Nafaka By: meryem Date: 31 Ekim 2010, 20:00:05
Nafaka
1860 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Hind, kendisini boþayan kocasýndan hamile olduðunu ifade edip, gebelik nafakasý iddia ve talep etse, koca da hamileliliði inkar etse Hind sözünde tasdik olunur" (H.Ec. 1/51)
Açýklama: Kadýn ister fakir isterse zengin olsun, ister Müslüman isterse ehl-i kitaptan bulunsun, nafakasý mutlaka kocasýnýn üzerinde olacaktýr. Nafaka, kadýnýn kendi nefsini kocasýnýn evinde ve onun itaati dairesinde bulundurmasýnýn karþýlýðýdýr. Kadýnýn nafakasý, yemek, giyim ve meskenden ibaret olmak üzere üç çeþittir.
Nafakasýnýn yiyecek sýnýflarý ekmek veya un, tuz, yað, sabun, odun ve her ihtiyaçta kullanýlmak üzere lazým olan su ve benzeri þeylerdir.
Kisve sýnýflarý; kýyafetler, yatak ve yorgan gibi þeylerdir. Mevsimlerin deðiþmesi ile ihtiyaçlarda deðiþiklik olacaðýndan, her altý ayda bir kýþlýk ve yazlýk olmak üzere kadýn için yýlda iki kat elbise alýnýr.
Kadýnýn oturacaðý mesken, caný ve malý hakkýnda güvenilir ve içinde kocasý ile yaþayabilmeye elveriþli halde olmalýdýr. Bu ev, iyi komþularýn bulunduðu bir yerde temin edilmelidir.
1861 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Hadým olmasý sebebiyle, kocasýndan ayrýlan Hind için iddet nafakasý lazým olur" (H.Ec. 1/52)
Açýklama: Boþanan bir kadýnýn bekleyeceði iddet içinde nafakasý kocasýna ait olur. Ýsterse koca erkeklik kabiliyetinden mahrum bulunsun. Deðil mi ki kadýn bu ayrýlýk sebebiyle iddet beklemekte ve yeni bir evlilik yapamamaktadýr, nafaka da ayrýlan kocasý üzerine lazým gelmektedir.
1862 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Kocasý bulunmayan buluð çaðýna ermiþ fakir bir kadýnýn nafakasý, babasý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/83)
1863 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Ýddet bekleyen kadýn, nafaka baðlatmadan iddeti dolacak olsa, nafaka hakký sakýt olur" (H.Ec. 1/84)
1864 - Abdürrahim Fetvalarýndan: "Zengin olan Hind, fakir durumdaki kocasý Zeyd'ten olma küçük çocuðunu, kendi parasýndan besleyip daha sonra Zeyd'e müracaat etmek üzere nafaka takdir ettirmek dileðinde Zeyd nafaka almadan beslersen besle. Aksi halde halasýna veririm, demeye güçlü ve haklý olmaz" (H.Ec. 1/82)1865 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Ýddet bekleyen kadýn, hakime varýp, kendisini boþayan kocasý üzerine nafaka takdir ettirse, takdir edilecek nafakayý kocasýndan almaya güçlü ve haklý olur" (H.ec. 1/83)
1866 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Kazanmaktan aciz bulunan füruun nafakalarý usul, (baba, dede ve anne gibi büyükler) üzerine; (kazanmaktan aciz) usulün nafakasý da füru (evlat ve torun) üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/83)
1867 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Hind, kendi çocuðunu teberru yolu ile kendi yemeðinden nafakalandýrsa (çocuðun) babasýna dönüp istemeye güçlü olmaz" (H.Ec. 1/83)
Açýklama: Anne, evladýna sarfettiði nafakayý kocasýndan isteyip almaya hak kazanmak için hakim tarafýndan nafaka takdiri yoluna gitmek zorundadýr. Teberru yolu ile sarfettiðini almaya hakký olmaz.
1868 - Ali Efendi Fetvalarýndan: "Karýsýný nafakasýz olarak býrakýp baþka bir memlekete giden Zeyd'in, bahsi geçen karýsýnda emanet olarak bulunan parasýndan kendi nafakasýna sarfetse (kadýna) tazmin etmek lazým gelmez" (H.Ec. 1/84)1869 - Netice Fetvalarýndan: "(Çalýþýp) kazanmaktan aciz kalan hastanýn ana-baba bir erkek kardeþinin zengin bulunan kýzý Hind île, ana-baba bir kýz kardeþinin zengin bulunan oðlu Amr'dan baþka kimsesi olmasa, nafakasýnýn üçte ikisi Hind üzerine, üçte biri de Amr üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/76)1870 - Netice Fetvalarýndan: "Gözleri görmeyen bir fakirin zengin babasýnýn babasýndan baþka kimsesi olmasa, nafakasý da bu dedenin üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/76)
Açýklama: Fakirliði ile birlikte ama olan kimse, kazanýp nafakasýný teminden tamamen aciz bulunmaktadýr. Bu sebeple, onun nafakasý dedesi üzerine lazým gelmektedir.
