Dini motivasyon By: hafýz_32 Date: 11 Kasým 2010, 12:04:42
7- Dinî Tecrübe ve Dinî Motivasyon
Bu iki ruhî olay arasýnda birçok farklar vardýr. Bunlarý þu þekilde sýralamak mümkündür [258].
a- Dinî tecrübede bir çaresizlik ya da kabullenilmeyen bir yetersizlik durumu sözkonusu deðildir; aksine, temas kurulan bir realitenin vuku bulmasý vardýr. Bu diðer duygusal tecrübeler için de aynýdýr. Bir huzursuzluk hatta sýkýntý döneminden sonra Allah tarafýndan kurtuluþa erdirildiklerinin yoðun tecrübesi ile kendilerini hürriyete kavuþmuþ bulduklarýný ileri süren kimseleri misâl olarak ele alalým. Bu karmaþýk olaylarda bile tecrübe aktif bir ilerleyiþin sonucu olarak gözükmediði için, bu þaþkýnlýða uðratan ilâhî bir gerçekliðin varoluþa baskýn yapmasý izlenimi olarak deðerlendirilir [259].
b- Sonuç itibariyle dinî tecrübe bir sebepsizlik ya da karþýlýksýzlýk özelliðine sahiptir; O, ihtiyaçlar düzenine ait olan þeyle uygunluk arzetmez.
c- Güdülenmiþ olan davranýþ hoþ olmayan bir gerilimden doðmakta ve bir tatmin olarak tecrübe edilen, bu gerilimi ortadan kaldýrmaya yönelmekte iken, tecrübe tersine bir eðriyi takip eder. Tecrübenin getirdiði gerilim hoþtur ve o bir eksiklik gibi gözüken þeyi doldurmaya gelir.
d- Gerilimin yatýþmasýný ve talebin tatminini saðlamak yerine tecrübe “zevk” saðlar. Dinî tecrübe bu özelliði ile güzellik ve aþk zevkiyle kýyaslanabilir.
e- Tatmin ve zevk arasýndaki farka baðlý olarak, ayný zamanda yaþanmýþ zamanýn yönü bakýmýndan biri diðerinden farklýdýr. Güdülenmiþ davranýþ mevcut ýzdýrabý ortadan kaldýrmak zorunda olan geleceðe doðru yönelir. Buna karþýlýk tecrübe, doðduðu þeyin hâli hazýrýna aittir.
f- Güdülenme her zaman varoluþun bir yönüyle ilgilidir; bu bakýmdan onun ilgisi kýsmîdir. Tecrübe, varoluþun kapsayýcý huzuruyla ilgilidir; o, insan varlýðýnýn geniþlemesi olarak yaþanýr.
g- Tecrübe, bizzat kendiliðinden davranýþ deðildir, fakat kendine has bir dinî davranýþ onun sonucudur. Buna karþýlýk talep, dini baðlamda tabii bir güdülenmenin meydana getirdiði dinî bir davranýþtýr.
h- Dinî olmayan bir güdülenme tarafýndan harekete geçirilmenin aksine dinî tecrübe, tam anlamýyla dinî bir uyarýcýyla iþe baþlar ve normal olarak bu uyarýcýnýn meydana getirdiði davranýþ, dinî tecrübenin sonucudur. Bu bakýmdan dinî tecrübenin kendisi dýþýnda sebebi yoktur; o kendi kendisine davranýþýn sebebidir. [260]
radyobeyan