Yeni Japon Dinleri By: ayten Date: 29 Ekim 2010, 02:50:38
5- Yeni Japon Dinleri
Yeni akýmlarýn bir kýsmý geçen yüzyýlda doðmuþtur. Tenri-Dini ve Omoto-Dini bunlardandýr. 1945 sonrasý hýzlý geliþme göstermiþlerdir. Þintoizm devlet dini iken Budizm ve Hýristiyanlýk devlet kontrolünde idi. Din ve devlet idarelerinin ayrýlmasý, yeni din hürriyetinin gelmesi bir sýra yeni cemaatlarýn toplum önüne çýkmasýna yol açtý. Önceden 34 olan cemaat sayýsý, 1946 dan sonra geçen sürede 400 üzerine çýktý. [234] Bu cemaatlarý ortak isimler etrafýnda toplamak zordur. Her birinde kendine özgü yeni geliþmeler vardýr.
Yeni dinlerin göze çarpan özellikleri, “Hepsinin de yeni bir Tanrýsal vahye dayanmasý ve kurucularýný bu vahyin taþýyýcýlarý hatta Tanrýsal Ýnkarnasyonu saymalarýdýr. Bu gerçek yeni dinlerin baþarý temelini teþkil eder. Her din Tanrýsal tecrübenin güncelliðine deðinir. Yeni bir hidayet klavuzunu teblið eder. Japon toplumundaki ataerkil yapýya raðmen vahiy taþýyýcýlarý arasýnda bir sýra kadýnlarýn da olmasý dikkate þayandýr. Tenri-Dini kurucusu Miki Nakayama bir marangozun karýsý idi. 1838 de tanrýlarýn kendini hizmete çaðýrdýklarým ilan etti. Onun büyük torunu Zene Nakayama bugün sayýlarý üç milyonu aþan müminlerin lideridir. Ayný þekilde Omoto-Dini de Gök Tanrý ve kainatýn yaratýcýsýnýn vahiy taþýyýcýsý Nao Deguchi'ye dayanýr ve torunu günümüzdeki cemaatýn baþkanýdýr. Taraftarlarýnýn sayýsý bir milyonun üzerindedir.
Diðer din kurucularýndan bazýlarý Tanrýsal vahiylerini Buda'nýn yeni hidayet yoluna dayandýrýrlar. Örneðin Issay-Þu'nun kurucusu Baba Kakuþun bunlardan biridir. Yine Yasaka Kakusho, Budist Shingon Ekolü lideri Kobo Daishi'nin vahyine dayanýr. Ayný þekilde Nempo-Shinkyo'nun kurucusu Ogura Raigan mezhebini Amida Buddha tezahürüne dayandýrýr. Bazýlarý da vahiylerini tazim edilen geleneksel Japon tanrýlarýna dayandýrýrlar. Örneðin “Dans Edenler Dini” denen cemaatýn kurucusu Kitamura Sayo, bir erkek ve bir kadýn uluhiyetin kendisini yeryüzünde Tanrýsal Hakimiyeti kurmakla görevlendirildiðini iddia etmektedir. Baþka bir kýsmý da kendilerinin Ýnsanlarla ruhlar arasýnda aracý olduklarý ve insanlara doðru yolu göstermek için görevlendirildikleri iddiasýndadýrlar. [235]
Dinlerin dayandýklarý köklere göre, vahiy tasavvurlarý da deðiþmektedir. Genelde semavi alemin elçisi durumundaki yeni vasýtalar, üstün gücün günümüz ihtiyaçlarýna göre önerdiði uygun yeni çözümlerini insanlara getirdikleri kanaatindadirlar.
Yeni dinlerin önemli bir yönü, dinsel hidayet ile bedensel saðlýk ve þifa arasýnda içten bir iliþkileri olmasýdýr. Yeni hidayet elçileri, hidayete ulaþmanýn yolu olarak yalnýz manevi hidayeti deðil, ayný zamanda ruhsal ve bedensel þifa da daðýttýklarýný vurgularlar. Yeni dinlerde þifa daðýtma mucizeleri çok yaygýndýr. Maddi ve manevi þifa, insan beden ve ruhunun yenilenmesi olarak telakki edilir. Tanrýsal alemle iliþki içinde bulunduðunu iddia eden bu þahýslarýn þaþýrtýcý, hayret verici iþlerine þahit olunur.” [236]
Bu yeni dinlerde sosyal ahlak da vurgulanýr. Þifa ve hidayetle birlikte, fakirlik ve savaþlarýn getirdiði sosyal çöküntülerin çözümleri beklenir. Bu dinlerin büyük bir kýsmý pasif tutum sergiler. Cemaat içi sosyal ahlak faaliyetleri çok kuvvetlidir, bu yönde en modern vasýtalarý kullanýrlar. Örneðin Tenri ve Omota dinleri çocuk yuvalan, yetimhaneler, hastaneler, dinlenme evleri vs. gibi tüm sosyal alanlarda tesisler kurmada birbirleriyle yarýþýrlar. Dîni tesislerde dikkati çeken özellik, eski Japon büyük ailesinde fertlerin sosyal koruyuculuðu ve emniyeti aile içinde saðlanýrken, modern endüstrileþme ile birlikte yýkýlan büyük ailenin yerini dini cemaatlarýn almasýdýr. Burada fertler yalnýz manevi doyum deðil, ayný zamanda cemaat içi sosyal dayanýþma ve sevgi bulmalarýdýr. [237] Tarikatlarda görüldüðü gibi, dini liderin temsilciliðinde ruhsal ve idari idealler yaþanýr.
Yeni dinler sadece Kutsal Yazýlar ve Kutsal kitaplar þeklinde tezahür etmez, yeni vahiy ve þahsiyetler, manevi kuvvetin temsilcileridir. Bu liderler cemaat içindeki maddi ve manevi sorunlarýn çözümünde büyük rol oynarlar. Henüz hiyerarþik sistemler teþekkül etmemiþtir. Cemaat ve lider arasýndaki iliþki tabiidir.
Lidere gösterilen yüksek saygý ve sevgi, fertlerin özel sorunlarýný lidere götürmelerine, liderin de onlarla ilgilenmesine engel deðildir.
Bu sosyal hareket, ahir zaman beklentilerine de baðlýdýr. Temel hedef yalnýz Ýnsanýn yenilenmesi deðil, toplumun da yenilenmesidir. Canlý bir gelecek beklentisi vardýr ve bu beklenti açlýk, sefalet ve savaþlar gibi tüm sosyal felaketlerin bertaraf edilmesi ve ideal toplumlarýnýn kurulmasýdýr. Bu gaye için ideal toplumun yaþayacaðý yeni cemaat þehirleri kurulmaktadýr. Dindarlýk ölçüsü cemaat içindeki sevgi ve saygýdaki baþarýdýr. [238]