1871 - Behce Fetvalarýndan: "Küçük yaþtaki Zeyd'in karýsýnýn nafakasý Zeyd üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/77)
Açýklama: Kocanýn yaþýnýn küçüklüðü, nafaka mükellefiyetini kaldýrmaz. O, karýsýnýn nafakasýný temin etmek zorundadýr.
1872 - Behce Fetvalarýndan: "Kadýn için, koca üzerine takdir olunacak nafaka, iki tarafýn hallerine bakýlarak karara baðlanýr" (H.Ec. 1/77)
Açýklama: Kadýnýn baba tarafýndan içtimai durumu ile kocasýnýn mali durumu nazar-ý dikkate alýnýr ve ona göre münasip bir nafaka takdiri yoluna gidilir.
1873 - Netice Fetvalarýndan: "Fakir ve muhtaç bir kadýnýn, oðlunun fakir oðlu ile kýzýnýn zengin oðullarý olsa, nafakasý kýzýnýn oðullarý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/78)
1874 - Netice Fetvalarýndan: "Bunamýþ fakir bir ihtiyarýn nafakasý, ana-baba bir oðlan kardeþinin zengin oðlu üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/78)
1875 - Behce Fetvalarýndan: "Küçük yaþtaki fakir çocuðun zengin annesi ile, zengin bir dedesi mevcut olsa, nafakanýn üçte biri anasýnýn; üçte ikisi dedesinin üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/78)
1876 - Feyziye Fetvalarýndan: "Karýsýna nafaka verme hususunda eza ve cefasý olan koca üzerine, nafaka takdir ettirmeye karýsý (hukuken) güçlü olur" (H.Ec. 1/71)
1877 - Netice Fetvalarýndan: "Þer'i ilimlerle meþgul bulunan talebenin nafakasý, zengin bulunan babasý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/72)
Açýklama: Halkýn faydasýna olan dünya ve ahiret ilimlerini tahsil etmekte bulunan bir çocuk, fakir olursa nafakasý babasýnýn üzerine lazým gelir. Ýsterse buluð çaðýna ulaþmýþ olsun.
1878 - Netice Fetvalarýndan: "Ýlim tahsil eden talebeden olmayýp, çalýþýp kazanmaya muktedir bulunan büyük (yaþtaki evlad)ýn nafakasý, babasýnýn üzerine lazým olmaz" (H.Ec. 1/72)
1879 - Netice Fetvalarýndan: "Bakacak baþka kimsesi bulunmayan küçük kýz çocuðunun nafakasý, ana baba bir halasý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/72)1880 - Netice Fetvalarýndan: "Fakir olan bir kadýnýn nafakasý, kýzýnýn zengin bulunan oðlu ile zengin bulunan kýzýnýn kýzlarý üzerine müsavi olarak lazým gelir" (H.Ec. 1/73)
1881 - Netice Fetvalarýndan: "Küçük erkek ve kýz çocuðunun babasý fakir olsa, nafakasý, babasýnýn babasý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/74)
1882 - Netice Fetvalarýndan: "Kocasý fakir bir kadýnýn, zengin babasý ile, zengin oðlu ve kýzý mevcut olsa, nafakasý oðlu ile kýzýnýn üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/74)
1883 - Netice Fetvalarýndan: "Fakir küçük erkek çocuðunun ana-baba bir amcasý ile ana-baba bir halasý bulunsa, nafakasý amcasý üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/74)
1884 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Boþanan ve iddet bekleyen kadýnýn iddeti uzun sürmüþ olsa, nafaka iddeti ile birlikte giyimi de boþayan kocanýn üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/59)
Açýklama: Bazý kadýnlarýn iki adet arasýndaki temizlik müddetleri uzun sürebilir. Bu sebeple kadýn aylarý aþan ve yýla ulaþan bir zaman iddet beklemek zorunda kalýr. Böyle uzun bir müddet iddet bekleme durumunda olan kadýnýn giyeceði mevsim ve iklim þartlarý da dikkate alýnarak, koca tarafýndan temin ve kadýna teslim edilir.
