Taklit mi model mi almak? By: sidretül münteha Date: 10 Ekim 2010, 18:44:50
TAKLÝT MÝ, MODEL ALMAK MI?
Peygamberin yaþama tarzý ve ahlâkî seviyesi, teblið ettiði dinin kabulü ve yayýlmasý bakýmýndan önemlidir. Hz. Muhammed (sav)'in peygamber olmadan evvel sahip olduðu bir takým güzel hasletlerle, peygamberliði süresince teblið edip þahsýnda örneklendirdiði hasletler arasýnda herhangi bir tezat görülmemektedir. Bu da O'nun ahlâkýnýn Kur'ân'ýn iþaret ettiði ahlâka uygunluðu anlamýný taþýmaktadýr. Meselâ; çevresinde dürüstlüðü, doðru sözlülüðü ve sözünde durmasýyla þöhret bulduðu için daha peygamber olmadan kendisine "Muhammedü'l-Emîn" denilmiþti.
Önce "insan" olmanýn önemini her geçen gün daha iyi kavradýðýmýz çaðýmýzda, Hz. Muhammed (sav)'in önce insan sonra peygamber olduðu gerçeðine bir kere daha eðilmek gerekir. Eðer Ýslâm'ý ve Ýslâm Peygamberi'ni belli zaman ve kültürün sýnýrlarýna mahkûm etmek istemiyorsak, artýk onun öðretisindeki çaðlar üstü evrensel nükteyi anlamak zorundayýz. Zira iyi bir müslüman olabilmek için hiç þüphesiz önce iyi bir insan olmak þarttýr. Ýyi insan olmak için ise bir modele ihtiyaç vardýr.
Ýdeal þahsiyetin oluþumunda model insan olarak Hz.Muhammed (sav)'in gösterilmesi; onun þahsiyet özelliklerinin evrensel boyutlarda bulunmasýný gerekli kýlmaktadýr. Çünkü model insanýn þahsiyet prensipleri, geleneksel kültürlerden daha genel ve daha geniþ bir perspektifte deðerlendirilebilmelidir. Baþka bir deyiþle; böyle bir insan, zaman ve zemine göre deðeri deðiþmeyen, farklý idrak ve anlayýþlarca da vazgeçilmez kabul edilen esaslarla örtüþen bir þahsiyete sahip olmalýdýr. Bu da, hangi din ve inanca mensup olursa olsun ALLAH'a kul olma noktasýnda eþit olan bütün insanlar için önce "insan" olmanýn zaruretini ortaya koymaktadýr.
Þahsiyetin geliþmesi ve eðitilmesi açýsýndan bakýldýðýnda peygamberlerin yüce þahsiyetleriyle, çevrelerindeki farklý seviyelerdeki þahsiyetleri, bulunduklarý noktadan daima bir üst kademeye çekebilme hasletine sahip olduklarý görülür. Hz.Muhammed (sav)'in henüz vahiy almadan önce, bu özelliklerle mücehhez olarak, kavmi arasýnda uzun bur süre geçirdiðini yeniden hatýrlamak gerekir. Þahsiyet; "fýtrî özelliklerin terbiye ile þekillenerek alýþkanlýk hâline getirilmesidir"; davranýþ ise, kiþinin bu alýþkanlýðýný toplum içerisindeki rolüne uygun olarak yansýtmasýndan ibarettir. Hz.Muhammed (sav) peygamber olmadan önce de üstün bir þahsiyete sahipti. Tarihî vesikalar bunu doðrulayan örneklerle doludur. Kendisine vahiyle dürüstlük emredilmese de dürüsttü, iffetliydi, merhametleydi, iyilikseverdi, yalan söylemez, sözünü yerine getirirdi. ALLAH tarafýndan emredilmeden evvel de kadýnlara karþý nazik ve anlayýþlý, bütün çocuklara þefkatliydi. Þahsýnda ortaya koyduðu bu evrensel deðerler, Kur'ân'ýn O'nu diðer insanlara misâl göstermesine sebep olmuþtur.
Yrd. Doç. Dr. A. Hümeyra Aslantürk