Bibliyografya By: ayten Date: 06 Kasým 2010, 01:39:01
Bibliyografya
Adam, Baki. Katolik Kilisesinin Kurtuluþ Öðretisi Açýsýndan Diðer Dinlere Bakýþý, Ankara 1997 (Henüz yayýnlanmamýþtýr).
Adam, Baki. Yahudiliðin Dini Açýdan Hýristiyanlýða ve islam 'a Bakýþý, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasým 1996.
Adam, Baki. Yahudi Kaynaklarýna Göre Tevrat, Seba Yayýnlarý, Ankara 1997, 1768.
Adolphe, Erman. Des Pharaons, Paris 1939.
Akdemir, Samuel. Dini Kurallarýmýz, Ýstanbul 1972, 96 s.
Aksöz, Hanna. Þammaslarýn Rütbeleri, Mardin 1960, 8 s.
Akurgal, Ekrem. Anadolu Kültür Tarihi, 9. Baský Ankara 2000.
Alalu, Suzan, Klara Arditi, Eda Asayas, Teri Basmacý, Fani Ender, Beki Haleva, Dalya Maya, Ninet Pardo, Sara Yanarocak, Yahudilikte Kavram ve Deðerler, Gözlem Gazetecilik Basýn ve Yayýn a.þ. Ýstanbul 1996.
Alberti, Leyla, P.Xavier Jacob, P. LuigÝ Iannitto, Nilay Hýdýroðlu (Derleyenler). Hýristiyan Ýnancý, Türkiye Katolik Kilisesi Yayýnlarý, Ýstanbul 1994.
Albright, W.F. The Archaelogy of Palestine, London, 1949. Alexandre, Moret. Le Nil et la civilisation egyptienne, Paris 1929. Alkým, U. Bahadýr. Anatolien I, Genf 1968.
Apokrif Petrus Ýncili. (Ter. E. Sarýkçýoðlu), Ondokuzmayýs Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayý 7, Samsun 1993.
Aslan, Adnan. “Dinlerde Mutlak Hakikat Kavramý” Ýslam Araþtýrmalarý Dergisi, sayý 1, 1997, s.175-188.
Aslan, Adnan. “Batý Perspektifinde Dini Çoðulculuk Meselesi”, Ýslami Araþtýrmalar Dergisi, sayý 2, 1998, s.143-
Asmussen, J.P. Manichaean Literatüre, New York (1975).
Atay, Hüseyin. Kur'an'a Göre Araþtýrmalar, C. I-IV, Ankara 1993-1995.
Ateþ, Süleyman. Yüce Kur'an'ýn Çaðdaþ Tefsiri, C.I-XI, Yeni Ufuklar Neþriyat, Ýstanbul 1998-1991.
Ateþ, Süleyman. Kur'an-ý Kerim ve Yüce Meali, Ankara.
Avesta, Die Heiligen Bücher der Parsen, Übersetzt von Fritz Wolf, Strassburg 1910, Týpký Basým: Berlin 1960.
Aydemir, Abdullah. Ýslamî Kaynaklara Göre Peygamberler, Ankara 1992.
Aydýn, Mahmut, Dinlerarasý Diyalogda Teoriden Pratiðe Geçiþ: Küresel bir Ahlaka Doðru, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç Turizminde göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 Ýsparta.
Aydýn, Mehmet. Din Fenomeni, Konya 1993.
Balders, Günther. “Der Bund Evangelisch-Freikirchlicher Gemeinden in Deutschland”in: Hans Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975.
Barnaba Ýncili. (Çev. Mehmet Yýldýz), Kültür Basýn Yayýn Birliði, 3. Baský, Ýstanbul tarihsiz.
Barguit, P. Les textes des Sarcophages egyptiens du Moyen Empire, Paris, 1986.
Baþaran, Ayþe. Týbbi Biyoloji, 4. Baský Bilim Teknik Yayýnevi, 1996.
Baþgün, Necla. Türk-Ermeni Münasebetleri, Ýstanbul, 180 s.
Behar, Niþim, ibrani Tarihi, istanbul 1979, 200 s.
Benz, Ernst. Neue ReligÝonen, Stuttgart 1971.
Bernard, Albertý. “Katolik Mezhebi”, in: M. Aydýn, Din Fenomeni, Konya 1993.
Borrmans, Maurice. Müslümanlarla Hýristiyanlar Arasýnda Diyaloga Yöneliþler, Ýstanbul 1988.
Bucaille, Maurice. Tevrat, înciller ve Kur'an, (Ter. M. Ali Sönmez), Konya 1979.
Budda, Ö. Hilmi. Hint Dinleri, Ýstanbul 1935.
Budge, EA. Wallis. The Gods of the Egyptians, 2 Vol, New York, 1969.
Budge, E.A. VVallis. The Book of the Dead, Bell Publishing Com. NewYork 1960.
Buluç, Sadettin. Þaman, Ýslam Ansiklopedisi, c. XI, ss.310-335.
Cameron, R.-A.J. Dewey. The Cologne Mani Codex, tr., Scholars Press 1979.
Carus, Paul. Buda'nýn Öðretisi, (Çev.Teoman Uçkun), Ýstanbul 1984.
Childe, V. Gordon. Doðu'un Prehistoryasý, (Çev. Þevket A.Kansu), 2. Baský Ankara 1971.
Christian, Jacq. Nefertiti et Akhenaton, Paris 1990.
Cinillo, L. - A. Roselli (ed.). Codex Manichaicus Coloniensis, Merra Editare Cosenna 1986.
Claire, Lalouette. Textes sacres et textes profanes de l'ancienne Egypte, Paris 1987.
Claude, Traunecker. Les Dieux de l'Egypte, Paris 1991.
Clemen, Cari. Die ReligÝonen der Erde, C.I-4, München 1966.
Clement, Olivier. “Ortodoks Mezhebi”in: M. Aydýn, Din Fenomeni, Konya 1993.
Çaðatay, Neþet. Ýslam öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çaðý, Ankara 1971.
Çelebi, Ahmet. Yahudilik, Çev. M. Büyük Çýnar ve Ö. F. Harman, Ýstanbul 1978.
Çelik, Mehmet. Süryani Kadim Tarihi, Ýstanbul 1987, .296 s.
Davis, John D. The Westminster Dictionary of the Bible, Philedelphia, 1944.
Demirsoy, Ali. Kalýtým ve Evrim, Ankara 1984.
Doðrul, Ömer Rýza. Yeryüzündeki Dinler Tarihi, 3. Baský Ýstanbul 1963.
Dolapönü, Hanna. Tarihte Mardin, Ýstanbul 1972, 208 s.
Drower, E.S. The Mandaeans of Iraq and Ýran, Oxford 1937.
Eliade, Mircea. Die Religlonen und das Hellige, Salzburg, 1954.
Eliade, Mircea. Schamanismus und arehaisehe Ekstasetechnik, (Fransýzcadan Almancaya Ter. (nge Kück), Zürich und Stuttgart tarihsiz.
Epstein, Ýsidore. Judaism, G.B. 1979.
Erdem, Mustafa. Hz.Adern, Ankara 1993.
Erdem, Mustafa. “Kýpti Kilisesi üzerine Bir Deneme”, A.Ü. Ýlahiyat Fak. Der. sayý 35. Eroðlu, Ahmet Hikmet. Osmanlý Devletinde Yahudiler (Dini ve Sosyal Durumlarý), Seba Yayýnlarý, Ankara 1997, 252 s.
Erzen, Afif. Doðu Anadolu ve Urartular, Ankara 1992.
Faulkner R. The Ancient Egyptian Piramid Texts, 2 Vol Oxford 1969.
Filip Ýncili. (Ter. E. Sarýkçý oðlu), Ondokuzmayýs Üni. Ýlahiyat Fak. Der. Sayý 6, Samsun 1992.
Filoramo, G. A History of Gnosticism, Oxford (1990).
Findeisen, Hans. Schamanentum, Stuttgart 1957.
Foth, Peter. “Die Mennoniter’in: Hans Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975, s. 50-92.
Foerster, W. Gnosis, I. Patristic Evidence, Oxford 1972.
François, Daumas. La Civilisation de Egypte pharaonique, Paris, 1967.
Françoise, Dunand -Zivie-Coche Christiane. DÝeuxet Hommes en Egypte, Paris 1991.
Gese, Hartmut. Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart 1970.
Geldbach, Erich. Freikirchen, Göttingen 1989, ss. 172-181.
Glasenapp, Helmuth von. Die Religionen Indiens, Tübingen 1943.
Glasenapp, Helmuth von. Die Nichtchristilichen Religionen, Frankfurt am Main 1963.
Glasenapp, Helmuth von. Die Religionen Indiens, Tübingen 1943.
Goodblatt, David. “Sanhedrin”, The Encyclopedia of Religion, C.Xm, New York, 1987.
Gregoire, Kolpaktchy. Le livre des Mort des anciens egyptiens, Paris 1991.
