Depresyon Nedir? By: ehlidunya Date: 12 Kasým 2010, 02:11:22
Depresyon Nedir?
Daha önceden isteyerek ve severek yaptýðýnýz günlük aktivitelere karþý isteksizlik ve hayattan zevk alamama durumu, depresyonun en önemli parçasýný oluþturur.
Bununla beraber karamsar düþünme biçimi ile direkt baðlantýlý deðersizlik ve yetersizlik düþünceleri, mevcut olan keyifsiz tablonun hastalýða dönüþümünde etkin rol oynar. Bu durumda kiþi her þeyi olumsuz olarak deðerlendirerek karamsarlýk düþünceleri ile geçmiþi ve geleceði düþünmeye baþlar. Bu düþünceler istemese de kiþinin aklýna gelir.
Yani günlük yaþantýda her þeyin olumsuz taraflarýný görür. Ayrýca kiþi için önem arz eden, katlanýlmasý zor bir yaþam olayý ya da diðer týbbi hastalýklar, tablonun bir anda alevlenmesine ve baþa çýkýlamaz bir hale dönüþmesine zemin hazýrlar. Bazen de olan biteni açýklayacak herhangi bir sebep bulunamayabilir. Ancak neden ne olursa olsun, beyinde haberleþmeyi saðlayan bir kýsým maddeler azalma göstererek, hayatý çekilmez hale getiren depresyon ortaya çýkar.
Depresyon neden önemli?
Depresyon cinsiyet, meslek, yaþ ve gelir gözetmeksizin herkeste görülebilir. Görülme sýklýðý ile ilgili yapýlan bilimsel çalýþmalara baktýðýmýzda her 20 kiþiden birisinin hayatýnýn bir döneminde depresyona yakalandýðý görülmektedir. Bunlarýn önemli bir kýsmýnda ise hastalýðýn defalarca tekrarladýðýný ve yaþam kalitesini inanýlmaz düzeyde düþürdüðü saptanmýþtýr.
Depresyonda olduðunuzu NASIL ANLARSINIZ?
* 1- Hemen her gün, günün büyük bir kýsmýnda gözlenen çökkün bir duygu durum içine düþme, kendini mutsuz, aðlamaklý, kederli hissetme hali.
* 2- Hemen her gün yaklaþýk gün boyu süren tüm ya da çoðu etkinliðe karþý ilgi ve zevk almada azalma. Daha önce keyif alýnan iþler, hobiler ve alýþkanlýklardan artýk hoþlanmama, mecburen yapma hali, 'dünyayý verseler umurumda deðil' þeklinde býkkýnlýk hisleri, bazý kiþilerde cinsel isteksizlik hali.
* 3- Diyet uygulanýlmamasýna karþýn önemli derecede kilo kaybý ya da alýmý, bir ay içinde vücut aðýrlýðýnýn % 5 'inden fazlasýnýn artmasý veya azalmasý, ya da hemen her gün iþtahta artma veya azalmanýn olmasý.
* 4- Gün içerisinde uykusuzluk ya da aþýrý uyku hali.
* 5- Her gün olaðan beyinsel ve vücutsal iþlevsellik, hareketlilik halinde azalma ya da huzursuzluk, oturmayý veya yatmayý yeðleme ya da sýkýntýdan yerinde duramama.
* 6- Halsizlik, yorgunluk hisleri, daha önceki günler kadar enerjik hissetmeme.
* 7- Kendini deðersiz hissetme, küçük görme, kendini beðenmeme, suçlu ya da günahkâr hissetme hali.
* 8- Hemen her gün düþünme ya da bir þeye yoðunlaþma yeteneðinde azalma olmasý konuþulanlara, okunan þeylere, izlenen tv programlarýna dikkatini verememe ya da kararsýzlýk hali.
* 9- Tekrarlayan ölüm düþünceleri, intihar planlarý veya eylemlerinin varlýðý.
Bayanlarda daha sýk görülür
Bayanlarýn erkeklere göre daha sýk ve kolay depresyona girdiði ve depresyonlarýnýn en az duygusal belirtiler kadar bedensel yakýnmalarla da karþýmýza çýktýðý gözlenmiþtir. Bunlar arasýnda; doktor doktor gezilmesine raðmen bir türlü geçmeyen yaygýn vücut aðrýlarý, mide þikâyetleri, vücudun birçok yerinde görülen uyuþmalar, rahatsýz edici baþ aðrýlarý, aþýrý halsizlik ve yorgunluk gibi çok bilinen bedensel yakýnmalar ilk sýrayý almaktadýr. Üzerinde durulmasý gereken önemli bir nokta ise; depresyonun özellikle süreðen olan bedensel hastalýklarýn seyrini olumsuz yönde etkilediðidir.
