Kabirlerde dua By: hafiza aise Date: 01 Aralýk 2010, 18:12:16
5. Kabirlerde Dua:
Ýslâm'da dilek ve istekler sadece Allah'a arzedilir. Allah'tan baþkasýna sýðýnmak ve O'ndan gayrisinden maðfiret dilemek doðru deðildir. Gerçek böyle olmasýna raðmen, halkýmýzdan bazýlarý dua þeklini ve adabýný adeta deðiþtirmiþlerdir. Duaya bir sürü bâtýl hareketleri sokmuþlardýr.
Bazýlarý dua ederken sanki kavga ediyor gibi baðýrýp çaðýrýyor. Kimisi dua yapmak için türbelere, yatýrlara koþuþturuyor. Kimisi de mezarlara elini yüzünü sürmekte, türbelerin eþik ve pencerelerini öpmektedir. Bir çeþit tapýnma hareketleri yapmaktadýrlar.
Bu hareketlerin cümlesi yanlýþtýr ve batýldýr.
Þu bir gerçektir ki, dua etmek için kabir baþýna, yatýr taþýna gitmeye gerek yoktur. Zira kabirde yatan mevtalar insanlarýn dileklerini yerine getiremezler. Dua eden kiþi ile Allah arasýnda vasýta olamazlar. Çünkü Ýslâm'da Allah'a sýðýnmak, O'na dua etmek için bir aracýya ihtiyaç yoktur. Kul, vasýtasýz Allah'a iltica eder. Bu itibarla bir kimse, "Falan yatýra gittim ona dua ettim o mübarek zatýn himmetiyle duam kabul oldu" derse bu caiz deðildir.
Kabirler; ölümü düþünmek, ahireti hatýrlamak ve insan hangi mevkide olursa olsun bir gün gelip mezarda yatan gibi toprak olacaðýný görmek ve ibret almak için ziyaret edilir. Nitekim Allah Elçisi sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed (S.A.S) bir hadislerinde:
"Kabirleri ziyaret edin çünkü ziyaret sizi dünyada zahidâne yaþatýr, size ahireti hatýrlatýr, sizi gafletten uyandýrýr "(13) buyurmuþlardýr.
Kabir baþýna varýnca, ölenlerin ruhuna Kur'ân okumak, okunan Kur'ân'ýn sevabýný mevtalarýn ruhuna "Allah rýzasý için" armaðan etmek caizdir ve sevaptýr. Ancak, "Duam oraya gitmekle kabul olacak" inancý yanlýþtýr.
Gezliðimiz ve gördüðümüz bazý yerlerde tesbit ettik ki türbelere, kabirlere gidenler, orayý adeta bir piknik yerine çeviriyorlar. Yeme ve içmeler yapýlýyor, adaklar daðýtýlýyor. Kur'ân ve mevlitler de okunuyor. Fakat dua bittikten sonra, bazý türbelerin bahçelerinde salýncaklar kurulup þarkýlar söyleniyor. Zevk ü sefa yapýlýyor. Bu yanlýþtýr ve Ýslâm adabýna uygun deðildir. Türbe ve kabristanlýklarda bu'adetlere son vermek gerekir.
Bu tesbitten sonra Ýslâm'a göre dua nedir? Nerede ve nasýl yapýlmalýdýr? Kýsaca bunu açýklamaya çalýþalým:
a) Dua ve Adabý:
Ýnsanýn yüce yaratýcýya karþý yapmak zorunda olduðu kulluk görevlerinden biri de DUA'dýr. Sevgili Peygamberimizin bildirdiðine göre "Dua bir ibadettir"(14).
Gerçekten de dinler tarihinin bize ulaþtýrdýðý bilgilerden öðreniyoruz ki insanoðlu yeryüzünde hangi tür inancý taþýrsa taþýsýn, hiçbir zaman dua etmek lüzumunu hissetmekten uzak kalmamýþtýr. Çünkü insanoðlu yaratýlýþý gereði daima üstün bir kudrete baðlanmýþ, ona inanmýþ ve ondan yardým dilemiþtir. Ýþte dua, bu inanýþýn dile getiriliþ biçimidir.