Günay, Ü.H.Güngör. Baþlangýçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Kayseri 1997.
Gündüz, Þinasi. Son Gnostikler. Sabitler, Ýnanç Esaslarý ve Ýbadetleri, Ankara 1995.
Gündüz, Þinasi. “Kur'an'daki Sabitlerin Kimliði Üzerine Bir Tahlil ve Deðerlendirme”, Türkiye 1. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, Samsun 1992.
Günel, Aziz. Türk Süryaniler Tarihi, Diyarbakýr 1970, 446 s.
Güngören, Ýlhan. Buda ve Öðretisi, Ýstanbul 1981.
Haack, Friedrich-Wilhelm. Die neven Jugendreligionen, c. I-TJ, München 1980.
Halman, Talat S. Eski Mýsýr Þiiri, Ýstanbul 1972.
Harman, Ömer-Faruk. “Danyal”, Türkiye Diyanet Vakfý Ýslam Ans.,VIII, 480-481.
Heiler, Fridrich. Die Religionen der Menschheit, Stuttgart 1959.
Heller, Bernard. “Lokman”, Ýsi. Ans. C. VII Ýstanbul 19.
Hewitt, James. Yoga, London 1970.
El-Heysemi, Nureddin Ali b. Ebi Bekr. Mecmu-uz-Zevaid ve Menbau'l-Fevaid, C.9. 2. baský, Beyrut 1967.
Hýnz, W. Zarathustra, Stuttgart 1961.
Hoare, Sophy. Yoga, Ýstanbul 1978.
Hornung Erik. Les Dieux de l'Egypte, Paris 1986.
Höfner, Maria - Hartmut Gese, Kurt Rudolph. “Dle vorislamische Religionen” Arabiens: Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, Stuttgart 1970.
Ýbn al-Kalbî. Putlar Kitabý, (Çev. Beyza Düþüngen, Bilgin), Ankara 1969.
Ýbn Fazlan Seyahatnamesi. (Çev. Ramazan Þeþen), Ýstanbul 1975.
Ýbrani Din Bilgisi. (Haz. Türkiye Hahambaþýlýðý), Ýstanbul 1992.
Ýbraniler Ýncili. (Çev. Ekram Sarýkçýoðlu), Ondokuzmayýs Üni. I. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992 Samsun.
Ýbrani Tomas Ýncili. (Çev.E.Sarýkçýoðlu), Türkiye I. Dinler Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 23-42.
Ýnan, Abdülkadir. Þamanizim, Ankara 1954.
Ýnan, Abdülkadir. Eski Türk Dini Tarihi, Ýstanbul 1976.
Jacob, P.Xavier. Hýristiyan Kiliseleri ve Ýbadet Yerleri, Ýstanbul 1994.
Jonas, H. The Gnostic Religion, Beacon Hill 1958.
Jonas, H. The Knowledge of Life, Oxford 1994.
Kadýyanilik, in: Ana Britannica, c. XII.
Kafesoðlu, Ýbrahim. Eski Türk Dini, Ankara 1980.
Kamhi, Jak V.500. Yýl Vakfý (Raporu), (Ýstanbul) 1992.
Kýnal, Firuzan. Eski Anadolu Tarihi, Ankara 1962.
Kiefel, Wilhelm. “Die Heilsarmee”in: Hans Motel, Glieder an EinemLeib.
Klemen, Cari. Die Religionen der Erde, C.I, München 1966.
Koca, Sadi. Tarih Boyunca Ermeniler ve Türk-Ermeni iliþkileri, Ankara 1967.
Kodaman, Bayram (Çev. Yayma Haz.). Türkler-Ermeniler ve Avrupa, SDÜ.
Yayýnlarý Ýsparta 1994. Korfmann, Manfred. Demircihüyük, Türk Arkeoloji Der., XXIV-1, XXV-2,
Ankara 1981. Köylü, Mustafa. Kurtuluþ Teolojisine Ýslami Bir Yaklaþým, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç
Turizminde göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 Ýsparta.
Krickeberg, Walter. Die Religionen des Alten Amerika, Stuttgart 1961.
Kuzgun, Þaban. Hz.Ibrahim ve Haniflik, Ankara 1985.
Kuzgun, Þaban. Hazar ve Karatay Türkleri, Ankara 1985, 272 s.
Kuzgun, Þaban. Dinler Tarihi Dersleri, C.I, Kayseri 1993.
Kuzgun, Þaban. Dört Ýncil, Farklýlýklarý ve Çeliþkileri, Ýstanbul 1991.
Küçük, Abdurrahman. Dönmeler ve Dönmelik Tarihi, Ýstanbul 1979.
Küçük, Abdurrahman. Sikim, A.Ü.Ýahiyat Fak. Der. Cilt 28, 1986, s. 391-417.
Küçük, Abdurrahman. Ermeni Kilisesi ve Türkler, Ocak Yayýnlan, Ankara 1997, 312 s.
Küng, Hans-Joseph van Ess. Christentum und Weltreligionen, Ýslam, München 1987.
Lâhnemann, Johannes. Weltreligionen im Unterricht, (Teil I, Femöstliche Religionen), Göttingen 1986.
Lanczkowski, Günter. Heilige Schriften, Stuttgart 1956.
Lao-Tzu, Taoizm, 2. Baský, Ankara 1963.
Leveque, .T. Sagesses de lTîgypte ancienne, Paris 1983.
Lieu, S.N.C. Manichaeism, Manchester University Press 1985.
Mehmet Þemseddin (Günaltay), Tarih-i Edyan, Dersaadet (Ýstanbul) 1338(1919).
Meissner, “Wolfgang. LiDer Christliche Gemeinschaftsverband”, in: Hans Motel, Glider an Einem Leib, Konstanz 1975, s.248-263.
Mellaart, James. Excavation at Hacýlar, C. I-H, Edinburg 1970.
Mensching, Güstav. Die ReligÝon, München, tarihsiz. Michel, Thomas. Hýristiyan Tanrýbilimine Giriþ,Ýstanbul 1992. Muhammed Ebu Zehre,Hýristiyanlýk Üzerine Konferanslar, Ýst. 1978.
Meyer, Eduard. Geschichte des Altertums, C.l-2, Stuttgart 1954.
El-Mevdudî, Ebûl A'la. KadýyanilÝk Nedir?, (Arap. Çev. Ahsen Batur), ihya Yayýnlarý, Ýstanbul 1975.
Motel, Hans-Beat. Glieder an einem Leib, Konstanz 1975.
Muhsin Abdülhamid, Ýslama Yönelen Yýkýcý Hareketler, (Çev. M.Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara 1973.
Nuthmann, “Curth. Die Religiöse Gesellschaft der Freunde”, in: Hans-Beat Motel, Glieder an Einem Leib, Konstanz 1975, s.264-271.
Ögel, Bahaeddin. Türk Kültür Tarihi, Ankara 1962.
Ögel, Bahaeddin. Türk Mitolojisi, Ankara 1971.
Ömer Hilmi (Budda). Hint Dinleri, Ýstanbul 1935.
Örnek, Sedat Veyis. 100 Soruda Ýlkellerde, Din, Büyü, Sanat, Efsane, Ýstanbul 1971.
özbay, Kemal. Süryaniler, Kadim Süryaniler ve Türkiye'deki Durumlarý, Ýstanbul
1975, 30 s. Özdemir, ibrahim. Dinler Arasý Diyalog, Zaman Gazetesi, 24 Ocak 1998.
Özgüç, Tahsin, öntarihîe Anadolu Ýdeallerinin Anlamý, Dil ve Tarih Coðrafya Fak. Der. C.H, Ankara 1943.
Özgüç, Tahsin. Die Bestattunsbrauche im vorgeschichtlichen Anatolien, Ankara 1948.
Özþuca, N. Bahai Dini, Ankara 1967.
Pierre, Montet. UEgiypte eternelle, Paris 1970.
Pound, Ezra. Konfüçyüs, (Çev. Ahmet Yücel), Ýstanbul 1981.
Quispel, G. Gnostik Studies, (2 cilt) Ýstanbul 1974.
Rachet, M.F. et Guy. Dictionaire dela civilisation egyptienne, Paris 1970.
Radloff, W. Sibiryadan, (Çev. Ahmet Temir), C.I kitap 2, Ýstanbul 1956.
Ramayana, (Çev. Ö.R.Doðrul), Ýstanbul, 1975.
Reller, Horst. Handbuch religiöse Gemeinschaften 2.Baský Gütersloh 1979.
Ringgren, Helmer. Religions of the Ancient Near East, London 1973.
Rudolph, Kurt. Gnosis, the Nature and History of an Ancient Religion, Edinburgh 1983.
Rudolph, Kurt. Die Mandâer, (2 cilt) Göttingen (1960-1961)
Rudolph, Kurt. Theogonie, Kosmogonie und Anthropogonie in den Mandâischen Schriften, Göttingen 1965.
