Merdivenler
Hiç düþündünüz mü, hayatýnýzda ne kadar vazgeçilmezdir merdivenler. Evimizin, apartmanýzýn olmazsa olmaz parçasý. Bizi aþaðýya taþýyan, yukarý çýkaran, ulaþamadýklarýmýza ulaþmamýz için basamak olan merdivenler.. Gün olur, alev alev yanan bir evden aðlaþan çocuklarý indirmek için þefkatle uzatýlan itfaiye merdiveni olur. Gün olur, aðaçtaki meyveye uzanmak için uzanýr merdiven. Ve daha ne çok kullandýðýmýz yer vardýr merdiveni…
Merdiven, hayatý anlatmak için kullanýlýr bir bakarsýnýz þiirlerde. “Aðýr aðýr çýkacaksýn bu merdivenlerden” diye baþlar Ahmed Haþim ve hayatý merdivenleþtirir. Ardýmýz sýra býraktýðýmýz günlere aðýtlar yakar.
Nasýl anlatýlýr hayat merdivenle? Ýlk basamak neresidir, hangi hâl son basamak? Biz aslýnda, ademden vücuda dayanmýþ bir merdivende, hayat merdiveninde ilerliyoruz, adým adým, basamak basamak. Hayat adýný verdiðimiz merdivende, her basamakta çok þeyler yaþayarak, kâh gülerek, kâh aðlayarak, ama hiç durmadan, bir geri basamaða inmeden ilerliyoruz.
Ýlk basamaklarda çocukluðumuz bekler bizi. O sýralar merdivenin farkýnda bile deðilizdir. Her yer yakýn ve her þey bizimdir. Bulutlarýn üzerinde dünyayý seyrederiz gülerek. Kâh ana kucaðýnýn sýcaklýðýnda dindiririz acýmýzý, kâh pembe hülyalara salarýz kalbimizi. Gidenlerin, elimizden çýkanlarýn farkýnda deðiliz. Çünkü her an, her þey bizim için yeni. Ne zaman kaybolur çocukluðun büyülü dünyasý? Ne zaman bulutlardan inilir, ayaklar ne zaman yere basar? Hayat sancýsý hangi basamakta hissettirir kendini? Ne zaman kaybetmeye baþlarýz sevdiklerimizi ya da kendimizi?
Çocukluk basamaklarý ansýzýn bitiverir. Kendimizi sancýlý bir delikanlýlýk/genç kýzlýk devresinde buluveririz. Kanýmýz çaðlayarak akarken, bizi kimse tutamaz. Her þeyi biz biliriz ve kimse de bizi anlamýyordur. Her yerde olmak isteriz, her þey olmak isteriz ama mutlaka herkesten farklý kalmak, her yerden yüksekte durmak isteriz. Bize önerilenlere illâ ki karþý çýkarýz. Hiç bitmeyecekmiþ gibi gelir hayat ve gençlik. Öyle ki nice olmaz þeyi gözümüzü kýrpmadan göze alýr, yüreðimiz burkulmadan harcarýz zamaný. Gün gelip beli bükük, bir ayaðý çukurda ihtiyarlar olacaðýmýzý hesap etmeyiz, bilmeyiz, düþünmeyiz. Hep böyle dinç, hep böyle genç kalacak gibiyizdir. Acýlarý da sevinçleri de öylesine abartýlý yaþarýz ki… Kederde de, sevinçte de dünyamýz baþtan sona deðiþir; ya var, ya yok olur. Gök bir güneþlidir, bir sislidir. Hayat akýp gider, ardýna bile bakmadan. Hâlâ merdivendeyiz; farkýnda mýyýz? Bilmiyoruz. Bazý tökezlemelerde hissediyoruz belki… Ayaðýmýz takýlmasa, dizlerimiz acýmasa hiç hissedecek deðiliz. Sarhoþuz, gençlik sarhoþu… Peki ya sonrasý…
Olgunluk çaðý mý? Yoksa büyük aldanmalarýn yaþandýðý basamaklar mý? Bilmiyorum. Deli deli akan kan durulmuþtur artýk. Bir baltaya sap olmuþuzdur belki ya da olmak için çalýþýyoruzdur. Hayat gerçekleri acýdýr demeye baþlamýþýzdýr. Çünkü, artýk bakmamýz gereken bir ailemiz, sorumluluðunu üstlendiðimiz çocuklarýmýz vardýr. Hayat bir koþuþturmadýr; evden iþe, iþten eve. Problemler, çözümler arasýnda dokunan mekikler. Peki ya biz neredeyiz? Biz kendimiz için ne yapýyoruz?
Þimdi þakaklarýmýza karlar yaðdý, yürümemiz yavaþladý. Ýhtiyar olduk. Hiçbirþey eskisi gibi deðil… Uðruna yaþadýðýmýz herþey bizden yavaþ yavaþ uzaklaþýyor. Çocuklarýmýz þimdi kendi yollarýný adýmlýyor, kendi merdivenlerinin basamaklarýnda oyalanýyorlar. Bir zamanlar bizim yaptýðýmýzý yapýyorlar. Hayallerine merdiven kuruyorlar, sevdalarýnýn zirvesine týrmanýyorlar. Ve sevdiklerimiz, basamaklarý birlikte adýmladýðýmýz akranlarýmýz, akrabalarýmýz, dostlarýmýz bir bir göçüyorlar buradan. Daha bir yalnýzýz þimdi. Kendimizle baþbaþayýz. Ölümle yüzyüzeyiz þimdi; hani þu uzaktaki ölümle, gençlikte bir türlü kendimize yakýþtýramadýðýmýz mezara dönük yüzümüz.
Sahi niye gelmiþtik biz bu âleme. Her basamakta bizi yokluða taþýyan merdivenleri adýmlamak için mi? Yoksa her basamaðýnda sonsuzluðu hissettiðimiz hakikat merdiveninde emin adýmlarla ilerlemek için mi? Tercih bizim, hepimizin. Þimdi kararýmýzý verelim, merdivenimiz düþmeden, basamaklar tükenmeden.. Biz hangi merdivendeyiz? Hangi basamakta bekler bizi ecelimiz? Adýmýmýz hangi basamakta tükenir? Adýmýz hangi basamaða “göçtü gitti!” diye düþer?
Þair Paul Verlaine’in sorusunu ilk basamakta sormalý deðil miyiz?
Ýþte hayat! Aç gözünü gör;
Bak ne kadar sade.
Her günkü sade gürültüdür
Þehirden gelmekte.
Ey sen ki durmadan aðlarsýn,
Döversin dizini;
Gel söyle bakalým ne yaptýn,
Nettin gençliðini?
Dikkat! Merdivendeyiz! Düþebiliriz!
Senai Demirci