Vietnam Cao Dai Dini By: ayten Date: 29 Ekim 2010, 02:51:20
6- Vietnam Cao-Dai Dini
Cao-Dai Vietnam dilinde Ulu Tanrý'nýn ve ayný zamanda 19. yy. baþlarýnda ortaya çýkan yeni dinin adýdýr. Kýsa zamanda iki milyonun üzerinde taraftar kazanmýþtýr. Cao-Dai eski dinleri birleþtirerek çeþitli dinlerde vaad edilen hidayet devrini baþlattýðýný, hidayet yolunu açtýðýný söyler. Dýþ görünüþüyle Katolik kilisesi ve Budist rahipliðinin hiyerarþik yapýsýný, Konfüçyanizm'in ahlakýný, Taoizm'in kainat tasavvurunu yansýtýr. Evrensellik iddiasýndaki bu yeni dinin mesihçi özelliði, dünyanýn çeþitli bölgelerinde görülen yeni akýmlarla paralellik gösterir. Önemli özelliði ruhçu görüþünün aðýrlýðýný hissettirmesidir. Asya'nýn çeþitli bölgelerinde rastlanan geleneksel ruhçuluktaki ata ruhlarýna ve ölmüþ kiþilerin ruhlarýna tazim ile Fransýz Allan Kardec'e dayanan Batý kökenli “Bilimsel” ruhçuluðunun sentezidir. [239]
Fransýz sömürge memur ve subaylarý yoluyla Vietnam'a ulaþan Batý tipi ruhçu görüþlerin yerli ruh Ýnançlarýyla karýþýmýndan yeni bir akým doðmuþtur. Akýmýn temsilcisi ve peygamberi Phuvan-Chieu'dir. Tanrý Cao-Dai'dan vahiy aldýðýný, kendisini Vietnam halkýna irþat için gönderdiðini iddia etmiþtir. Daha sonra vahiy ve risalet Levan -Trung da devam etmiþtir. Trung alkol ve diðer uyuþturucularýn, et ve balýk gibi hayvansal gýdalarýn yasak olduðunu, bitkisel gýdalarla beslenmenin gereðini açýklamýþtýr. [240]
Caodai 1926 da yeni bir din olarak resmen kabul edilmiþ ve ilk mabetleri Tay-Ninh de açýlmýþtýr. Vatikan'a benzer dinsel hakimiyetlerini sürdürdükleri sembolik bir baðýmsýz bölgeleri (kampuslarý) vardýr. 1953 de yayýnlanan ilmihallerine göre, dünya her geçen gün kötüye gitmekte ve kýyamete doðru yaklaþmaktadýr. Cao-Dai tüm peygamberlerin birliðini, varlýðýný haber verdikleri Ulu Tanrý'dýr. Peygamberler birbirlerinin tebliðini tamamlayýcýlardýr. Bedenin ölümünden sonra ruhlar müteakip vücutlarda yaþamaya devam ederler. Reinkarnasyon ölçüsü Hint Karma sistemindeki iyi ve kötü davranýþlarýn karþýlýðý olarak gelecek vücutlarda etkisini gösterir. Yeniden doðuþ yalnýz dünyada deðil, diðer yýldýzlarda ve gezegenlerde de olabilir. Ruhlar aracýlar vasýtasýyla diðer insanlarla konuþabilirler. Kültsel seanslarla yeni vahiyler alýnabilir. Vahiyde zaman ve mekan sýnýrlamasý yoktur. Ancak istismarlara karþý önlem olarak, ferdi seanslara izin verilmez. Geçerli olan mabette, ruhban sýnýfýnýn ayin esnasýnda ilahi alemle kurduðu baðlantý ve alman vahiydir. [241]