Sarýkçýoðlu, Ekrem. L.Ron Hubbard ve Sayentoloji, Ondokuzmayýs Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, sayý 1-2.
Sarýkçýoðlu, Ekrem. Kur'an'a göre Müþrikler, Putperestler, Ýslami Araþtýrmalar Dergisi, sayý 1, Temmuz 1986.
Sarýkçýoðlu, E. Kur'an ve Arkeoloji Ýþýðýnda Uz, Nuh ve Tufan Olayýna Yeni Bir Yaklaþým, Ýslami Araþtýrmalar Dergisi, Cilt 9, sayý, 1-4, Ankara 1996.
Sayý, Ali. Hz.Musa, Ýstanbul 1992, 322 s.
Sayým, Huzeyfe. Sih Dini'nin Kurucusu Guru Nanak'ýn Hayatý ve öðretileri, (Yayýnlanmamýþ Yüksek Lisans Tezi) Kayseri 1986, 100 sayfa.
Schmökel, H. “Sümer Dini”, (Çev. Turhan Özdemir), ilahiyat Fakültesi Dergisi, C.19, s.197-217 ve c.21, s.367-390.
Schoeps, Hans Joachim. Das Judenchristentum, Bern 1964.
Schoeps, H.J. Religionen, Gütersfoh 1961, 1964.
Schoeps, H. Joachim. Theologie und Geschichte des Judenchristentums, Tübingen 1949.
Schvceizer, Eduard. Jesus Christus, München-Hamburg 1968.
Sellin, Emst- Georg Fohrer. Einleitung in das Alte Testament, 10. Baský, Heidelberg 1965.
Sertoðhý, Mithat. Süryani Türklerinin Siyasi ve Ýçtimai Tarihi, Ýstanbul 1974,88 s.
Es-Seydiþehri Mahmud Esad. Tarih-i Edyan, Ýstanbul 1912-1913.
Shankara. Tefrik Etme Hazinesi, (Çev. Mehmet Ali iþim), Dergah Yay. Ýstanbul 1976.
Smith, D.Howard. Confucius, England 1974.
Spuler, Bertold. Die Morgenlandischen Kirchen, Leiden 1964.
Spuler, Bertold. Gegenwartslage der Ostkirchen, Frankfurt 1968.
Starr, Cecie -Ralph Taggart. Biology, the Unity and DÝversity of Life, 5. Baský, California 1989.
Þamun, Saliba. Antakya ve Doðu Sayýn PatrÝki Kadesetli Mar Iðnatiyos 3. Yakub'un Hindistan Süryani Kilisesine Resuli Ziyaretleri, Ýstanbul 1965, 188 s.
The Talmud, (Çev. H.Polano), London and New York 1978, 372 sayfa.
Tanyu, Hikmet. Türkiye 'de Dinler Tarihinin Tarihçesi, Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1961.
Tanyu, Hikmet. Tarih Boyunca Yahudiler ve Türkler, Ýstanbul 1977.
Tanyu, Hikmet. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý, Ankara 1973.
Tanyu, Hikmet. Türklerin Dini Tarihçesi, Ýstanbul 1978.
Taplamacýoðlu, Mehmet. Din Sosyolojisi, 2. Baský, Ankara 1975.
Taplamacýoðlu, Mehmet. Karþýlaþtýrmalý Dinler Tarihi, Ankara 1966.
Tatar, Burhanettin. Felsefi Hermenötik Açýsýndan Dinlerarasý Diyalogun Ýmkaný Sorunu, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000 Ýsparta.
Terrin, Samuel. Job, The Encyclopedia of Religion, VIII. Thomas Ýncili. (Ter. Ergün Arýkdal), Ýstanbul 1988.
Tomas Ýncili. (Çev. E.Sarýkçýoðlu), Ondokuzmayis Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, Sayý 4, Samsun 1990.
Turan, Ahmet. Ýslam Mezhepleri Tarihi, Samsun 1993.
Tümer, Günay-Abdurrahman Küçük. Dinler Tarihi, 2. Baský Ankara 1993. Upaniþadlar. (Der. M. Ali Iþýn), Ýstanbul 1976.
Uras, Esat. Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, 2. Baský Ýstanbul 1987.
Vaux, Roland de. israil Oðullarýnýn Mýsýr'a Yerleþmesi ve Yusuf Kýssasý, (Çev. Sýddýk Yüksel), Ondokuzmayýs Üni. Ýlahiyat Fak. Der.sayý 3, Samsun 1989.
Vaux, Roland de. The Early History of Israel, London 1978, c.I-II. Voigt, H. Die Evangelisch-Metodische Kirche, in: Hans-Beat Motel, Glieder an EinemLeib, s. 174-218.
Wach, Joachim. Vergleichende Religionsforschung, Stuttgart 1961.
Weaver, Robert F.-Philip W. Hedrick, Genetics, Iowa 1989.
Werner, Martin. DÝe Entstehung des Christlichen Dogmas, 2.Baský Tübingen 1941.
Wöhrle, Wilhelm - Heinz Adolf Ritter. “Der Bund Freier Evangelischer Gemeinden in Deutschland”in: Hans Mothel, Glider an Einem Leib, ss.218-237.
Wrede, Rudolf. Worte des Konfuzius, München, tarihsiz. Yakub Ýncili. (Çev. Ekrem Sarýkçýoðlu), Türkiye I. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, ss.6-22.
Yamauchi, E.M. Mandaic Incantation Texts, New Haven 1967.
Yazýr, Elmalýlý M.Hamdý, Hak DÝni Kur' an Dili, Zaman Feza Gazetecilik, Ýstanbul
tarihsiz, c. IV. Zaferül-Ýslam Han. Yahudilik'de Talmud'un Mevki ve Prensipleri, (Çev. M. Aydýn), Ýstanbul 1981, 90 s.
Zbinden, Ernst. Ýslam'da ve Eski Orta Doðuda Cin ve Ruh Ýnançlarý, (Ter. Ekrem Sarýkçýoðlu),Yeni Ufuklar Neþriyat, Ýstanbul 1996, 225 s.
Ynt: Bibliyografya By: ayten Date: 06 Kasým 2010, 01:39:57
[1] G.Menching, Die Religion, München, tarihsiz, ss.58-64; Mehmet Taplamacýoðlu, Din Sosyolojisi, 2. Baský, Ankara 1975, ss. 85-91; Mehmet Þemseddin, Tarih-i Edyan, Dersaadet 1338, ss. 26-34.
[2] Mahmud Esades-Þeydiþehri, Tarih-i Edyan. istanbul 1912-1913, s.2.; M.Þemseddin, Tarih-i Edyan, Dersaadet 1338, s. 17.
[3] M. Þemseddin, 18.
[4] Joachim Wach, Vergleichcnde Religionsforschung, Stuttgari 1961.
[5] Bkz. Hikmet Tanyu Türkiye'de Dinler Tarihinin Tarihçesi, Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1961, s. 109 vd.
[6] Ayþe Baþaran, Týbbi Biyoloji, 4. Baský Bilim Teknik Yayýnevi, 1996, s. 402.
[7] Ali Demirsoy, Kalýtým ve Evrim, Ankara 1984, s.750-765.
[8] Ayþe Baþaran, Týbbi Biyoloji, s. 406.
[9] Demirsoy, s.766-781.
[10] Robert F.Weaver-Philip W. Hedrick, Genetics, Iowa 1989, s.526 v.d.; Cecie Starr-Ralph Taggart, Biology, the Unity and Dîversity of Life, California 1989, 5.Baský, s.702 vd.
[11] Tekvir: 81/11, 26.
[12] Þura: 26/11.
[13] Araf: 7/22.
[14] Araf: 7/19, Bakara: 2/36.
[15] el-Hac: 22/5.
[16] Secde: 32/7.
[17] Nuh: 71/17.
[18] Kur'an, Ýnsan Suresi, 1; Süleyman Ateþ, Kur'an-ý Kerim ve Yüce Meali, Ankara, s. 577.
[19] Nuh: 71/14, Ateþ, 570.
[20] Secde: 32/9.
[21] Secde: 32/8.
[22] Taha: 20/55; Ateþ, 314.
[23] Ýnþikak: 94/19; Ateþ, 589.
[24] Muhammed Hamidullah, Dinler Tarihi Konferanslarý, 3 Nisan 1977 Erzurum.
[25] Hicr: 15/29.
[26] Nisa: 4/l; Araf: 7/24.
[27] Amiran Kurtkan, Sosyolojik açýdan Tasavvuf ve Laiklik, Kutsun Yayýnevi Ýstanbul 1977, s. 69-77.
[28] Bakara: 2/36; Araf: 7/24.
[29] Bakara: 2/31, 33.
[30] Tekvin, IV,2-4.
[31] Mâide: 5/27, 31.
[32] Tekvin,IV,l-26; V,l-6; The Talmud, H.Polano, London and New York 1978, 372 sayfa, s.15-22.
