný belirtiyorlar.
• Kalsiyum emiliminde azalma : Yaþla birlikte kalsiyum emilimi azalýr. Eðer 65 yaþýn üzerindeyseniz D vitamini yapýmý da azalmýþtýr. D vitamini, kalsiyumun kemiklere ulaþmasý için gerekli bir vitamindir.
• Kadýnlar için önemli : Kadýnlarda östrojen düzeylerinin düþmesi, kemik yýkýmýný hýzlandýrýr çünkü östrojen kemiklerdeki kalsiyumun azalmasýný önleyen bir hormondur. Menopozda östorjen düzeyleri düþünce kemik yýkýmý artar. Menopozun ilk 6-8 yýlýnda östrojen verilmesi (hormon replasman tedavisi) kemik erimesini yavaþlatýr. Menopozda östrojen kullanmayan kadýnlarýn daha fazla kalsiyum almasý gerekir. Menopozdan 10 yýl sonra ise östrojenin etkisi azalýr, kalsiyumun etkisi artar. Bu dönemde 1,500 mg kalsiyum alýnmasýnýn kemik erimesini azalttýðý düþünülmektedir.
Daha fazla kalsiyum alma yollarý
• Doðru besinleri seçin : Süt ürünleri en zengin kalsiyum kaynaklarýdýr. Kalorileri kýsýtlamak için az yaðlý süt ve az yaðlý peynirleri seçebilirsiniz. Süt içmiyor ve süt ürünlerini sevmiyorsanýz yeþil yapraklý sebzeler ve kalsiyum takviyeli hazýr besinleri seçin ya da kalsiyum desteði saðlayan tabletler kullanýn.
• Kalsiyum desteði : Beslenmeyle yeterli miktarda kalsiyum almak mümkündür ama günlük besinleriniz arasýnda süt ve süt ürünleri fazla yer tutmuyorsa kalsiyum desteði almanýz gerekir.
Kalsiyum desteði alýrken dikkat etmeniz gerekenler
• Küçük dozlarda alýn : Her bir doz 600 mg''ý aþmasýn. Küçük dozlar daha iyi emilir.
• Yemekle birlikte alýn : Bazý besinler kalsiyum emilimiyle etkileþse de kalsiyumu yemekle almak en elveriþli yoldur. Çünkü yemek yenilirken asit üretiminin uyarýlmasý, kalsiyum emilimini artýran bir faktördür.
• D vitamini ile birlikte alýn : Bir multivitamin almýyorsanýz kalsiyumun yaný sýra 200-400 IU D vitamini içeren bir kalsiyum desteði seçin. Yeterli kalsiyum alýnmasý, kemik yýkýmýnýn yavaþlamasýný saðlayarak osteoporoz riskini azaltacaktýr. Kalsiyum ve D vitamini desteðinin yaný sýra düzenli aðýrlýk kaldýrma egzersizleri yapýlmasý kemikleri güçlendirecektir. Kadýnlarda egzersiz ve yeterli kalsiyum alýmý ile kombine edilen östrojen tedavisi, kemik erimesi ve kýrýklara karþý en iyi savunmadýr.