Nafile Namazlar By: meryem Date: 26 Kasým 2010, 13:45:37
Nafile Namazlar
796 - Soru: Öðle namazý ile yatsý namazlarýnýn son sünnetlerini dört rekat olarak kýldýðýmýz zaman, bazýsý bid'at, bazýlarý da sünnet diye konuþuyorlar. Bu hususu açýklar mýsýnýz?
Cevap: Öðle ve yatsý namazlarýnýn son sünnetleri, müekked (en kuvvetli) sünnetlerdendir. Bunlarý dörde çýkarmak ise müstehabdýr. Hiçbir mahzur yoktur. (Büyük Ýslam Ýlmihali, Namaz bahsi, madde 188/2)
797 - Soru: Teheccüd namazýnýn vakti (saat ve dakika olarak) ne zaman baþlar, ne zaman sona erer?
Cevap: Gündüz öðle ezaný ne zaman okunuyorsa, gecenin o saatinde teheccüd vakti girmiþ olur. Tanyeri aðarmazdan önceki zamana kadar kýlýnabilir. Bilhassa biraz uyuyup kalkarak kýlýnmalýdýr. Zamaný oldukça geniþtir. Makbul olan vakit ise, gecenin üçte ikisi geçikten sonra kýlýnmasýdýr.
798 - Soru: Nafile namazlar cemaatle kýlýnabilir mi? Mesela, tesbih namazýný buna misal olarak verelim. Herkesin ferden kýlabilmesi zor olduðu içindir. Böyle hallerde imamýn önce kendi baþýna tekbir alýp saða sola selam verip, sonra tekrar tekbir alýp cemaatle birlikte namaza durup tesbih namazý kýldýrmasý caiz olur mu?
Cevap: Teravih namazýndan baþka nafile namazlar için cemaat teþkili meþru görülmemektedir. Nafile namazlarýn münferiden kýlýnmasý daha faziletlidir. Aslolan hüküm bu olmakla beraber, bazý þart ve kayýtlara baðlý olarak istisnai bir hüküm de mevcut bulunmaktadýr. Þöyle ki: Herkesin tek baþýna baþaramayacaðý tesbih namazýný, tedai (davetleþmek) ve haberleþmek suretiyle olmaksýzýn, oturmakta olan birkaç kiþi, aralarýndan birini imamlýða geçirip kendileri de ona uyarak kýlsalar caizdir. Fakat, namaza baþladýktan sonra selam verip namazý bozmak, "Amellerinizi iptal etmeyiniz" emr-i Ýlahisine aykýrý düþer.
799 - Soru: Evvabin ve Duha namazlarýna nasýl niyyet edeceðiz? Her iki rekatta selam verildiðine göre, selam verip de sonra kalktýðýmýz rekatlarda yeniden niyet edecek miyim? Edersek niyeti sözle ifadelendiriniz.
Cevap: "Niyet ettim Allah (cc) rýzasý için evvabin (veya Duha) namazýný kýlmaya" demelidir. Her iki rekatta niyeti tekrarlamak, ihtiyata uygun olur.
800 - Soru: Her gün devamlý olarak tesbih namazý kýlýnabilir mi? Her gün tesbih namazý kýlmanýn cevabý olmadýðýný söylüyorlar. Buna siz ne dersiniz?
Cevap: Kýlýnabilir. Böyle bir iddia yanlýþtýr. (Nimetü'l-Ýslam, l. kýsým, s.383)
Soru: Tesbih namazý cemaatle kýlýnýrken imama uyan cemaatin tesbihleri okumasýnýn þart olup olmadýðýný açýklayýnýz?
Cevap: Ýmama uyan bir kimse, nasýl rüku ve secde tesbihlerini okuyacaksa, tesbih namazýnda da tesbihatý okumasý gerekir.
801 - Tesbih namazý cemaatle kýlýnýrken imama uyan cemaatin tesbihleri okumasýnýn þart olup olmadýðýný açýklayýnýz?
Cevap: Ýmama uyan bir kimse, nasýl rüku ve secde tesbihlerini okuyacaksa, tesbih namazýnda da tesbihatý okumasý gerekir.
802 - Soru: Teheccüd namazý üç kiþilik bir cemaatle kýlýnabilir mi?
Cevap: Teravih namazýnýn dýþýnda kalan nafilelerde cemaat meþru kýlýnmamýþtýr. Nafile ibadetleri azami gizlilik içinde eda etmelidir. Takvaya uygun olan budur.
803 - Soru: Ýkindi ve yatsý namazlarýnýn ilk sünnetlerini Peygamber Efendimiz, iþi olsun olmasýn, çok kere terk edip bazý kere kýlarlarmýþ, diye duyduk. Bu hususta hadis-i þerif var mý? Kaynaðýný bildiriniz.