[33] Bkz. Mustafa Erdem, Hz.Adem, Ankara 1993, s.1-12.
[34] Tekvin,V,18-19.
[35] Meryem: 19/56-57.
[36] Günümüz Arkeolojik araþtýrmalarý Ýrem þehrinin Eski Filistin'in Edom bölgesinde olduðunu ortaya koymuþtur. Bkz. John D.Davis, The Westminster dictionary of the Bible, Philedelphia, 1944, s.267.
[37] M.Eliade, Die Religionen und das Heilige, Salzburg, 1954, s.92-94
[38] Eyüp Ay, Ýlahi Mesajýn Kadim Medeniyetlerdeki Ýzdüþümleri, Ýslami Araþtýrmalar, IX, 1996, s. 189.
[39] Tekvin, ll.
[40] En'am: 6/76, 78.
[41] Hezekiyel: 8, 14.
[42] Bakara: 2/102.
[43] Ernst binden, Eski Orta Doðu ve Ýslam Ülkelerinde Cin Ýnancý, Ýstanbul 1996, 225, s.
[44] H.J.Schoeps, Die Religionen, s. 73.
[45] The Talmud, 31.
[46] Enam: 6/76, 79.
[47] Saffat: 61/97.
[48] Talmud, 39-41.
[49] R.de Vaux, 257-263.
[50] Hz. Ýbrahim'in daha sonraki hayatý için Kuzey Arabistan Dinlen bölümüne bakýnýz.
[51] Kur'an, VI,86; XXI,84; XXXVI1,139-148; LXIII,48.
[52] Eski Ahid, Yunus Kitabý; 2.Krallar. 14,25; Kur'an. Enbiya: 21/87, Kalem: 68/88; Saffat: 61/139-148; el-Kalem: 68/48-50; ve Yunus Suresi.
[53] Yunus: 10/98.
[54] Ernst Sellin, Georg Fohrer, Einleitung in das Alte Testament 10. Baský, Heidelberg 1965, s.485 vd.
[55] Sellin-Fohrer, 442-458.
[56] S.Ateþ, Kur'an-ý Kerim ve Yüce Meali,42.; Kitab-ý Mukaddes, Hezekiel Bab 37,1-14. 9.
[57] Daniel, I,3-7.
[58] Ö.Faruk, Harman, Ýsl Ans.,VIII,480-481.
[59] Ayný eser ve yer.
[60] Sellin-Fohrer,518-527.
[61] Tevrat, Tekviýý,XXXVIII
[62] Tekvin, XXXIX-IIIL
[63] Tekvin.L (Bölüm 50).
[64] R. de Vaux, Ýsrail Oðullarýnýn Mýsýr'a Yerleþmesi ve Yusuf Kýssasý", Ondokuzmayýs Üni. Ýlahiyat Fak. Der. Sayý: 3, Samsun 1989, s. 176-177.
[65] Yusuf: 12/40; Yine Firavun'un adamlarýndan biri þöyle der: evvelce Yusufda size apaçýk burhanlar getirmiþti. O vakit de onun size getirdiði þeyler hakkýnda þüphe edip durmuþtunuz. Hatta o vefat edince dediniz ki, Bundan sonra Allah asla bir peygamber göndermez"'.(el-Mü'minun: 23/34). Bu nakli haberleri arkeoloji tamamlamýþ oluyor.
[66] Afif Erzen, Doðu Anadolu ve Urartýlar, Ank.1992, s. 10-12.
[67] Manfred Korfmarýn, Demircihüyük, Türk Arkeoloji Der., XXV-1, Ankara 1981,s.l45.
[68] M.Korfmann, Ayný eser, XXIV-2, s.47.
[69] Hartmut Gese, s. 12.
[70] Hartmut Gese, s. 15.
[71] Hartmut Gese.s. 18-19
[72] Hartmut Gese, s. 95.
[73] Saffat: 61/125.
[74] Hartmut Gese, 51-59.
[75] Eski Ahid, Genezis, 22, Hakimler, 11,30.
[76] 2. Krallar, 3, 27.
[77] 2. Krallar, 17, 31.
[78] Kur'an XIX, 58; Tevrat, Tekvin V, 24.
[79] The Talmud, ss. 17-18.
[80] The Talmud, s. 19.
[81] The Talmud, trans. H.Polano, London, New York 1978, s. 22
[82] Tevrat, Tekvin, XI, 26; Talmud, 31 vd.
[83] V. Gordon Childe, Doðu'un Prehistoryasý, çev. Þevket A.Kansu, 2. Baský Ankara 1971, s. 113 vd., 131.
[84] Nuh: 71/23.
[85] Maria Höfner, “Die vorislamische Religionen Arabiens”, Die Religionen Altsyriens, Altarabiens und der Mandaer, von Hartmut Gese, Maria Höfner, Kurt Rudolph, Stuttgart 1970.
[86] A’raf: 7/69.
[87] Fecr: 89/7.
[88] Tevrat, Tekvin, 36, 43; 1 .Tarih 1,54.
[89] John D.Davis, The Westminster Dictionary of The Bible, Philadeiphia 1944, s. 267.
[90] Tekvin,XI,10-32.
[91] Aziz Günel, Türkiye Süryaniler Tarihi, 29. - Bekir Aksoy, 91.
[92] Maurice Bucaille, Tevrat Ýnciller ve Kur'an, ter. M.Ali Sönmez, Konya 1979, s.61.
[93] Kamer: 54/13.
[94] E. Sarýkçýoðlu, Kur'an ve Arkeoloji Iþýðýnda Hz.Nuh ve Tufan Olayýna Yeni Bir Yaklaþým, Ýslami Araþtýrmalar Dergisi, Cilt 9, sayý, 1-4, 1996, s.201 vd.
[95] Sarýkçýoðlu, ayný makale, s. 202 vd
[96] Müminun: 23/29.
[97] Tekvin, 9/2, 6.
[98] Fecr: 89/7, 8.
[99] "Ahkâf, T.Diyanet Vakfý Ýsl. Ans.I,549.
[100] Muhammed Esad, Kur'an Mesaj, Meal Tefsir, Ýþaret Yayýnlarý, 1998, s.244.
[101] el-Hakka: 69/7.
[102] Roland de Vaux, The Early History of Israel, London 1971, s.53.
[103] A'raf:7/69.
[104] Vaux,55.
[105] Hýcr: 15/ 80, 82.
[106] A'raf: 7/ 73; Tevbe: 9/61.
[107] Tekvin, X, 24; XI,13-15.
[108] Þuara: 26/147, 149.
[109] Kamer: 54/28; Þems: 91/13.
[110] Þems: 91/ 14.
[111] F.S.Vidal, Al-Hýcr, E.I.IV,365
[112] Daha fazla bilgi için, Bkz. Maria Höfner, H.Gese, K.Rudolph, Die Religionen des alten Arabiens,s.373-382.
[113] Hud: 11/89.
[114] A’raf: 7/74.
[115] A’raf: 7/74.
[116] A’raf: 7/59, 84.
[117] W.F. Albright, The Archaelogy of Palestine, London, 1949, s.206 v.d.
[118] R.de Vaux, The Early History of Israel, London 1978. c.I. s. 223 v.d.
[119] Hud: 11/62.
[120] Neml: 27/48-49.
[121] A’raf: 7/78.
[122] Hud: 11/67; Hicr:15/83; Kamer: 54/31.
[123] Fussilet: 41/13, 17.
[124] Bakara: 2/127; Nur: 24/35.
[125] Tekvin, XXV, l.
[126] Tekvin, XXV, 6 v.d.
[127] Tekvin, XXV, 7-10.
[128] Bakara: 2/132; Al-i Ýmran: 3/67.
[129] Bakara: 2/126, 128,131; En'am: 6/74, 78, 81; Ýbrahim: 14/35; Þuara: 26/81;Meryem: 19/44-46; Ankebut: 29/17; Sâffat: 38/86; Müntehine: 60/4; Tekvin,12/7; 15/1-21; 17/1; 18/1-22; Talmud, ss.36-42.
[130] Þuara: 26/81,85, 87; Ankebut: 29/25.
[131] Bakara: 2/126; Hadid: 57/26; Tekvin, 12/7; 15/1-21; 17/1; 18/1-22.
[132] Hicr: 15/51, 58; Zariyat: 51/24, 34; Tekvin: 16/7, 13; 18/1-22; 19/1.
[133] Bakara: 2/127; Hacc: 22/27.
[134] Tekvin, 12/7-8; 13/18.
[135] Tekvin, 22/5.
[136] Ýbrahim: 14/40.
[137] Tekvin: 22/5; Nur: 24/52.
[138] Nisa: 4/25; Enbiya: 21/73.
[139] Tekvin, 18/19.
[140] Tekvin, 17/10, 14.
[141] Tekvin, 18/8.
[142] Tekvin, 19/1.
[143] Tekvin, 19/4-6.
