Ermeni Kilisesi By: ayten Date: 03 Kasým 2010, 00:45:33
2- Ermeni Kilisesi
Literatür:
1- Abdurrahman Küçük, Ermeni Kilisesi ve Türkler, Ocak Yayýnlan, Ankara 1997, 312 s.
2- B.Spuler, Die Morgenlandi senen Kirchen, s.122-150.
3- Necla Baþgün, Türk-Ermeni Münasebetleri, Ýstanbul , 180 s.
4- Sadi Kocaþ, Tarih Boyunca Ermeniler ve Türk-Ermeni Ýliþkileri, Ankara 1967.
5- Esat Uras, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, 2.Baský Ýstanbul 1987.
Hýristiyanlýðýn, daha ilk zamanlarda yayýldýðý bölgelerden biri Ermenistan'dýr. Ermeni Kilisesi rivayetlerine göre, henüz ilk devirlerde Adday (Thaddeus) ve Bartholomeus'un misyon çalýþmalarýyla, Hýristiyanlýk ülkenin çeþitli bölgelerine girmiþtir. Tarihi belgeler, Ermenistan'daki ilk Hýristiyan cemaatýn kuruluþunu 3. yüzyýl olarak gösterir. M.s. 230 ve 301 yýllarýnda takibata uðradýklarý haberleri vardýr. Hýristiyanlýktan önce bu bölgede Mecusilik yaygýndý.
Ermeni Kralý Tridates'in Hýristiyanlýðý kabulü Hýristiyanlýðýn geliþmesinde bir dönüm noktasý oldu ve bundan sonra Hýristiyanlýk halk arasmda süratle yayýldý. Tridates, akrabasý Gregor'u da 302 yýlýnda Kilisenin baþýna Patrikliðe (Katolikos'luða) tayin etti. Gregor'un baþarýlý çalýþmalarýndan dolayý, bu kiliseye “Gregoryan” kilisesi de denir. Gregor, oðlu Rustak'ý piskoposluða tayin etti. Aþtiþat'taki Mecusi mabedinin yerine Kilise merkezini kurdu. Ülkenin çeþitli yerlerinde Süryanca ve Yunanca eðitim yapan okullar kurarak, Hýristiyanlýðýn öðretilmesine çalýþtý. Tarihte Hýristiyanlýðý ilk defa devlet dini haline getirenler Ermeniler olmuþtur. Bu sebeple Hýristiyan dünyasýnda özel itibar görürler.
367 yýlýnda Pers'lerin istilasiyla Ermeni Krallýðý yýkýlmýþ ve halkýnýn çoðu Ýran ve Mezopotamya'ya sürülmüþtür. Bu olaðanüstü sýralarda Büyük Nerses'in yerine geçen oðlu I. Ýslak (Sahag) 387-390 da âlim bir keþiþ olan Mesrop ile birlikte milli Ermeni Alfabesini hazýrlamýþtýr.