Depresyon, son yýllarda kalp damar hastalýklarý yönünden; hipertansiyon, þeker hastalýðý, kolesterol yüksekliði, sigara vb gibi önemli risk faktörleri arasýnda sayýlmaktadýr. Bununla beraber akla gelecek her türlü bedensel hastalýða depresyonun eþlik etmesi tedaviyi önemli ölçüde zorlaþtýrmaktadýr. Üzücü olan; ülkemizde psikiyatrisiler dýþýndaki hekimler de dâhil olmak üzere, depresyonun bir hastalýk olarak tanýnmasýnýn ve bu konuda tedavi alýnmasý gerektiðinin yeterince kabul görmemiþ olmasýdýr.
Hipertansiyon tedavisi gören bir ev hanýmýnýn yukarýda bahsettiðimiz bedensel yakýnmalarýný tansiyona baðlayýp geçiþtiren hekim sayýsý hiç de az deðildir. Diðer önemli bir nokta ise depresyonun eriþkin çað hastalýðý olarak algýlanmasýdýr. Ergenler de eriþkinler kadar depresyon riskiyle karþý karþýyadýr. Ergenlerdeki depresyon tablolarýnda eriþkinlerden farklý olarak aþýrý bir tedirginlik ve huzursuzluk, öfke patlamalarý, sabýrsýzlýk, çabuk býkma ve sýkýlma, dikkat daðýnýklýðý, impulsivite, aþýrý hareketlilik ve dýþa dönüklük hali, düþünmeden çok sayýda amaçsýz giriþimde bulunmak ve kurallara karþý çýkma eðilimi ön planda olabilir. Ebeveynlerin bu belirtileri dikkate alarak çocuklarýna yaklaþmalarý birçok sorunun daha hýzlý ve pratik olarak çözümüne imkân saðlayacaktýr.
Depresyon tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler
Maalesef psikiyatrik birçok hastalýkta olduðu gibi depresyon tedavisinde de yanlýþ bilinen ve saplantý haline dönüþmüþ saçma inanýþlar bulunmaktadýr. Bu anlamda tedavi ile ilgili ayrýntýlardan bahsetmek yerinde olacaktýr.
Depresyon tedavisinde kullanýlan onlarca ayrý gruptan ilaç mevcuttur. Doktorunuz size uygun tedavi þeklini, hastalýðýnýzýn þiddeti, görülen belirtiler, hastalýðýnýzýn süresi, alýnan diðer ilaçlar ve yaþam tarzýnýz gibi birçok faktöre bakarak seçecektir. Tedavi süresince sizi izleyecek ve gerekirse ilacýn dozunu arttýrmayý ya da güçlendirmek amaçlý ek ilaç kullanmayý önerecektir. Önemli olan; hangi antidepresan olursa olsun yeterli süre ve etkin dozda kullanýlmasýdýr. Bütün bunlarla birlikte tedavi sürecinin sabýr ve güven gerektirdiðini bilmek iþinizi ve tedaviye uyumunuzu kolaylaþtýracaktýr.
Eðer bir antidepresan alýyorsanýz ilk iki, üç haftanýn hala zor geçtiðini göreceksiniz. Ýlacýnýzýn etkisini göstermesi zaman alsa da etkisini göstermeye baþladýktan sonra farký anlayacaksýnýz. Antidepresan olarak kullanýlan ilaçlarýn neredeyse tamamý yoðunluklu baþlangýç aþamasýnda katlanýlabilir yan etkiler ortaya çýkaracaktýr, ancak bunlar birkaç hafta sonra kendiliðinden ortadan kalkacaktýr.
Tedavinin birinci ayýnýn sonunda kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Güne daha uyumlu baþladýðýnýzý ve depresyonun üstesinden geleceðinizi göreceksiniz. Önemli olan doktorunuzu görmeye devam etmeniz. Kendinizi iyi hissetmeye baþladýktan sonra, kendi kararýnýzla tedaviyi erken keserseniz; yaþadýðýnýz kâbus dolu günler yüksek ihtimalle tekrarlayacaktýr. Yanlýþ bilinen bir baþka konu ise depresyon ilaçlarýnýn baðýmlýlýk yaptýðýdýr. Bir insanýn uzun yýllar antidepresan kullanmak zorunda olmasý hastalýk þiddeti ve ciddiyeti ile ilgilidir.
Ýlaç tedavisinin yanýnda diðer bir tedavi yöntemi olan psikoterapi desteði almanýz tedavi sürecinin hýzlandýrmakla birlikte major depresyon diye nitelendirilen aðýr depresyon tablosunda tek baþýna terapi, hastalýðý tam olarak düzeltmeyecektir.
Ýntihar riski bulunan, yemeyen içmeyen ve ilaçlarla uygun tedaviye cevap vermeyen hastalarda elektroþok tedavisi güzel bir seçenektir. Sanýldýðýnýn aksine bu tedavi þeklinin önemli yan etkileri yoktur. Unutmayýnýz ki depresyon; oldukça sýk rastlanan, utanýlmamasý gereken, diðer bedensel hastalýklar gibi vücuttaki bir takým kimyasal deðiþiklikler sonrasý ortaya çýkan ve tedavisi oldukça kolay bir hastalýktýr.
radyobeyan