[144] Tekvin, 20/12.
[145] Tekvin, 25/2-6.
[146] The Talmud, 46.
[147] Tekvin, XIII-XIV.
[148] Kamer: 54/36.
[149] Tekvin, XIX; The Talmud, 48-51.
[150] et-Tahrim: 66/10.
[151] es-Saffat: 38/112. v.d.
[152] The Talmud, 57; Tekvin,XXI,5
[153] Tekvin, XXII.
[154] Sâffat: 38/101-102
[155] Þaban Kuzgun, Kur'an'a göre Hz. Ýbrahim, s.73-78.
[156] Tekvin, XXIV.
[157] Tekvin, XXV,20; XXV,25 v.d.
[158] Tekvin, XXV,28.
[159] Tekvin, XXVII.
[160] Tekvin, XXXIII.
[161] Tekvin, XXX,24; XXXV,18.
[162] Tekvin, Nil, 28.
[163] Bkz. Tekvin, 49 v.d. bölümler.
[164] Abdullah Aydemir, Ýslami Kaynaklara Göre Peygamberler, Ankara 1992, s. 98.
[165] Samuel Terrin, Job, The Encyclopedia of Religion, VIII, 97.
[166] En-Nisa: /163; En’am: 6/84; Enbiya: 21/83-84; Sad: 38/41, 44.
[167] Yazýr, Elmalýlý Hamdi, Hak Dini Kur'an Dili, C.6, s.474.
[168] Kur'an, II,85; XI,84.
[169] Kur'an, XI,89.
[170] Araf: 7/91.
[171] Sad: 38/12-13; Kaf: 50/14.
[172] Çýkýþ: 111,1.
[173] Bkz. Kitab-ý Mukaddes, 1. Krallar, X,l-13; 2.Tarihler, IX,l-I2; Neml: 27/22-44; Sebe: 32/15, 18.
[174] Ýbn al-Kalbi, Putlar Kitabý, Çev. Beyza Düþüngen, Ank. 1969, s.32-36.
[175] Nuh: 71/23.
[176] Bkz. Yukarda Hz. Nuh'un yaþadýðý bölge konusuna.
[177] Bkz. Ekrem Sankçýoðlu, Kur'an'a Göre Müþrikler, Putperestler, Ýslami Araþtýrmalar Dergisi, Temmuz 1986.
[178] Tekvin,XVI,16;XXI,5-11;Talmud, 52 v.d.
[179] Tekvin,XXI,14-20.
[180] Tekvin,XXI,21
[181] Ýbrahim: 14/ 37.
[182] Talmud, 53 vd
[183] (Hac,26)
[184] Tekvin, 25/17.
[185] Al-i Ýmran: 3/ 60; Rum: 30/ 30, En’am: 6/ 79, Yunus: 10/ 105.
[186] Þaban Kuzgun, Hz.Ýbrahim ve Haniflik, Ankara 1985, s.148 vd.
[187] Kamuran Birand, Ýlk Çað Felsefe Tarihi, s. 17.
[188] Birand, 17-18.
[189] Birand, 19.
[190] Birand, 24.
[191] Glasenapp, 128.
[192] Ernst Benz, Neue Religionen, Stutgart 1971, s.68-72.
[193] Benz, s.71-81.
[194] Ünver Günay-Harun Güngör, Baþlangýçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Ýstanbul l997, s. 35.
[195] Günay-Güngör, 45.
[196] Günay-Güngör, 52-54.
[197] Glinay-Güngör, 62-64.
[198] Ramazan Þeþen, Ýbn Fadlan Seyahatnamesi, Ýstanbul 1975, s. 99.
[199] Günay-Güngör. 111.
[200] Günay-Güngör,128.
[201] Günay-Güngör, 129-136.
[202] Günay-Güngör, 142-147.
[203] Günay-Güngör, ss. 148-153.
[204] Günay-Giingör, ss.161-167.
[205] El-Hac: 22/17.
[206] Yasna, 43,47.
[207] Yasna, 46,1.
[208] Bakara: 2/62, Maide:5/69, Hac: 22/17.
[209] Lahneman, s.l9.
[210] H.Reller, 591-608. Friedrich W. Haack,183-215. Lahnemann, 78-85.
[211] RelIer,627-648. F.W.Haack,82-91.
[212] Ali Ýhsan Yitik, Hinduizm'in Diðer Dinlere Bakýþý, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasým 1996.
[213] Reller, 707-729; Haack, 216-246. Lahnemann, 78-85.
[214] Reller, 730-743; Haack, 128-146. Lahnemann, 85-93.
[215] Johanncs Lâhnemann, Weltreligionen im Unterricht, Teil I, Femöstliche Religionen, Göttingen 1986, s. 165.
[216] Lâhnemann, s.166
[217] Lâhnemann, s.l66.
[218] Lahnemann, s. 168.
[219] E. Conze, Der Buddhismus, s.66.
[220] Schoeps, Religionen, s.208.
[221] Lao-Tzu, Taoizm, s. 10 vd. 5.
[222] Lao-Tzu,s.l4.
[223] Lao-Tzu, Taoizm, (Çev.Mukaddere N.Özerdim,) 2.baský Ankara 1963, s. 9.
[224] Lao-Tzu, s. 15.
[225] Lao-Tzu, 16.
[226] Rudolf Wrede, Worte des Konfuzius, München, tarihsiz, s. 13-19; Thomas Cleary Konfüçyüs, (Çev. Sibel Özbudun) Ýstanbul (tarihsiz), 192 s.
[227] Wrede, 21-24.
[228] Wrede, 25-27.
[229] Wrede, 29 vd.
[230] Wrede, 31
[231] Wrede, 32
[232] Wrede, 34.
[233] Wrede, 37.
[234] Ernst Benz, Neue Religionen, Stuttgart 1971, 18.
[235] Ernst Benz, s.19.
[236] Benz, 5.20.
[237] Benz, s.21.
[238] Benz, s.22.
[239] Benz, s.25.
[240] Benz, s.26-28.
[241] Benz, 29-42.
[242] Kwak-Cromwell, 233-241
[243] Chung Hwan Kwak-Thomas Cromwell, Unification Prensiplerinin Özü, Sun Myung Moon'un Öðretisinin Esaslarý, yer ve zaman belirsiz, s.3.
[244] Kwak-Cromwell, 41.
[245] Kwak-Cromwell, 52.
[246] Kwak-Cromwell, 56-57.
[247] Kwak-Oomwe, 56.
[248] Kwak-Oomwe, 57
[249] Kwak-Cromwell, 233 vd.
[250] Kwak-Cromwell, 213.
[251] Kwak-Cromwell, 13.
[252] Kwan-Cromwell, s. 19 vd.
[253] Kwan-Cromwell, s.20.
[254] Benz, 129.
[255] Bcnz, 130.
[256] Benz, 131-133.
[257] Sayýlar, XXIII, 9.
[258] Tekvin, XXXII, 22-32.
[259] Çýkýþ, II,10.
[260] Bakara: 2/49.
[261] el-Kasas: 28/7.
[262] Çýkýþ, 11,5-10.
[263] el_Kasas: 28/9.
[264] Tâha: 20/40; Kasas: 28/22-28.
[265] el-Kasas: 28/ 25-26; Çýkýþ, II,21; 111,1
[266] Çýkýþ, II,22; XVIII,3,4.
[267] Çýkýþ, XVlII,10-12.
[268] el-Kasas: 28/29, 32.
[269] el-Kasas: 28/34-35.
[270] Taha: 20/63; Yunus: 10/75. 78, 87; el-Mümin: 40/26.
[271] Ahmet Çelebi, Yahudilik Ýstanbul 1978, s. 45.
[272] Huruç ,XVI, 2-3.
[273] Hunýç, XX, 1-17; Tensiye V, 6-21.
[274] Huruç, XXXIl, l-6.
[275] Taha: 20/87.
[276] Taha: 20/88 v.d.
[277] A’raf: 7/150-154.
[278] Tesniye, 34,6.
[279] Meryem: 19/53; Furkan: 25/35.
[280] Taha: 20/92, 94.
[281] Sayýlar, XX, 20-29; XXX, 37-39; Tesniye,XXXIII, 50.
[282] el-Kehf: 18/60, 82.
[283] Kasas: 28/7.
[284] Kasas: 28/7.
[285] Tecrid Tercümesi, IX,145.
[286] Enbiya: 21/34-35.
[287] Sayýlar, 28,15,20.
[288] Yeþu,VI. Bölüm.
[289] Bakara: 2/246.
[290] Bakara: 2/247-248.
[291] Bakara:2/247.
[292] Bakara: 2/247.
[293] Bakara: 2/249, 251; I.Samuel, XVII,50-51.
[294] Fazla bilgi için Eski Ahid'de II. Samuel, I-IV. bölümlere bakýnýz.
[295] I. Sam. XVII,51;Bakara: 2/ 251.
