Niyet By: hafiza aise Date: 27 Kasým 2010, 19:06:04
6. Niyet:
Ýster farz, ister sünnet olsun bütün namazlara baþlanýrken, kalpten niyet edilmesi ve kýýýnan namazýn belirtilmesi, 'namazýn sýhhat/geçerlilik þartiarýndandýr'. Burada bazý þeylere dikkat çekilmesi gerekmektedir;
I. Namaz dahil olmak üzere, bütün ibadetlerde niyetin mahallinin dil deðil, kalp olduðu konusunda âlimler ittifak etmiþtir.
II. Kalbinden niyet ettiði þeyi, diliyle farklý söyleyen kimsenin, kalbinden ettiði niyet geçerlidir. Bu konuda âlimler arasýnda hiçbir ihtilaf yoktur. Örneðin, öðle namazýna niyet edip, diliyle yanýlarak ikindi olarak söyleyen kimsenin durumu gibi.
III. Niyeti açýktan sesli söyleyerek yapmanýn bidat olduðu konusunda da ihtilaf yoktur. Þeyhu'l-Ýslam, el-Fetâu&da (22/233) der ki; 'Namazda niyeti sesli olarak yapmak kötü bidatlerdendir. Bu konuda âlimler ittifak etmiþlerdir. Hiç kimse, niyeti aþikâr yapmanýn müstehap ya da bidat-ý hasene/güze! bidat olduðunu söylememiþtir. Kim bu davranýþa güzel bidattir derse, Rasulullah (sallallâhu aieyhi ve sellem)'in sünnetine ve dört mezhep Ýmamýnýn icmâsma ve diðer âlimlere muhalefet etmiþ olur. Böyle bir þey iddia edenler tövbe etmeye davet edilirler, tövbe etmezlerse hak ettikleri ceza verilir.'
IV Niyeti içinden telaffuz ederek yapmak, bidattir. Çünkü Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem)'den ve hiçbir sahabeden 'gizli veya açýktan niyeti telaffuz ettikleri' nakledilmemiþtir. 'Allah için namaza, yöneldim kýbleye, dört rekat namaza, imam olmaya veya uydum imama, farz namazý edaya, kaza kýlmaya' gibi sözler söylememiþlerdir. Bu tür þeylerin tamamý bidattir.
Dört mezhepte, niyettin kalpten yapýlmasý esastýr. Niyetin sadece dille söylenmiþ olmasýna itibar edilmez. Çünkü niyet, kalbin amellerindendir. Mâlikilerin dýþýnda üç mezhebe göre 'niyetin kalpten yapýlmasý ve dille telaffuz edilmesi menduptur. Mâîikî mezhebine göre, niyetin kalple birlikte dille telafuzu caizdir, ancak sadece kalple yetinilmesi daha evladýr.[384] Ýmam Ebû Hanîfe ve Ýmam Mâlik, niyetin dille yapýlmasýný bidat saymakla birlikte; sadece kalpten yapýlmasý durumunda vesveseye düþenler için kalple birlikte dille telaffuzu müstehap kabul etmiþlerdir. Ýmam Muhammed, Þafiî ve Ahmed bin Hanbel, 'niyetin kalple yapýlmasý farz; dille telaffuz edilmesi sünnettir; kalple birlikte dille telaffuzu daha evladýr' demiþlerdir.[385] Hanbelî mezhebine göre, niyetin kalple yapýlmasý vacip; dilÝe söylenmesi müstehaptýr. [386]
V. Namaza baþlamadan hemen önce tekbirle birlikte niyet edilmelidir. Eðer ilk tekbirden sonra niyet kalpten geçirilirse caiz olmaz.
Hanefî mezhebine göre, niyetle ihram tekbiri arasýnda yeme, Ýçme, konuþma gibi namaza aykýrý davranýþlarýn olmamasý þarttýr. Buna göre niyetin ihram tekbirinden hemen önce yapýlmasý evlâ olmakla birlikte zorunlu deðildir. Ancak vaktin girmiþ olmasý zorunludur. Yani kiþi öðle namazýnýn vakti girmeden önce öðle namazýnýn farzý Ýçin niyet edemez. Ancak, vakit girdikten sonra evinden öðle namazý kýlmak için camiye çýkarken niyet etmiþ olmasý veya beþ vakit farz namazdan birini kýlmak için niyet ettikten sonra abdest almasý caizdir. [387]
VI. Namazda Ýmam ve Ýmama uyan kiþinin ayný niyeti taþýmasý vacip/þart deðildir. Nafile namaz kýlan, farz namaz kýlana uyabilir. Ayný þekilde farz namaz kýlan da, nafile namaz kýlana uyabilir. Farz kýlan, farz kýlana; nafile kýlan nafile kýlana uyabilir. Burada tek þart, imamýn kýldýðý namazýn rekât sayýsý, imama uyanlarýn rekât sayýsýndan fazla olmasýdýr. Bu konu yeri geldiðinde Ýzah edilecektir-. Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) 'Ameller, niyetlere göredir. Her kiþi için, ancak niyet ettiði þeyin karþýlýðý vardýr.[388]
Ibni Hazm (4/225) der ki; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) nass/gayet açýk ve net olarak 'kiþiye ancak niyet ettiði þeyin karþýlýðý olduðunu' belirtmiþtir. Dolayýsýyla, 'imam Ýçin kendi niyeti, imama uyanlar içinde kendi niyetlerinin geçerli olduðu, birinin diðerini baðlamadýðý' kesin oiarak anlaþýlmýþ olmaktadýr.