Aslýnda dua, kelime anlamý bakýmýndan; Allah'tan yardým dileme anlamýna "çaðrýda bulunmak, davet etmek", "yardým ve esenlik istemek" anlamlarýna gelmektedir. Muhammed Hamdi YAZIR dua'yý þöyle tarif etmektedir.
"Dua; küçüðün büyükten, acizin kâadirden hacet ve arzusunu talep ve ricasý demektir 15.
Çaðýmýzýn ünlü biyoloji bilgini Alexis Carrel, "dua; kâinatýn gayrimaddi olan heyulasýna uzanmak" demektedir. Genellikle ya bir þikayet, ya bir bunalma veya bir yardým istemedir. Bazen de eþyada gizli yüce ve edebî prensibi, iç refahý ile nazar ve temaþadýr. Dua insanýn en yüce hikmet, en yüce kuvvet, en yüce güzellik ile birleþme ve kaynaþma yolunda insanýn sarfettiði cehittir. Dua öyle bir takým formüllerle, hafif tertip dinlenmek deðildir. Gerçek dua þuurun Allah ile birleþip kaynaþtýðý giz dolu bir halettir(16).
Dua, en güzel anlam ve ifadesini, sevgili Peygamberimizin buyurduðu hadislerde kazanmýþtýr. Bunlardan bir kaç tanesini örnek olarak arzedelim.
Sevgili Peygamberimiz buyuruyorlar:
"Dua, mü'minin silahýdýr, dinin direðidir, göklerin ve yerin nurudur. Dua, ibadettir. Darlýk zamanýnda Allah'ýn kendisine yetiþmesini isteyen kimse, geniþlik zamanýnda çok dua etsin. Geniþlik zamanýnda dua etmek kadar Allah 'a hoþ gelen birþey yoktur. Allah fazl 'u kerem sahibidir. Bir adam ellerini O 'na kaldýrýrsa, onlarý boþ olarak geri çevirmekten utanýr"(17).
Dua etmek için kutsal kitabýmýz Kur'ân-ý Kerim'de emir ve iþaretler vardýr. Yüce Allah Mü'min Sûresinde þöyle buyuruyor: "Bana dua edin ki size karþýlýðýný vereyim.."(18). Bir baþka sûrede de "Ey Muhammed kullarým beni sana sorarlarsa, bilsinler ki, ben þüphesiz onlara yakýným, Benden isteyenin dua ettiðinde duasýný kabul ederim. Artýk onlar da davetimi kabul edip bana inansýnlar, doðru yolda yürüyenlerden olsunlar"(19)
Anlamlarýný sunduðumuz bu ve bunlara benzer diðer âyeti kerimelerden de anlaþýlýyor ki Allah'a dua etmek bir buyruktur ve kulun kulluk vazifesidir. Allah'a dua kiþiyi hiçbir zaman küçültmez. Bilakis, insanýn Allah'a teslimiyetini ifade eder. Ýnsanýn, Allah'ýn azameti ve kudreti karþýsýnda nekadar aciz olduðunu, ancak O'na inandýðýný, O'na güvendiðini, kulluðunu O'na arzettiðini ifade eder. Çünkü dua eden, ancak Allah'a inandýðý için dua etmektedir. Dua eden kimse Allah'ýn emrini yerine getirmiþ olduðundan sevap kazanýr. Zira dua bir ibadettir. Allah Elçisi: "Dua ibadetin özüdür" buyurur. Dua eden kul Allah'ýna yaklaþmýþtýr. Ruhu Allah ile çok yakýn ilgi kurmuþtur(20). Zaten ibadetin aslý da O yüce kudrete yaklaþmak deðil midir? Kur'ân-ý Kerim'in pek çok yerinde geçen dua lafzý, çok kere ibadet anlamýnda kullanýlmýþtýr(21).