[296] I.Sam. XXlV,7 v.d. XXVI,11 v.d.
[297] Mazmurlar, 111,10.
[298] Nisa: 4/163, Enbiya: 21/79, Sebe: 34/10.
[299] Enbiya: 21/80, Sebe: 34/11.
[300] Lokman: 31/12, 19.
[301] Ateþ, Kur'an-ý Kerim ve Yüce Meali, s.411-412.; Bernard Heller, "Lokman", Isl. Ans. VII,66.
[302] Sad: 38/30.
[303] Enbiya: 21/79.
[304] Bakara: 2/102, 20,.81-82; Neml: 27/4-43; Sebe: 34/12.
[305] Sebe: 34/13.
[306] I.KralIar, XII,28-31; XIV, 23-24.
[307] Baki Adam, Yahudi Kaynaklarýna Göre Tevrat, Ankara 1997, s. 82.
[308] Baki Adam, 83.
[309] Baki Adam, 99.
[310] Baki Adam,83 vd.
[311] Fazla bilgi için bkz. I, Krallar,XVII-XVIII.
[312] Saffat: 27/124.
[313]I.Krallar XVII, 27-46.
[314] II.Krallar, I,l-18
[315] II.Krallar 1,9-18.
[316] II.Krallar 1,9-18.
[317] Il.Krallar, II,Il.
[318] IKrallar, XIX,21.
[319] II.KralIar, II,15 v.d.
[320] I.Krallar.II, 19-25.
[321] II. Krallar, XIII,20.
[322] Enbiya: 21/ 86 ve Sad: 38/48-49. Fazla bilgi için Bkz: l. Krallar, XIX,16-19, II.Krall.,1-18.
[323] Eski Ahid, Iþaya VI,8.
[324] Fazla bilgi için Eski Ahid, Ýþaya Kitabýna Bkz.
[325] Enbiya: 21/85 ve Sad: 38/48.
[326] Muhammed Esad, Kur’an Mesajý, Meal - tefsir, s. 562.
[327] Ahmet Çelebi,Yahudilik, Çev. M.Büyük Çýnar ve Ö.F.Harman, Ýstanbul 1978, s. 68.
[328] Ýsra: 17/4,7.
[329] David Goodalatt, "Sanhedrin", The Encyclopedia of Religion, New York, 1987. C.XIII, p. 61.
[330] Tevbe: 9/30.
[331] Nitekim Kuran Tevbe: 9/11. Ehli Kitap "Hahamlarýný ve Papazlarýný ilâh edindiler" ifadesiyle de, bazý din bilginlerini aþýrý yücelttiklerini ifade etmiþti ki, Hz. Müzeyir'e karþý Yahudilerin gösterdiði aþýrý güven ve otoritesini tenkit için olabilir!
[332] Heiler, 589
[333] Heiler, 589
[334] Heiler, 590.
[335] Heiler, 592.
[336] Heiler, 593.
[337] Fazla bilgi için Bkz. Ü Günay, H.Güngör, Baþlangýçtan Günümüze Türklerin Dini Tarihi, Kayseri 1997.
[338] Tekvin,17,9 vd.
[339] Ýbrani Din Bilgisi, Haz. Türkiye Hahambaþýlýðý, Ýstanbul 1992, s.20-21. Schoeps, Religýonen, 243 vd.
[340] Tâhâ: 20/15.
[341] Bakara: 2/80-8l.
[342] 2.Sam, 24,15.
[343] Kral. 19,35.
[344] 2.Sam, 243,l.
[345] Fazla bilgi için bkz. Baki Adam, Yahudi Kaynaklarýna Göre Tevrat, Seba Yayýnlarý, Ankara 1997, 176 s.
[346] Schoeps, 253
[347] Schoeps, 253
[348] Schoeps, 253
[349] Fazla bilgi için Bkz. Ekrem Sarýkçýoðlu, Dinlerde Mehdi Tasavvurlarý, Samsun 1997.
[350] Fazla bilgi için bkz. Haz. Suzan Alalu, Klara Arditi, Yahudilikte Kavram ve Deðerler, Gözlem Gazetecilik Basýn ve Yayýn A.Þ. Ýstanbul 1996, s. 76.
[351] Yahudilikte Kavram ve Deðerler, ss. 9-73.
[352] Mehmet Aydýn (Ter. ve Der.), Din Fenomeni, Konya 1993, 111.
[353] Schoeps, 254.
[354] F.Heiler, Die Religionen der Menschheit,632.
[355] Heiler, 633.
[356] Getto, genelde Orta Çað Hýristiyan ülkelerde Yahudileri Hýristyanlardan ayýran özel tecrit ve yerleþim bölgeleridir. Kuzey Afrikada buralara “Mellah”, Rusya'da “Yerleþim Bölgesi” denirdi, M.Aydýn ,Din Fenomeni, s.108.
[357] Günay Tümer- Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, 2. Baský Ankara 1993, s. 213.
[358] Tümer-Küçük, s.214 v.d. M.Aydýn , Din Fenomeni, s.116.
[359] Tümer-Küçük, s.216 v.d.
[360] Þaban Kuzgun, Hazar ve Karatay Türkleri, Ankara 1985, 272 sayfa; Þaban Kuzgun, Dinler Tarihi Dersleri, C.l, Kayseri 1993, s.71 v.d
[361] Jak V.Kamhi, 500. Yýl Vakfý (Raporu), 1992, s.6
[362] Abdurrahman Küçük, Dönmeler Tarihi, s.40-56.
[363] Küçük,80 vd.,262vd.
[364] Ilgaz Zorlu, Evet, Ben Selanikliyim, Türkiye Sabetaycýlýðý, 6. Baský Ýstanbul 1999, 176 s
[365] Ahmet Hikmet Eroðlu, Belgeler Iþýðýnda Osmanlý Devletindeki Yahudilerin Dini ve Sosyal Durumu, Ankara 1996, (Basýlmamýþ doktora tezi) s. 218.
[366] Ahmet Hikmet Eroðlu, Belgeler Iþýðýnda, s.218.
[367] Baki Adam, Yahudiliðin Dini Açýdan Hristiyanlýða ve Ýslam'a Bakýþý, II. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, 8-9 Kasým 1996.
[368] Stephan Teplan, "Christen in der Türkei", Weltbild (30 Januar 1998) Nr.3. Bu sayý 30.000 Katolik, 1000 Protestan, 15.000 Süryani, 60.000 Ermeni, 3.000 Rum Ortodoks, 1.000 Serbest Kilise taraftarlarý olarak tahmin edilmektedir.
[369] Ali Ýmran: 3/38, 41; Meryem: 19/5, 11; Enbiya: 6/90.
[370] Bkz. Eski Ahid, Zekeriya Kitabý.
[371] Meryem: 19/3, 11,13, 15. Ýbraniler Ýncili, Çev.Ekrem Sarýkçýoðlu, Ondokuzmayýs Uni. I. Türkiye Dinler Tarihi Sempozyumu, Samsun 1994.
[372] Al-i Ýmran: 3/39.
[373] Yakub Ýncili, (çev. E. Sarýkçýoðlu), Türkiye 1. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 9-14; Ali Ýmran:3/ 35-44.
[374] Yakub Ýncili ,Xl,3. Luka Ýncili, 1,26-38.
[375] Yakub Ýncili ,XII-XVIII., Matta 1,19-23; Luka, 1,27-38.
[376] Luka, 11, 15-21.
[377] Luka, 11,25-35.
[378] Matta, II. Bölüm.
[379] Ýbrani Tomas Ýncili, XX, Türkiye I. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 1992; Meryem: 19/ 24-26
[380] Matta Ýncili, 1,18-20.
[381] Markos,VI,3.
[382] Ali Ýmran: 3/56 vd.
[383] Bkz. Hýristiyanlarda Çocukluk Ýncilleri ,Türkiye I. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, Samsun 1902, s.5-42.
[384] Luka, 11,41, 52; Ýbrani Tornam Ýncili, XIX. Bölüm
[385] Ýbrani Tomas Ýncili/fürkiye 1. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 24-25 1992, Samsun, 25.; Ali Ýmran: 3/49.
[386] Ali Ýmran: 3/46; Ýbrani Tomas încili,Ill-VIIl. Bölümler.
[387] Ýbrani Tomas Ýncili, IX-X, XVN~XV1II. Al-i Ýmran: 3/49.
[388] Matta, III. bölüm.
[389] Matta, III, 13-16; Markos, I ,9-11; Luka, III, 21-22.
[390] Matta, IV,17; Markos,l,14.
[391] Matta, V. bölüm.
[392] Matta, XIV, 15-21.
[393] Matta,V,3-VI,20.
[394] Ali Ýmran: 3/50.