Cevap: Bu hususta olan asýl Ýbni Mace'nin Hz. Aiþe (ra)'dan rivayet ettiði Hadis-i Þeriftir. Þöyle ki: "Kim oniki rekat sünnete devam ederse cennette onun için bir ev yapýlýr. Dört rekat, öðleden önce, iki rekat, öðlenin farzýndan sonra, iki rekat, akþamýn farzýndan sonra, iki rekat yatsýdan sonra, iki rekat da sabahýn farzýndan önce" (îbni Mace, c. l, s. 361). Bu Hadis-i Þerifte hem sünnet namazlarýn vakitleri hem de onlarýn rekatlarý açýkça görülmektedir. "Kim oniki rekat sünnete devam ederse" buyurulmasý, bunlarýn müekked sünnet olduðunu ortaya koymaktadýr. Ýkindinin sünnetinde ise "Kim ikindiden önce dört rekat namaz kýlarsa, Allah (cc) onu esirgesin" (Ebu Davud, îbni Ömer (ra)'dan rivayet etmiþtir, c. 2, s. 23, hadis rk. 1271). Ebu Davud'un Hz. Ali'den rivayet ettiði hadis-i þerifet ise, "Resulullah (sav) ikindiden önce iki rekat namaz kýlardý" dediðini öðreniyoruz. Ýkindi namazýnýn sünnetinde teþvik edici ifade mevcut olup, devam etme kaydý bulunmadýðý cihetle, sünnet-i gayr-i müekkede olmasýna hükmedilmiþtir. Yatsý namazýnýn sünnetinden bahis açýlmayýþý da gayr-i müekkede olmasýndan ileri gelmektedir. (Hidaye c. l, s. 45)
804 - Soru: Dini kitaplardaki "Duha" namazý ile halkýn aðzýnda dolaþan "Ýþrak" namazý ayný namaz mýdýr, yoksa deðiþik iki namazýn adý mýdýr?
Cevap: Duha (kuþluk) namazý ile iþrak namazý ayrý ayrý iki namazdýr, Ýþrak namazý güneþ doðduktan sonra, kerahet vaktinin çýkmasýný müteakip kýlýnýr ve sadece iki rekattýr. Duha namazý ise, tan yerinin aðarmasýndan güneþin batacaðý zamana kadar olan vaktin dörtte birinin geçmesinden sonra kýlýnýr. Rekatlarý hususunda iki rekattan oniki rekata kadar deðiþik beyanlar bulunmaktadýr. (Nimetü'l-îslam, s. 377)
805 - Soru: Bir kimsenin mescide girdiðinde "Tehiyyetü'l-mescid" adý verilen iki rekat namaz kýlmasýnýn sünnet olduðunu biliyoruz. Bu girip çýkma, camide çalýþan ustalarda ve cami görevlilerinde sýk sýk vaki olmaktadýr. Bu itibarla, bunlar her giriþte bu namazý kýlmak durumunda mýdýrlar?
Cevap: Camiye girip çýkma tekerrür ederse "Tehiyyetü'l-mescid" namazýnýn bir defa kýlýnmasý yeterlidir. (Nimetü'l-Ýslam, Namazla ilgili bölüm, s. 376)
806 - Soru: Durum böyle olunca, bu namazý ilk defa girdiðinde mi kýlmalý, yoksa en sonunda girdiði zaman mý kýlmalýdýr?
Cevap: Bunda geniþlik ve kiþi için serbestlik vardýr. Dilerse ilk giriþinde, isterse son giriþinde kýlabilir.
807 - Soru: "Salât-ý leyl" ile "Teheccüd namazý" ayrý ayrý iki namaz mýdýr?
Cevap: Deðildir. Bunlar, ayný namazýn deðiþik iki ismi olmaktadýr. Geceleyin kýlýnmasý yönünde "Salat-i leyl", uykudan kalkýp kýlýndýðý için de "Teheccüd" namazý adý verilmiþ bulunmaktadýr.
808 - Soru: Sünnet namaz ile nafile namazlar arasýnda bir fark var mýdýr?
Cevap: Sünnet, daha ziyade, beþ vakit farz namazlarýn evvelinde veya sonunda olan namazlarda kullanýlmaktadýr. Nafile tabiri ise, bu namazlarýn dýþýnda kullanýlmaktadýr. Duha namazý ve Evvabin namazý gibi.
809 - Soru: Mekruh vakitlerden birinde kýlýnan nafile namazýn iadesi gerekir mi?
Cevap: Ýadesi gerekmez, kerahetle sahih olur.
810 - Soru: Ýmam olmayan bir kimse, gece namazlarýnda, kendi baþýna namaz kýlarken farzla kýraeti açýktan okuyabilir mi?
Cevap: Okuyabilir.