Peygamberimizin ve Ýslâm bilginlerinin bildirdiklerine göre dua insanýn manevi dünyasýný zenginleþtirmesi, insaný ruh olgunluðuna yüceltmesi bakýmýndan pek çok yararlýdýr. Ta ki kiþi duayý içtenlikle inanarak, ýsrarla ve sürekli olarak yapsýn. Zaten Kur'ân-ý Kerim'de: "Ey insanlar! Allah'ý çok anýn, O'nu sabah akþam teþbih edin"(22) "Allah'ý çok anýn ki saadete eriþesiniz''(23) anlamlarýndaki ayetler, duayý dilimizden eksik etmememizi hatýrlatmaktadýr. Dua, yüce Allah'a karþý, dilek ve arzumuzu, af ve maðfiret niyazýmýzý arzetmek olduðu için, kendine özgü bir usûl ve adab içerisinde yapýlmalýdýr,
b) Duada Dikkat EdilecekHususlar:
Ýslâmî usûle göre dua yapmak için þu hususlara dikkat etmekte yarar vardýr.
Dua, her zaman yapýlabilir. Ancak Ramazan, Arefe, Bayram, Cuma günleri özellikle seher vakitleri ile, namaz sonlarýnda, secde aralarýnda ve savaþ içinde saflar teþkil edildiði sýralarda yapýlan dualar daha makbuldür.
Dua yapýlýrken genellikle kýbleye dönmek, fakat gözleri göðe dikmemek gerekir.
Dua; baðýrýp çaðýrmadan, sesi fazla yükseltmeden huzur ve huþu ile yapýlmalýdýr. Dua'da kýzgýnlýkla kötü sözler söylememek, dua ederken Allah'tan baþka herþeyi kalpten çýkarýp, yalnýz O'nu düþünmek ve O'na güvenmek þarttýr.
Dua'nýn Allah tarafýndan kabul edileceðine inanmak, duaya hemen dileðini söyleyerek deðil, önce Allah'a hamdederek, Peygamberimize salat ve selam getirerek baþlamak lazýmdýr.
Duanýn kabul olmasý için; hak yememek, kime kötülük yapmýþsak ondan helallik almak, herkese iyilik düþünmek, ibadet ve taata yönelmek icabeder.
Yine duanýn kabul olmasý için, ana-babayý kýrmamak, onlarý razý etmek, mazlumun ahýndan kaçýnmak gerekir.
Þunu da hatýrlatmak isteriz ki, Ýslâm'daki dua adabýnda "Dua ettim, ettim de kabul edilmedi" demek doðru deðildir.
Yapýlan duanýn kabul olup olmamasý Allah'ýn takdirindedir. Kendimizi ýslah etmemiz, imanýmýzý yüceltmemiz gerekirken, "Duam kabul olmadý" demek Ýslâm inanç ve ahlâkýna aykýrýdýr. Unutulmamalýdýr ki her dua, Allah katýnda muhafaza edilir. Karþýlýðý ya dünyada ya da ahirette verilir. Ne zaman ve nerede verileceðini biz bilemediðimiz için duam kabul olmadý demek hatadýr. Ýnanç zaafýndan ileri gelir. Allah'a dua etmenin, O'na yakarýþta bulunmanýn, O'na güvenmenin insan ruhu üzerinde çok olumlu etkisi vardýr. Çünkü dua, psikolojik anlamda bir boþalmadýr. Kiþi, ruhunu sýkan birtakým duygu ve düþüncelerinden arýnmak istediði zaman yaratanýna sýðýnmakla, O'na yakarýþta bulunmakla hafiflediðini hisseder. Af ve maðfiret dilemekle günahlarýndan temizlendiðine inanýr. Bu inanç dua edene huzur ve sükun verir.
Nitekim konuya iliþkin olarak Dr. Alexis Carrel de þöyle demektedir.
