Kurbanla nefsimizi kurban ediyor muyuz?
Kurban, bizi Hz. Ýbrahim’in itaatine, Hz. Ýsmail’in teslimiyetine yönlendirerek sýkýntý ve imtihanlara karþý Rabbimize kurban olma ve Rabbimize dost olarak sýkýntýlarýmýza çözüm bulma yollarýný gösterir.
Kurban, Allah’la kurbiyet kurmaktýr. Kurbiyet Allah’la yakýnlýk kurma, Rabb’e yakýnlýkla istikamet ve huzur bulma makamýna kavuþmadýr. Zaten kurban kesmenin temel amacý, Allah’ýn rýzasýný kazanarak O’na yaklaþmaktýr. Baþka bir deyiþle kurban, bizi Hz. Ýbrahim’in itaatine, Hz. Ýsmail’in teslimiyetine yönlendirerek hayatýn sýkýntý ve imtihanlarýna karþý Rabbimize kurban olma ve Rabbimize dost olarak sýkýntýlarýmýza çözüm bulma yollarýný gösterir. Rabbimiz, “Kurban etleri ve kanlarý deðil, sadece takvanýz Allah’ýn katýna ulaþýr.” (Hacc 22/37) diye buyurarak kurban ibadetinde temel ilkenin et kesmek ya da kan akýtmak olmadýðýný, esas maksadýn takvaya ulaþmak olduðunu bize bildirmektedir. Çünkü ancak takva ile insan, Rabbinin yasaklarýndan sakýnma hassasiyeti kazanma arzusu ile dirildiði gibi Rabbi’nin sevdiði iþlere de yakýnlýk duyabilir.
Takva, Rabbi’nin haramlarýndan kaçma hususunda kulun Rabb’ine sýðýnmasý, O’nun yasaklarýndan sakýnmasý, O’nun himayesi altýna girmesidir. Yavru kuþlarýn anne kuþun merhamet kanadýnýn altýna sýðýnmasý gibi biz de haramlara, yasaklara ve nefsimizin kötü duygu, düþünce ve arzularýna karþý Rabbimizin merhametine sýðýnýrýz. Böylece olumsuz duygu, düþünce ve arzularýmýzý Allah yolunda ve Allah için kurban ettikçe Rabbimizin merhamet ve sevgi iklimi içerisinde huzur duyarýz.
Ýbn Arabi ve Mevlânâ’ya göre en büyük kurban nefistir, esas mesele olumsuz fikir ve fiilleri Allah yolunda ve Allah için kurban etmektir. Cüneyd-i Baðdadi ayný manada: “Mina’da kurban kesen bir mü’min, eðer nefsinin bütün arzularýný boðazlamazsa kurban kesmiþ olmaz.” buyurur. Mevlânâ ise namazda “Allah-u Ekber” -Allah en büyüktür- diyerek getirdiðimiz tekbirlerin nefsimizin kurbanýný Allah yolunda kesme tekbirleri olduðunu ifade eder. Nefsimizin kurbanýný kesme, ancak olumsuz her fiil ve durumu muhasebe ve murakabe sürecinden geçirerek Allah yolunda ve Allah için etkisiz hale getirmekle mümkün olabilir. Muhasebe, Rabbimiz bizi hesaba çekmeden önce kendi nefsimizi hesaba çekerek olumsuzluklarýn izlerini silmektir. Murakebe ise Rabbimizin her an kalbimizi görmekte olduðunun bilincinde onu kibir, gurur, kýskançlýk, haset ve öfke vs. rüzgârlarýndan korumaktýr.