[395] Matta, 15/24. Ayný muhtevayý Kur'an “Onu Ýsrail Oðullarýna peygamber olarak gönderecektir” (Âli Ýmran: 3/ 49) buyurarak onaylar. Ancak Ýsrail Oðullarýndan baþkasýna gönderilmedi savýný Kur'an kabul etmez. Musa'nýn da Ýsa'nýn da tüm insanlýða tebliðde bulunmalarý emredildiði vurgulanýr. Âli Ýmran: 3/187.
[396] Matta, XXVI-XXVII; Markos, XV-XVl; Luka, XXIII; Yohanna, XIX.
[397] Markos, XVI; Luka, XXIV; Yohanna, XX-XXI.
[398] Al-i Ýmran: 3/55; Mâide: 5/l17.
[399] Nisa: 4/157 vd.
[400] Meryem: 19/15, 33. Onbeþinci ayette ayný ifade Yahya (a.s.) için kullanýlmasýna raðmen. Yahya'nýn göðe yükseldiðini kimse iddia etmez.
[401] Matta: 1,18.
[402] Matta 111,16-17.
[403] Matta, IV,3, 6.
[404] Hüseyin Atay, Kur'ana Göre Araþtýrmalar,I, Ankara 1993, s. 49.
[405] Fazla bilgi için bakýnýz. Martin Werner, Die Entstehung des Christlichen Dogmas, 2. Baský Tübingen 1941, ss. 61-79, 83-105.
[406] T.Michel, 32
[407] T.Michel.39 v.d.
[408] Muhammed Ebu Zehre,Hýristiyanlýk üzerine konferanslar, lst. 1978, 79; Þaban Kuzgun, Dört Ýncil, Farklýlýklarý ve Çeliþkileri, Ist. 1991,s. 146.
[409] Eduard Schweizer, Jesus Christus, München-Hamburg 1968, s. 12.
[410] M.Ebü Zehre,73.
[411] Kuzgun, 149.
[412] E.Zehre, 85 v.d.; Þ.Kuzgun.150 v.d.
[413] M. Ebu Zehre,s.70.
[414] M. Ebu Zehre, 114.
[415] M. Ebu Zehre, 113.
[416] Thomas Michel, Hýristiyan Tanrý bilimine Giriþ, Ýstanbul 1992,s.43. Ayrýca Türkçe tercümesi için Bkz. Barnaba Ýncili, Çev. Mehmet Yýldýz, Ýstanbul tarihsiz, Kültür Basýn Yayýn Birliði 3. Baský.
[417] Bkz. Yakub Ýncili, (Çev. Ekrem Sarýkçýoðlu,) Türkiye I. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun,s. 6-22.
[418] Bkz. Ýbrani Tomas Ýncili, (Çev. E. Sankçioðlu) Türkiye I. Dinler Tarihi Araþtýrmalarý Sempozyumu, 24-25 Eylül 1992, Samsun, s. 23-42.
[419] Bkz. Tomas Ýncili, (Çev, E. Sarýkçýoðlu) Ondokuzmayýs Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayý 4, Samsun 1990, s.13-25. Diðer bir tercüme: Thomas Ýncili, (Ter. Ergün Arýkdal) Ýstanbul 1988.
[420] Bkz. Apokrif Petrus incili, (Ter. E. Sarýkçýoðlu) Ondokuzmayýs Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi. Sayý 7, Samsun 1993, s. 3-6.
[421] Bkz. Filip Ýncili, (Ter. E. Sarýkçýoðlu) Ondokuzmayýs Üni. Ýlahiyat Fak. Der, Sayý 6, Samsun 1992, ss. 1-20.
[422] Thomas Michel,s.42 v.d.
[423] Hans Joachim Schoeps, Das Judenchristentum, Bern 1964, s.22 vd.
[424] H.Joachim Schoeps, Theologie und Geschichte des Juýdenchristentums, Tübingen 1949, ss.71-146.
[425] Schoeps, Judenchris.,53 vd.; Fazla bilgi için Bkz. H.J.Schoeps, Theologie und Geschichte des Judenchristentums, Tübingen 1949, 400 s.
[426] Schoeps, Judenchris., 63 vd.
[427] Schoeps, Judenchris.,23 vd.
[428] Nureddin Ali b. Ebi Bekr el-Heysemi, Mecmu-uz-Zevaid ve Menbau'l-Fevaid, C.9. 2. baský, Beyrut 1967, s.333 v.d
[429] Schoeps. Judenchris., 42.
[430] Schoeps, Judenchris., 66.
[431] Paulus. Romalýlara mektup, VI,3-4.
[432] Süleyman Ateþ, Yüce Kur'an'ýn Çaðdaþ Tefsiri, c.V, Ýstanbul 1990, s. 293.
[433] S. Ateþ, Yüce Kur'an'ýn Çað., C.X, s. 396.
[434] Alfred Adam, Lehrbuch der Dogmengeschichte, c.I Gütersloch 1965, s.224.
[435] Adam, Lehrbuch., s.336 vd.
[436] A. Aslan,s. 177.
[437] Thomas Michel, Hristiyan Tanrý Bilimine Giriþ, Ýstanbul 1992,s. 56. Katolik Ýlahiyat profesörü olan yazar, halen Vatikan'da yüksek bir görevde vazifelidir.
[438] Yuhanna I,3; Ýbranilere mektup I,2; Koloseliler I, 15-17
[439] Ra'd: 13/16; Furkan: 25/2; A’raf: 7/54, Ýsra: 17/111.
[440] Yuhanna V.21,27, 28-29.
[441] T.Michel, 56.
[442] Michel,57 v.d.
[443] Hristiyan Ýnancý, (Türkiye Katolik Kilisesi Yayýnlarý), Ýstanbul 1994, s. 49
[444] Hristiyan Ýnancý, s.73.
[445] Hristiyan Ýnancý, s.73.
[446] Hristiyan Ýnancý, s.71.
[447] Hristiyan Ýnancý, s.75.
[448] Hristiyan Ýnancý, (Türkiye Katolik Kilisesi Yayýnlarý, Derleyenler: Leyla Alberti, P.Xavier Jacob, P. Luigi Iannitto, Nilay Hýdýroðlu), Ýstanbul 1994, s. 31 v.d.
[449] Kehf: 18/51.
[450] Hristiyan Ýnancý, s. 77.
[451] Hristiyan Ýnancý, s. 118
[452] Hristiyan tnancý,s. 122.
[453] Hristiyan Ýnancý, s. 119.
[454] Xavier Jacob, Sorabilir miyiz?, Ýstanbul 1992, s. 13.
[455] Xavier Jacob, Sorabilir miyiz?, Ýstanbul 1992, s. 12.
[456] Hristiyan Ýnancý, s.172.
[457] P. Oskar Simmel, R. Stahlin, Christliche Religion, Frankfurt 1964, s.77-78.
[458] Ýslam bu kýsa süreli arýndýrma cezasý inancýna itiraz ederek “onlarý ateþ, bize birkaç günden fazla dokunmaz, derler. Deki (onlara): “Allah 'tan söz mü aldýnýz... “ Bakara: 2/80. diyerek son hükmün Tanrý'da olduðunu vurgular.
[459] Thomas Michel, Hristiyan Tanrýbilimine Giriþ, Ýstanbul 1992, s.88
[460] T.Michel,92.
[461] P.Xavier Jacob, Hristiyan Kiliseleri ve Ýbadet Yerleri, Ýstanbul 1994, s.35.
[462] P.Xavier Jacob, Hristiyan Kiliseleri ve Ýbadet Yerleri, Ýstanbul 1994, s. 15.
[463] P, Xavier Jacob, s.24.
[464] P.Xavier Jacob, s. 16 v.d.
[465] Sukzesion Kilise ruhanileri için takdis ve tayin zincirinin sürekliliði, Hz.Ýsa'dan köy papazlýðýna kadar inen, manevi görevlendirme baðýdýr.
[466] Schoeps, Religionen, s. 336 vd.
[467] Schoeps, Religonen, s.338.
[468] Schoeps, Reli gitmen, 342 vd.
[469] Albert M.Bernard, “Katolik Mezhebi”, Din Fenomeni, Neþr. M.Aydýn, Konya 1993 s. 133.
[470] G.Tümer-A.Küçük, Dinler Tarihî, Ankara 1993, s. 270-271.
[471] G.Tümer-A.Küçük, Dinler Tarihi, s.273.
[472] Olivier Clement, “Ortodoks Mezhebi”, Din Fenomeni, (Neþ. M.Aydm), s.208
[473] O.Clement,s.221.
[474] Aftartodoketizm, Ýsa'nýn insanî vücudunun diðer insanlarla ayný olmasýna raðmen, ebedi ve çürümez olduðu görüþüdür. Yulianizm de denir.
[475] Ptartolatrizm, Severus'un temsü ettiði, Ýsa'daki insanî tabiatýn varlýðýnýn geçici ve fani olduðunu savunan görüþtür, geçici vücuda tazimde bulunanlar manasýna muhaliflerince söylenmiþtir.