''Dua, zihni ve uzvî bir deðiþiklik meydana getirir. Bu deðiþiklik tedrici olur. Ýnsan ne ise kendisini öylece olduðu gibi görür. Bencilliðini, ihtirasýný, hatalarýný, kibirini görür. Ahlâkî görevini yapmaya doðru yön alýr. Fikri tevazu kazanmaya çalýþýr. Onda iç sükûnet, ahlakî faaliyetler ahengi, yoksulluða, iftiraya, gam ve kedere, ýzdýraplara karþý daha çetin sabýr ve tahammül baþlar. Bununla beraber dua, uyuþturucu bir morfin tesiri yapýyor deðildir"(24).
Dua ile ilgili olarak Peygamber Efendimiz'in buyurduðu birkaç hadis mealini sunarak konuyu tamamlayalým.
"Dua ibadetin iliði ve özüdür"25
"Þüphesiz ki Allah,ýsrar ile dua eden kulunu sever"(26).
"Kim yüce Allah 'a dua etmezse, Allah ona gazap eder"(27)
Ünlü devlet adamý Mahatma Gandhi de þöyle söylemektedir:
"Dua ve ibadet olmasaydý, ben çoktan çýldýracaktým"(28)
--------------------------------------------------------------------------------
(13) Kur'ân-ý Kerim'in Türkçe Meali Alisi ve Tefsiri, Ömer Nasuhi Bilmen, c. 8, s. 4088.
(14) Tecrid-i Sarih, c. 12, s. 360.
(15) Hak Dini Kur'ân Dili, M.Hamdi Yazýr, c. 3, s. 2194.
(16) Ýlim- Ahlâk-Ýman, M.Rahmi Balaban, s. 41.
(17) Büyük Dua Mecmuasý, Süleyman Ateþ, s. 7-8.
(18) Mü'min Suresi, Âyet: 60.
(19) Bakara Suresi, Âyet: 186.
(20) Kur'ân-ý Kerim'in Türkçe Meali Âlisi ve Tefsiri, c. 7, s. 3163.
(21) Büyük Dua Mecmuasý, s. 10.
(22) Ahzab Suresi, Ayet: 41-42
(23) Cuma Suresi, Ayet: 10.
(24) Ýlim Ahlak - Ýman, s. 45
(25) Tecrid-i Sarih, c. 12, s. 331.
(26) Fethu'I-Kebir, c. l, s. 335.
(27) Kunûz'il-Hakaik, c. 2, s. 120.
(28) Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý Dergisi, c. XI Sayý: 5, s. 292.
Ynt: Kabirlerde dua By: ceren Date: 20 Kasým 2015, 23:23:31
Esselamu aleyküm.Kiþiler Allah dan deðilde türblerden,kabirlerden medet umduklarýnda büyük bir yanlýþa ve günaha düþerler.Birinin yardýmýna allahdan baþka kimse derman vermez.Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim...
Ynt: Kabirlerde dua By: mevlüde06 Date: 21 Kasým 2015, 13:45:22
Ve aleykumusselam ve rahmetullah.
Dua Sevgiliyle konusma aracimiz,dua Sevgiliye gonderdigimiz mesajimiz.insallah bu meaaji dogru ve edebine uygun gonderenlerden oluruz.Allah razi olsun.cok detayli guzel bir konu olmus
Ynt: Kabirlerde dua By: HALACAHAN Date: 18 Eylül 2016, 21:56:30
Aleykum selam ..
Ýslâm'da dilek ve istekler sadece Allah'a arzedilir. Allah'tan baþkasýna sýðýnmak ve O'ndan gayrisinden maðfiret dilemek doðru deðildir.
Rabbim sen kardeþlerimin ve benim tüm hayýr dualarimizi kabul eyle ..
Ynt: Kabirlerde dua By: yagmur_7-c Date: 18 Eylül 2016, 22:26:03
Esselamu aleykum
Hayat hizli gecr insan icin ve bi anda kendini aslolan yerde Allah in yanýnda bulur.. Iinsan ölen kiþi için de dua ederken allah a dua da da adalý olmalý....Rabbim hayýrlý olumler versin inþallah cumlemimize ..
radyobeyan