Meme hastalýklarýnýn erken tanýsýnda hastanýn düzenli aralýklarla kendi kendini muayene etmesi büyük önem taþýr. Her ay bir kez kendi kendine meme muayenesi yapmasý kadýnýn kendi memesinin normalde nasýl hissedildiðini, normal durumunun ne olduðunu öðrenmesini ve herhangi bir deðiþiklik geliþince en kýsa sürede belirlenmesini saðlar. Meme muayenesi için en uygun zaman adet gören kadýn için adetinin bitiminden sonraki ikinci ya da üçüncü gündür. Adet görmeyen kadýnlar ayýn belirli bir gününü seçip her ay gün atlamaksýzýn kendi kendini muayene edebilir. Bazýlarý bu muayeneyi banyodayken yapar. Parmaklar ýslak ve sabunla deri üstünde daha rahat kaydýðýndan altýndaki dokuyu ve deðiþiklikleri hissetmek daha kolay olur.
1. Bir ayna önünde durunuz. Her iki memenize bakýnýz. Meme baþýndan akýntý, meme baþýnda çekinti, memede çukurlaþma, buruþma ya da kabuklaþma gibi normal dýþý bir durum olup olmadýðýný dikkatle inceleyiniz.
2. Ellerinizi baþýnýzýn arkasýnda birleþtirin ve baþýnýzý öne doðru iterek kaslarýn gerilmesini saðlayýnýz. Bu sürede aynaya bakarak normal dýþý bir durum olup olmadýðýný inceleyiniz.
3. Sonra ellerinizi belinize doðru kuvvetlice bastýrýnýz. Öne doðru hafifçe eðiliniz, omzunuzu ve dirseklerinizi öne doðru itiniz. Þekil 2 ve Þekil 3 deki iki hareket memenin boyutlarýnda ve biçiminde bir deðiþme olup olmadýðýný gösterir. Bunu yaparken göðüs kaslarýnýn gerilmiþ olmasý gerekir.
4. Sol omuzunuzu kaldýrýnýz. Sað elinizin üçüncü ve dördüncü parmaklarý ile bastýrarak dýþ uçtan baþlayýp meme üzerinde küçük daireler yapacak biçimde elinizi hareket ettirerek bütün memeyi inceleyiniz. Sonunda meme baþýna varmýþ olmanýz gerekir ve bütün memeyi bu yolla deðerlendirmiþ olacaksýnýz. Meme ile koltuk altý arasýndaki bölgeyi de inceleyiniz. Ayný iþlemleri sýrayla diðer memenizede uygulayýnýz.
5. Memenizin baþýný nazikçe sýkýnýz ve bir akýntý gelip gelmediðine dikkat ediniz. Ayný iþlemleri sýrayla diðer memenizede uygulayýnýz. Eðer bir akýntý varsa doktorunuza baþvurmalýsýnýz.
6. Resim 4 ve 5'te gösterilen iþlemleri yatarken de yinelemek gereklidir. Sýrt üstü yatýnýz, sol kolunuzu baþýnýzýn üstüne doðru getiriniz, sol omuz altýna ufak bir yastýk ya da bükülmüþ havlu koyunuz. Bu biçimde yatýþ, incelemeyi kolaylaþtýrýr. Daha önce tanýmlandýðý gibi, dairesel hareketlerle bütün memenizi parmaklarýnýzýn ucu ile hissediniz.Derinin altýnda ya da meme dokusu içinde her zaman hissettiðinizden farklý olarak sert bir kitle olmadýðýndan emin olmanýz gerekir. Eðer bir deðiþiklik ya da sert bir kitle farkedersiniz. En kýsa sürede doktorunuza ya da bir genel cerrahi uzmanýna baþvurunuz.
Kaynak: Dr. Mehmet Özen Ankara Numune Eðitim ve Araþ. Hastanesi, Aile Hekimliði