1885 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "(Talak-ý) bayýn ile boþanmýþ Hind'in, iddeti içindeki nafakasý ve oturacaðý mesken, boþuyan erkek üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/54)
Açýklama: Ýslam hukukuna göre, iddetin devamý müddetince nikahýn bir kýsmý eserleri devam etmektedir. Bu sebeple kadýnýn iddeti son bulasýya kadar nafaka ve barýnak masraflarý kocaya aittir.
1886 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Zeyd, Hindi'i nikahlasa (ve fakat) kendi evine nakledip zifafa girmese bile nafakasý Zeyd üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/55)
1887 - Ýbni Nuceym Fetvalarýndan: "Zeyd, karýsý bulunan Hind'in nafakasýný vermeyecek olsa, hakim Zeyd'i hapse muktedir olur" (H.Ec. 1/60)
Açýklama: Koca, hanýmýnýn nafakasýný temin ile mükelleftir. Bunu yerine getirmediði takdirde hakim kararýyla nafakanýn ödenmesine hükmedilir. Buna raðmen vermemekte ýsrar ederse hapsedlir.
1888 - Netice Fetvalarýndan: "Koca, bir tarafa gideceðinde nafakana kendi malýndan þu kadar lira sarfet, demesi üzerine kadýn da sarfetse, sonra kocasýna müracat edip almaya güçlü ve haklý olur" (H.Ec. 1/74)
1889 - Netice Fetvalarýndan: "Zengin olup deli bulunan Hind'in nafakasý kocasýnýn üzerine lazým gelir" (H.Ec. 1/76)
Açýklama: Kadýnýn akli hastalýktan muzdarip olmasý, kocasýnýn ona nafaka verme mükellefiyetini ortadan kaldýrmaz. Bu sebeple onun yeme, içme, giyim ve mesken ihtiyacýný koca temin eder.
1890 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Zeyd, karýsý Hind'i nafakasýz olarak býrakýp baþka bir memlekete gitmek istediðinde Hind, nafakasý için Zeyd'ten kefil istemeye güçlü olur" (H.Ec. 1/53)
Açýklama: Erkek, karýsýnýn nafakasýný veya onun bedelini temin ve karýsýna teslim etmezden önce, yolculuk yapmaya kalkarsa kadýn nafakasý için kefil istemeye haklý olur. Zira kocasýnýn bulunmadýðý zamanlar, vazgeçilmesi mümkün olmayan ihtiyaçlarýný karþýlamada güç durumda kalýrsa ihtiyacý olan þeyi kefilden isteyebilir.
1891 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Fakir olan Zeyd'in karýsýnýn nafakalarý zengin bulunan oðluna lazým gelir" (H.Ec. 1/54)
Açýklama: Muhtaç bulunan anne ve babanýn dede ve nenenin nafakalarý evlat ve ahfada lazým gelir. Meselenin esasý böyle tesbit edilmiþ ve bunlarýn ödenmesinde nafakayý verecek kimselerin mali durumlarýndaki farklýlýk dikkate alýnarak farklý mükellefiyetler getirilmiþtir. Mesela bir kimsenin nafaka vermekle mükellef iki oðlu olsa, birinin zenginlik durumu diðerinden farklý bulunsa, bakýlýr. Aradaki fark çok büyük deðilse nafakayý eþit olarak öderler. Fakat, birinin mali farký diðerinden çok büyük olursa nafakada da farklýlýk olur.
1892 - Ýbni Nüceym Fetvalarýndan: "Hind, kendisini boþayan Zeyd'ten olma çocuklarýný infak için Zeyd'ten bir miktar para alýp daha sonra çocuklarýn nafakalarýna harcadým dese, Zeyd de harcamadýn diyerek ihtilafa düþseler, Hind'in yemin verdirtilerek sözü tasdik olunur." (H.Ec. 1/54)
1893 - Netice Fetvalarýndan: "Ölen Zeyd'in karýsý, Zeyd'in arkada býraktýðý maldan nafakayý almaya güçlü ve haklý olmaz" (H.Ec. 1/73)
Açýklama: Ölüm iddeti bekleyen kadýnýn nafakasý kendisine aittir. Çünkü vefat eden kimsenin malý varislere intikal eder.
1894 - Netice Fetvalarýndan: "Karýsýný ve küçük çocuklarýný nafakasýz olarak býrakýp kaybolan Zeyd'in babasý Amr, Zeyd'e müracaat edip almak üzere, onun aile fertlerinin nafakalarýný vermeye cebr olunur" (H.Ec. 1/73)
radyobeyan