Netice By: Hadice Date: 30 Eylül 2010, 09:57:53
Netice
islam, kendinden sýnýrsýz ve kayýtsýz olarak uygulanan taaddüdü sýnýr ve kayýtlarla kabul etmiþtir.
Onu dört ile sýnýrlamýþtýr. Adil davranabilme kaydýný da getirerek, adalet konusunda ihtiyatlý davranmak isteyen için tek kadýnla evlenmenin daha üstün olduðuna iþaret etmiþtir. Tek kadýnla evlenmek, haksýzlýk yapmak ihtimalini daha çok azaltýr. "Haksýzlýk yapmaktan korkarsanýz bir tane alýn; yahut da sahip olduðunuz (cariyeler) ile yetinin. Bu adaletten ayrýlmamanýz için en uygun olanýdýr.[555]
Taaddütte adaletin þart koþulmasý, evlilikte aslolan nafakayý temin edebilme ve benzeri hususlarýn unutulduðu anlamýna gelmez. Çünkü her evlilikte bunlar þarttýr.
ilk evlilikte hedef edinilen huzur, kaynaþma, sevgi ve þefkat gibi hususlar, her evlilikte gözetilmesi gereken hedeflerdir.
ikinci evlilik, evliliðin temel gayelerini engelleyici ya da onlarla çeliþen bir durum arzediyorsa, zararý yararýndan çoktur demektir ve onu engellemek, devam etmesini saðlamaktan önce gelir.
ikinci evlilik, önceki eþin zarar görmesine sebep oluyorsa haram olur ve koca bundan dolayý günaha girer. Çünkü islâmýn temel kurallarýndan biri: "Zarar ve zararla mukabele etmek yoktur" þeklindedir.
Kadýn, kendi hakkýnda ihtiyatlý davranabilir ve kocasýnýn kendisine haksýzlýk etmemesini saðlayacak bir þart koþabilir.
Evlilik akdinde ileri sürülen þartlarýn özel bir kutsallýðý vardýr. iki Mesele:
Üzerinde durulmasý gereken iki mesele, ya da cevaplandýrýlmasý gereken iki soru kaldý:
Birinci soru: Evlilikte aslolan bir kadýnla evlenmek ve taaddüde gitmek ancak zaruret durumunda olup, aslolandan çýkýþ ve kuralýn dýþýna çýkmak mýdýr, yoksa adalet þartý ilave edilmiþ normal bir evlilik olup bir kadýnla evlenme ile ayný durumda mýdýr?
Adalet, güç yetirilen hususlarda gereklidir. Ayrýca eþlerden birine aþýrý meyletmekten de kaçýnmak gerekir. Rasûlullah (s.a.v.) þöyle buyurmuþtur:
"iki hanýmý olup hanýmlarýndan birine meyleden, kýyamet günü bir tarafý sarkýk olarak gelir." (Hadisi Ebû Hüreyre rivayet etmiþtir. Bir rivayette: "Bir tarafi düþmüþ olarak" buyurulmaktadýr.)
Ebû Dâvud et-Tayâlisî, Ahmed, Dârimî, Tirmizî, Ebû Dâvud es-Sicistânî, Ibnu Mâce, Nesaî, Hâkim, Ibnu Hibbân ve îbnu Kesîr, hadisi rivayet etmiþlerdir. [556]
O halde taaddütte, þart olan adalet ile güç yetirilemeyen adaleti birbirlerinden ayýrt edebiliriz.
Þart koþulan adaletin, güç yetirilemeyen adalet olmasý caiz deðildir. Çünkü yüce Allah insaný ancak gücünün yettiðinden sorumlu tutar.
Eþler arasýnda âdil davranmak emredildiði gibi, davranmayanlar da kýnanarak yukarýda da iþaret edildiði üzere ceza görecekleri belirtilmiþtir.
O halde þart koþulan adalet, imkân dahilinde olanýdýr; kalbî eðilimler ve vicdanî duygular dýþýnda kalan hususlardýr. Güç yetirilemeyen hususlar da, bu duygu ve meyillerle ilgili olan hususlardýr.
O halde hiç kimse kalkýp "üzerine düþüp uðraþsanýz da kadýnlar arasýnda âdil davranmaya güç yetiremezsiniz"[557]
âyetini, kastedilen anlamdan baþka bir anlama çekerek islamýn taaddüdü mubah kýlmadýðýný, çünkü taaddütte adaletin þart olduðunu ve bunun da saðlanmasýnýn mümkün olmadýðým iddia edemez.
Ayet, bu kimselerin çekmek istedikleri anlamý kasdetmiþ olsaydý, bunun anlamý; Yüce Allah'ýn bir, iki veya Üç kadýnla evlenmeyi mubah kýldýðý fakat bu mubahýn pratiðe aktarýlmasýna fýrsat vermeden hemen onu kaldýrdýðý þeklinde olurdu. Sanki þöyle denilmiþ oluyor: Dörde kadar evlenin ama âdil olmak þartýyla. Adil davranmayacaðýnýza göre o halde bir taneyle yetinin.
Bu, saçmalýk deðil midir?
"Hâþâ, O, onlarýn dediklerinden, çok yücedir, uludur. [558] bir teminat almýþ olduðu halde onu nasýl geri alýrsýnýz.[559]
radyobeyan