[476] Bkz. Bayram Kodaman (Çeviren ve yayýna Hazýrlayan), Türkler Ermeniler ve Avrupa, SDÜ. Yayýnlarý Ýsparta 1994.
[477] B.Spýýler, Die Morgenlândischen Kirchen, s.191-200.
[478] A. Adam. Dogmengeschichle, C.I, Gütersloh 1965, s.326.
[479] B.Spuler, Die Morgenlândischen Kirchen, Leiden 1964, s.2-51.
[480] B.Spuler,s.99-105.
[481] Gunthcr Balders, “Der Bund Evangelisch-Freikirchlicher Gemeinden in Deutschland”, in: Gliederd an Eincm Leib, Hrsg.: Hans-Motel, Konstanz 1975, s.l 17 vd.
[482] H.Reller, Handbuch Religiüse Gemeinschaften, s.27-45.
[483] Bkz. H.Reller.46-66; Erich Geldbach, Frcikirchen, Göttingen 1989, ss. 181-190.
[484] Wühelm Wöhrle-Heinz Adolf Ritter, “Der Buntt Freier Evangelischer Gemeindcn in Dcutschland“, in: Glider an Einem Leib, Hrg. H.Motel, ss.218-237.
[485] H.Reller,67-83. Geldbach, ss. 199-206. H.Voigt, "Die Evangelisch-Metodische Kirche", in:Glideran Einem Leib, ss. 174-218.
[486] H.Reller, 86-94.
[487] H.Reller, 95-I05. Peter Foth, "Die Mennonitein, in: Glieder an Einem Leib, Hrsg. H.Motel, ss.50-92. Erich Geldbach, Freikirchen, Göttingen 1989, ss. l72-181.
[488] H.Reller,106-115. Erich Geldbach, ss.207-211.
[489] Wilhelm Kiefcl, “Die Heilsarmen”, Glieder an Einem Leib, s.241-242.
[490] H.Reller,l 16-131. G.Tümer-A.Kuçük,292 v.d.: Curth Nuthmann, Die Religiöse Geselîschaft der Freundc”, in:Glieder an Einem Leib, ss.264-271. E.Geidbach,ss.224-231.
[491] H.Rcller,132-147. VVolfgang Meissner“der Christliche Gemeinschaftsverband”in: Glider an Einem Leib, ss.248-263. E.Geldbach, ss.217-223.
[492] H.Reller, 159-169.
[493] H.Reller, 192-205.
[494] H.Reller, 231-249.
[495] H-Reller, 301-315.
[496] H.RelIer, 373-380.
[497] H.Reller, 381-392.
[498] H. Reller, 402-417.
[499] H. Reller, 441-453. Tümer- Küçük, s.348-350. Fazla bilgi için Bkz. H.Tanyu, Yahova Þahitleri, Ankara 1973.
[500] H. Reller, 470-488.
[501] H.Reller, 428-440
[502] H.Reller, 170-182.
[503] H.Reller, 250-272.
[504] Benz, 143.
[505] Benz, 144.
[506] Benz, 145.
[507] Benz, 146 vd.
[508] Benz, 148.
[509] Benz, 151-156.
[510] H.Reller, 491-505.
[511] H.Reller, 506-533.
[512] H.Rcller, 534-556.
[513] H.Reller, 557-573.
[514] H.Reller, 574-590
[515] Emst Benz, 115.
[516] Emst Benz, 116.
[517] Benz, 118-120.
[518] Benz, 122
[519] Benz, 122-124.
[520] Bakara: 2/2,5.
[521] Ýþaya, 6,l-5
[522] Kehf: 18/51.
[523] Adam, c.I, 224.
[524] Zuhruf: 43/15.
[525] Tevbe: 9/31.
[526] Elmalýlý M. Hamdi Yazýr, Hak Dini Kur'an Dili, Zaman Feza yayýncýlýk, Ýstanbul tarihsiz, C.4, s.317 vd. .
[527] Müslim,Zühd, bâb:10.
[528] Nisa: 4/117. Ernst Zbinden, Ýslam'da ve Eski Orta Doðuda Cin ve Ruh Ýnançlarý, Yeni Ufuklar Neþriyat, s.72, 154.
[529] En'am: 6/62
[530] Mü'minun: 23/99-100.
[531] Al-i Ýmran: 25/169.
[532] Fazla bilgi için Bkz. Ernst Zbinden, islam'da ve Eski Ortadoðuda Cin ve Ruh Ýnançlarý, Ýstanbul 1997, 200 s.
[533] Bakara: 2/102.
[534] Nisa: 4/171.
[535] Mâide: 5/110.
[536] Bakara: 2/213.
[537] Ýbrahim: 14/48; Tâhâ: 20/55
[538] En'am: 6/61-62.
[539] En'am: 6/62
[540] Bakara: 2/167.
[541] Ýbrahim: 14/48.
[542] En'am: 6/151-152.
[543] A. Turan, Ýslam Mezhepleri Tarihi, Samsun 1993, s. 79.
[544] A. Turan,79.
[545] Kadýyanilik, Ana Britanika, XII,374.
[546] Ebûl A'la el-Mevdudî, Kadýyanilik Nedir?, (Arap. Çcv. Ahsen Batur), Ýhya Yayýnlan. Ýstanbul 1975, s. 24
[547] el-Mevdudî, 24 vd.
[548] el-Mevdudî, s. 37-39.
[549] el-Mevdudî,48.
[550] Kadýyanilik. Ana Britanika. XlI.374-375.
[551] Muhsin Abdülhamid, Ýslama Yönelen Yýkýcý Hareketler, (çev. M.Saim Yeprem, Hasan Güleç), Ankara 1973, s. 173,176, 220.
[552] N.Özþuca, Bahai Dini, Ankara 1967, s.20-40.
[553] N. Özþuca. 40-41
[554] M.Abdullhamid, 215-238.
[555] Özþuca, 20.
[556] Tümer-Küçük, 400.
[557] Tümer-Küçük, 405 vd.
[558] Maurice Borrmans, Müslümanlarla Hristiyanlar arasýnda Diyaloða Yöneliþler, Ýstanbul 1988, s. 20.
[559] Borrmans,21.
[560] 11-17 Kasým 1974 Tunus'dave 1-6 Þubat 1976 Libya'da olduðu gibi.
[561] Ýnanç ve Hoþgörü Çaðýnda Dinler Toplantýsý, Tarsus Deklarasyonu, 10-11 Mayýs Tarsus.
[562] Matta, II,27.
[563] Yuhanna 14/6.
[564] B. Adam, Katolik Kil.,19.
[565] Baki Adam, Katolik Kilisesinin Kurtuluþ Öðretisi Açýsýndan Diðer Dinlere Bakýþý, Ankara 1997, s. 18.
[566] A.Aslan, “Batý Perspektifinde Dini Çoðulculuk Meselesi” Ýslam Araþtýrmalarý Dergisi, s.2, 1998, s.I57.
[567] B.Adam, Katolik Kil., 21 vd.
[568] B.Adam, Katolik Kil., 22 vd. A. Aslan. Batý Perspektifinde Dini Çoðulculuk Meselesi, 5.151 vd.
[569] B.Adam, Katolik Kil., 25.
[570] B.Adam, Katolik Kil, 27.
[571] B.Adam, Katolik Kil., 39-42.
[572] B.Adam, Katolik Kil., 71.
[573] B.adam, Katolik Kil, 73-74.
[574] B.Adam, Katolik Kil.. 75.
[575] B.Adam, Katolik Kil., 89 vd.
[576] Al-i Ýmran: 3/19.
[577] Maide: 5/69.
[578] Borrmans, s.50-140.
[579] Burhanettin Tatar,”Felsefý Hermenötik Açýsýndan Dinlerarrasý Diyalogun Ýmkaný Sorunu”, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000, SDÜ Yayýnlarý 2001, ss.
[580] Mustafa Köylü, “Kurtuluþ Teolojisine Ýslami Bir Yaklaþým”, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç Turizminde Göller Bölgesi Sempozyumu, Ispara 7-8 Eylül 2000. (Matbaa hatasý olarak deðerli tebliðin basýmý gözden kaçmýþtýr. Sayýn köylü'den özür dileriz.)
[581] Mahmut Aydýn, Dinlerarasý Diyalogda Teoriden Pratiðe geçiþ: Küresel Bir ahlaka Doðru, Hoþgörü Yýlý ve Ýnanç turizminde Gölle Bölgesi Sempozyumu, 7-8 Eylül 2000, SDÜ Yayýnlarý Ýsparta 2001
[582] Tümer-Küçük,413,421.
[583] Tümer-Küçük,414.
[584] Vatikan Toprak Ýstiyor, Akit Gazetesi, 23 Mayýs 2000.
[585] Þura: 42/15.
[586] Nahl: 16/125.
[587] Ankebut: 29/46.
[588] Ýbrahim Özdemir, Dünya Dinleri Parlementosu, Zaman (Gazetesi), 24 Ocak 1998, s. 2.