Hanefî mezhebine göre, imam ve imama uyan kiþinin ayný niyeti taþýmasý þarttýr.[389]
VII. Kasr/kýsaltarak kýlýnacak [390] namazlar için 'kýsaltmaya niyet etmek' þart deðildir. Selef-i salîhinden olan âlimlerin geneli °u görüþtedir. Bu konu yeri geldiðinde izah edilecektir. Ýnþallah.
[384] Bkz. Zühaylî, el-Fýkhu'l-Ýsiâmî, 1/613. (Çev.)
[385] Bkz. el-Cezîrî, el-Mezâbibu'1-Erbaa, 1/ 190; el-Merginânî. e/-Hidâye, 1/266; Ei-Mûsilî, el-Ýhtiyâr, 1/47-48. (Çev.)
[386] Bkz. el-Muðnî, i/464-469; 2/231; Keþþâfu'!-Kinâ\ 1/364-370. (Çev.}
[387] Bkz. el-Cezîrî, el-Mezâhibu'l-Erbaa, 1/ 191; el-Merginânî, el-H'ýdâye, 1/265. {Çev.)
[388] Buhârî ve Müslim
[389] el-Merginânî, el-Hidâye, 1/265-267; El-Mûsilî, el-Ýhtiyâr, 1/60. (Çev.)
[390] Dört rekâth namazlarýn, iki rekât oiarak kýlýnmasý. (Çev.)
Ynt: Niyet By: Bilal2009 Date: 01 Ocak 2016, 16:35:31
Esselamü aleyküm ve rahmetüllah. Çok güzel bir konu olmuþ. Niyetin kalpten edilmesi zaten gereklidir. Ancak dil ile de niyet edilmesi veseveseleri gidereceðinden güzel olur. Rabbim bizleri doðru ibadet edenlerden eylesin.
Ynt: Niyet By: selinay 7b Date: 01 Ocak 2016, 19:17:22
selamun aleykujm
Her iþe baþalarken niyet edilmeli ve besmele çekilmelidir. Niyet ederken dikkat etmemiz önemli bir þart vardir. Bu þart: niyetin dilden deðil kalpten edilmesidir.
Allah razý olsun
Ynt: Niyet By: HALACAHAN Date: 24 Ocak 2016, 16:39:57
Aleyküm Selam.. Niyetin önemini bir kere daha hatýrlamýs oldum.. Allah rzaý olsun
Ynt: Niyet By: ceren Date: 24 Ocak 2016, 17:05:39
Aleykumselam.Hangi ibadeti yaparsan yap onemli olan dil ile yapilan niyetin kalp ile hissedilmesi.Rabbim bizlerin niyetini salih amelini dogru kilsin insallah.....
Ynt: Niyet By: Alican 7-B Date: 24 Ocak 2016, 18:09:26
Selamun Aleyküm. Bizler hangi ibadeti yaparsak yapalým niyet gerçekten çok önemlidir. Hatta yapmadan bile güzel bir ibadete niyet etmekte gerçekten çok önemlidir. Sayenizde niyetin önemini tekrar hatýrlamýþ oldum. Allah c.c razý olsun.
Ynt: Niyet By: Kevšer Date: 24 Ocak 2016, 18:43:10
Aleyna Ve Aleykümüsselăm. Her yapýlan iþte besmele ve niyet çok önemlidir. Oyüzden herdaim iþlerimizde samimi bir þekilde kalpten niyet edip baþlamalýyýz inþaAllah Paylaþým için Rabbim Razý olsun kardeþim...
Ynt: Niyet By: rabiayldz Date: 24 Ocak 2016, 19:10:27
Selamün aleyküm ;her iþe niyetle baþlayalým inþALLAH. Bütün iþlerimiz güzel ve hayýrlý olur inþALLAH. (AMÝN).
radyobeyan