Kemalat By: ayten Date: 28 Ekim 2010, 00:34:10
3. 4- Kemalat
Ýyinin öðrenilebilirliði görüþünde olan Konfüçyüs halkýna ideal bir insan örneði olmuþtur. Kendisine yönelen Çinlilerin gözünde O yüksek bir Ýnsandýr. Asil ve iyilik özelliklerine sahiptir. Konfüçyüs kendinde Tao'nun, kainat nizamýnýn gerçekleþtiði, ahlaki düzen þuurunun yaþandýðý bir insandýr. O ulu kiþidir. Ölçü ve dengenin sahibidir. Arzu ve eðilimlerinin efendisidir. Hakimidir. Kendinde, sað duyusunda iyiliði ve ahlaki tutumu birleþtirmiþtir. Yorucu ve sabýrlý çalýþmalarýyla, kendini sürekli yetiþtirmekle ahlâkî olgunluða ulaþmýþtýr. [229]
Ýnsanýn ahlâkî olgunluðu, kemalâti kendisi için bir gaye deðil, diðer insanlarýn da olgunluða ulaþmalarý için bir vasýtadýr. Bu sebeple Konfüçyüs'ün ortaya koyduðu sistemde insanýn fert olarak deðeri üzerinde fazla durulmaz. Ýnsanýn esas deðeri toplumsal varlýk oluþundandýr. Topluma sunulabilen özellikler fazilettir. Toplumu çözücü, daðýtýcý þeylerin hepsi yüktür. Bu yönden bütün ahlaki deðerler, karþýlýklýlýk esasýna dayanýr. Konfüçyüs bunu “Öðretinin Yekünü” olarak nitelendiriyor. Ýnsanlar arasýndaki iliþkiyi mütekabiliyet (karþýlýklýlýk) esasý tespit eder. Lun Yü de “Kendin için istemediðini, baþkasýna yapma”, denir. Bu karþýlýklýlýk prensibinin en güzel meyvesi Ýnsan sevgisi veya insalcýllýktýr. Konfüçyüs'ün konuþmalarýndaki karþýlýklýlýktýr, neticedir. [230] Haksýzlýk ve kötülüðe sevgi ile karþýlýk vermek yerine, adaletle mukabele prensibi vurgulanýr. Ancak kin ve intikam duygularýna da kapýlar kapalýdýr. Lun-Yü de kötülüðün kötülükle deðil, kötülüðün iyilikle, merhametle yok edileceði söylenir.
Adalet ve karþýlýklýlýk olmadan insan kemâlâtý düþünülemez. Ýnsanlarla iliþki de dikkat edilmesi gereken üç önemli fazilet ortaya çýkar: Adalet, dürüstlük ve saygý. Konfüçyüs için bilgi ve cesaret, þahsiyetin olgunlaþmasýnda kaçýnýlmaz gerekliliktir. Kim bu fazilet ve erdemlilik vazifelerini çiðnerse, günün birinde cezasýný çekeceði, günahkâr da olmaz.
Çünkü Konfüçyüs'de “Günah” kavramý yoktur. Günah Konfüçyanizme yabancýdýr. Hata yapan, yanlýþ yapan kiþi, tekrar doðru yola girerse, düzeni yerine getirmiþ Tao'yu tamamlamýþ olur. Bu yeterlidir. Tanrýyla uzlaþma, onun rýzasýný kazanma vs. gibi kavramlar Konfüçyanizm'de yoktur. Doðruluk ve görevlerin yerine getirilmesi karþýlýðýnda bir mükafat görüþü de yoktur. Ýyilik, bir mükafat, bir karþýlýk için deðil, iyi olduðu için yapýlýr. Onun mükafatý kendi içindedir. [231]