Alfred Bernhard Nobel (21 Ekim 1833, Stockholm, Ýsveç – 10 Aralýk 1896, San Remo, Ýtalya), Ýsveçli kimyager ve mühendistir; dinamit'in mucididir.
Vasiyetnamesinde, mirasýnýn Nobel Ödüllerinin enstitüleþtirilmesi yönünde kullanýlmasýný istemiþtir. Sentetik bir element olan Nobelium onun anýsýna bu isim ile anýlmýþtýr.
Nitrogliserin'i patlayýcý madde olarak kullanma yollarýný araþtýrdý. 1863 yýlýnda Stockholm'de az miktarda nitrogliserin yapmaya baþladý. Birkaç ay süren araþtýrmalar sonunda meydana gelen bir patlama sonucu laboratuar yýkýldý. Yine de çalýþmalarýna devam eden Alfred Nobel 1865'de yeni bir fabrika kurdu ve bir süre sonra ikinci fabrikasýný da açtý. 1864 yýlýnda araþtýrmalarýnýn sonucunu aldý ve dinamit barutunu buldu. Araþtýrmalarýna devam eden Nobel 1877'de Balistit adýný verdiði yeni bir çeþit barut tasarladý. 1879'da, Paris yakýnlarýndaki Servan'da bir laboratuvar kuran Nobel, buradaki çalýþmalarý sýrasýnda dumansýz barut adýný verdiði ve eþit miktarlarda nitrogliserinle nitroselüloz karýþýmýndan oluþan, itici bir barutu buldu.
Birkaç yýl sonra kordit adlý patlayýcý madde konusunda Ýngiliz hükümeti aleyhine dava açtý, ancak davayý kaybetti. Bu dönemde Fransa'ya karþý kurulan bir ittifakta yer alan Ýtalya ile iþbirliði yapan Nobel, aleyhine baþlatýlan kampanyalar sonucunda Paris'i terk ederek Ýtalya'daki San Remo'ya yerleþip laboratuvarýný oraya taþýdý.
Nobel, San Remo'da 1896 yýlýnda beyin kanamasý sonucu yaþama veda eder. Vasiyetinde, 33 milyon 200 bin kronunun, her yýl insanlýða hizmette bulunanlara sunulmasýný istemiþti.
Bu ödüller, fizik, kimya, týp ya da fizyoloji, edebiyat ve barýþa hizmet olmak üzere toplam beþ dalda verilecekti. Nobel'in bu vasiyeti önceleri büyük tartýþma yaratýr. Ancak 1900 yýlýnda Ýsveç Hükümeti Nobel Vakfý'ný kurar. Bu yýldan sonra da Nobel Ödülleri düzenli olarak verilmeye baþlanýr. Daha sonra 1968'de Ýsveç Bankasý Alfred Nobel'in anýsýna bir "ekonomi ödülü" ihdas eder ve ilk kez 1969'da verilir.