Ahlak By: sidretül münteha Date: 01 Aralýk 2010, 21:14:04
AHLAK
Güzel ahlaký tamamlamak için gönderilen bir peygamberin ümmetiyiz. Cenabý hakkýn “habibim sen ne yüce bir ahlak üzeresin”1 buyurduðu Resulün ümmetiyiz. Bütün beþerin ahlakça en güzeli olan bir Resulün ümmetiyiz. Ahlakiliði hiç kalmamýþ bir topluma gelerek, onlarý zirvelere ulaþtýran, Allah’a yaklaþmalarýna vesile olan, Rablerini onlara, onlarý rablerine sevdiren, gelmiþ geçmiþ bütün insanlarýn Allah’a en sevgilisi olan bir Resulün ümmetiyiz. Ancak ona ümmet olmanýn neresindeyiz?
Her þeyden önce ahlak bir ilimdir. Bu ilmin kendine göre bir takým kaideleri, ölçüleri ve bu ölçüler doðrultusunda varmak istediði bir sonucu vardýr.
Ahlak ilminin konusu; iyi ve kötü davranýþlar sebebiyle insanýn ruhudur.
Gayesi ise; Ýnsanýn kendine, yaratanýna, birlikte yaþadýðý diðer canlýlara karþý nasýl davranmasý gerektiðini bilmesi ve bu bilgileri gereði gibi tatbik etmesidir. 2 Bunlar kýsaca bilmemiz gereken kitabi bilgileridir.
Biz Müslüman olarak günlük yaþamýmýzda edindiðimiz ahlaklarý gelenek ve göreneklere göre deðil, kuranýn ve sünnetin ýþýðý altýnda þekillendirmeliyiz.
Yukarýda ahlakýn konusu ile ilgili yaptýðýmýz tarifte insan davranýþlarýyla ruhu konu ettik.Ruhun gýdasý da maneviyattýr. Bize manen huzur veren þey güzel amellerimizdir. Güzel amellerimiz sayesinde kalbimiz manen temizlenir ve bütün bedenimiz huzur bulur.
Kuran bütünlüðü içerisinde bakýldýðýnda kalp katýlýðý kötü ahlaklarýn sonucunda meydana gelir. Kalplerinde hastalýk bulunanlar kötü ve lüzumsuz iþlerle meþguldürler. Ýþledikleri günahlar sebebiyle onlarýn kalpleri kararýr, katýlaþýr. Hatta mühürlenir.
Baþlýca kötü ahlaklar; kibir, haset, yalan, iftira, memime, gýybet, kin, nefret, nifak, fesat, riya, kötümserlik, cimrilik, bencillik, þehvet, hainlik, gaddarlýk, inat, zulüm gibi birçok kötü ahlak çeþidi vardýr.
Yine kuran bütünlüðü içerisinde baktýðýmýzda güzel olan ahlaki davranýþlarýn yapýlmasý istenmektedir. Bu sayede insanýn mutlu ve huzurlu olmasý amaçlanmaktadýr. Zaten dinimizin ahlaklý olmayý emretmesindeki gaye budur.
Baþlýca güzel ahlaklar; sabýr, sebat, þefkat, merhamet, sevgi, saygý, haya, edep, nezaket, af, müsamaha, kusur ve ayýplarý örtme, tevazu, hayýrseverlik, iyilik, cömertlik, þükür, iktisat, kanaat, tasarruf, sükut, sýr saklamak, vakar, temkin, þeceat, mürakabe, nefis muhasebesi, iyiliði emr kötülüðü men, sorumluluk, tevekkül, teslimiyet, ülfet, güler yüzlülük, tatlý sözlülük, özür dileme, sadelik, itaat, dostluk, barýþ severlik diye sýralaya biliriz.
insanda bu ahlaklarýn meleke haline gelmesi de rehberimiz olan Rasullah efendimize tabi olmakla gerçekleþebilir. O, insanlýða hidayet kaynaðý olarak gelmiþ, ahlaki çöküntü içirisindeki insanlarý yýlmadan ve býkmadan eðiterek güzel ahlak sahibi olmalarýný saðlamýþtýr.Onlar efendimize iman ettiler. Tâbi oldular. Allah için sevdiler ve Allah için buðuzettiler. Allah için kardeþ oldular. Ýslam ahlakýnda olan bütün güzel davranýþlarý öðrendiler ve yaþadýlar. Bu þekilde bütün ümmet için örnek oldular.
Ahlaki davranýþlarýn yapýlmasýyla kalbimiz huzur bulur. Kýsacasý bütün güzel davranýþlar sonunda kalbimizin temizlenmesi söz konusudur. Bunun gibi bütün kötü davranýþlar sonucu da kalbimizin kirlenmektedir.Rasulullah efendimiz buyuruyor ki; “Bedende bir et parçasý vardýr. O iyi olduðu zaman bütün beden iyi olur. O kötü olduðu zaman bütün beden kötü olur. Dikkat edin o kalptir.”3
Efendimiz bedenin kötülüðünü kalbin kirli olmasýna baðlamaktadýr. Dolayýsýyla yapýlan her kötü amel kalbe zarar vermektedir ve bedenin huzurunu kaçýrmaktadýr. Yine Efendimiz bedenin iyiliðini kalbin huzuruna baðlamaktadýr Dolayýsýyla güzel davranýþlar kalbe safiyet kazandýrmaktadýr. Bu þekilde devamlý iç huzuru saðlanmaktadýr.
.
Ýþte cenabý hakkýn emirleri ve Rasullah efendimizin sünnetleri ahlaki ölçülerimizdir. Bedenimizin, ruhumuzun huzur bulmasý kuran ve sünnetteki güzel ahlaklarý yapmamýzla mümkündür. Aksi takdirde bizim için zor bir geçim ve darlýk vardýr.
1)Kalem s.4
2)Hadislerle Ahlaki davranýþlar, Ali Özek, s.16
3)Diyanet,250 Hadis,s66(Buhari, Müslim)
Ýsa AVCI