Eski Kuzey Arabistan Dinleri By: ayten Date: 19 Ekim 2010, 02:38:30
1- Eski Kuzey Arabistan Dinleri
Eski Kuzey Arabistan dinlerinden gayemiz batýda Akdeniz, doðuda Fýrat nehri, Güneyde Akabe Körfezi ve Arabistan Çölleri, kuzeyde Toros daðlarýnýn çevrelediði bölgedir.
Konumuzu aydýnlatan yazýsýz kaynaklar, arkeolojinin bize sunduðu mabetler, kült yerleri ve çeþitli kült aletleri gibi, ifade güçleri sýnýrlý malzemelerdir. Ayrýca tanrý resim ve heykelleri, mühürler ve üzerinde dini motiflerin yeraldýðý süslü paralar da, birer zengin kaynak teþkil ederler.
Yazýlý kaynaklar ise, Bronz Devri ortalarýnda görülmeye baþlar.
Bunlarýn en eskisi, Mýsýr dilinde ve m.ö. 19. yüzyýl ortalarýndan kalmadýr. Yine Akadca diplomatik haberleþme mektuplarý, Asur krallarý tarafýndan yazdýrýlan kitabeler, kuzey komþularý Hýtitlerle yaptýklarý anlaþmalarý içeren Hititçe metinler ve kuzeybatý Sami dili olan Ugaritçe metinler pek çok bilgiyi ihtiva ederler. Bunlar ilahiler, dualar, efsaneler, yeminler, tanrý üsteleri, mabet idaresine ait talimatnamelerdir. Demir devrinde Kenan ve Aram dillerindeki kitabelere rastlanýr. Özellikle bina takdisi ile ilgili yazýlan, anlaþma ve mezar kitabelerini, tanrý resimlerini ve dualarý içerirler.
Fenike kitabelerine ise, m.ö. 1000 yýllarýndan sonra rastlanýr. Suriye dillerindeki bu metinler, m.ö. 1. yüzyýla kadar görülmeye devam ederler. Daha sonralarý yerlerini Yunanca ve Latince metinlere býrakýrlar.