Tarihte Ahmed Han I. By: ayten Date: 16 Eylül 2010, 01:22:11
Tarihte Ahmed Han I. ( 1603 - 1617 )
Osmanlý padiþahlarýnýn on dördüncüsü, islam halifelerinin yetmiþdokuzuncusu.Babasýnýn Saruhan Valiliði sýrasýnda, 1590´da Manisa´da doðdu. Beþ yaþýndan itibaren sýký bir talim ve terbiyeye tabi tutuldu. Arabça ve farsça´yý mükemmel bir þekilde öðrendi. Ok atmak, kýlýç kullanmak, ata binmek gibi savaþ ve askerlik eðitiminde fevkalade maharet kazandý.Babasý Üçüncü Mehmed Han´ýn vefatý üzerine 1603 yýlýnda henüz 14 yaþýnda iken Eyyüp Sultan´da kýlýç kuþanarak padiþah oldu.
Birinci Ahmed Han, tahta cülus ettiði zaman devlet, Ýran ve Avusturya ile harp halinde idi. Ayrýca uzun süren sa- vaþlar sonunda ülke içinde asayiþsizlik artmýþ ve çevrelerine otuz-kýrk bin kiþilik bir kuvvet toplamayý baþarabilen cela- liler, devletin baþýna bela kesilmiþdi.
Aðustos 1604´de sadarete ve Avusturya seferi serdarlýðýna tayin olunan Lala Mehmed Paþa, Serhad boylarýnda ün yap- mýþ bir kumandandý. Derhal harekete geçerek bir zamanlar Avusturyalýlara terkedilen Peþte´yi ve Hatvan´ý, sonra karadan ve denizden muhasara ettiði bir Macar kalesi olan Vaç´ý geri aldý. 1605´de tekrar sefere çýkan Lala Mehmed Paþa, Padiþah´ýn em- ri üzerine Estergon üzerine yürüdü ve 35 günlük bir muhasaradan sonra kale fethedildi. Estergon´un düþmesi üzerine Avusturya barýþ istedi. 1606´da Avusturya cephesine gönderilen sadrazam Kuyucu Murad Paþa, savaþa son vererek Zitvatorok andlaþmasýný imzaladý.
Batýda zafer kazanýlýp barýþ saðlanýrken, doðuda Ýran cephesipek iç açýcý bulunmuyordu. Revan kalesi tamamen Þah Abbas´ýn eline geçmiþti. Ýran seferi serdarlýðýna getirilen Çaðalazade Sinan Paþa, yollarda yiyacak temininin güçleþmesi ve yeniçerilerin aþýrý serkeþlikleri yüzünden istediði neticeyi elde edemedi. Çaðalazade´nin baþarýsýzlýðý ve daha sonra ölümü (Kasým 1605) üzerine Anadoluda´ki celali isyanlarý da gittikçe büyüdü. Tavil Ahmed, Canbolatoðlu,Kalenderoðlu,Yusuf Paþa ve Muslu Çavuþ adýndaki þakiler Anadolu´yu kana boyamýþlardý. Ahaliyi içine düþtüðü sýkýntýdan kurtarmak isteyen Ahmed Han, Ku- yucu Murad Paþa´yý Celaliler üzerine gönderdi. Murad Paþa 1607´de Canbolatoðlunun kalabalýk ordusunu bozguna uðrattý. 1608´ de Göksun yaylasýnda Kalenderoðlu´nu yenerek celalileri Anadolu ve Kuzey Suriye´den çýkardý.
Kuyucu Murad Paþa, Anadolu´yu celali gailesinden kurtardýktan sonra, Ýran iþini ele aldý. Tebriz´e kadar ilerleyen Murad Paþa sefer mevsiminin geçmesi ve Þah´ýnda barýþ istemesi üzerine Diyarbekir´e döndü. Görüþmeler sürerken Murad Paþa vefat etti. Yerine geçen Nasuh Paþa zamanýnda Osmanlý-Ýran barýþý gerçekleþti. Ancak Ýran´ýn barýþ þartlarýný yerine getirme- mesi üzerine tekrar baþlayan savaþ, Birinci Ahmed Han´ýn 1617´de vefatýna kadar devam etti.
Birinci Ahmed Han ellibir gün süren mide hastalýðýndan sonra, henüz 28 yaþýnda iken vefat etti. Dindarlýðý ve insan- lara merhameti ile tanýnan Sultan Ahmed Han, bilhassa Mekke ve Medine´ye sayýsýz hayýrlý hizmetler yaptý. O zamana kadar Mý- sýr´da dokunan Kabe-i Muazzama´nýn örtülerini Ýstanbul´da dokuttu. Kabe için altýn oluklar yaptýrdý. Zemzem Kuyusu için de- mirden bir kafes yaptýrýp suyun bir metre altýna yerleþtirdi. Böylece kuyuya düþen müslümanlarýn boðulmasý önlendi. Diðer yaptýðý hayýrlý hizmetlerin baþýnda bugün yerli ve yabancý herkesin hayran kaldýðý Sultan Ahmed Camii gelmektedir. Bu caminin temelini hocasý Aziz Mahmud Hüdai hazretleri atmýþtýr.
Sultan Ahmed Han ceddi Yavuz Sultan Selim gibi son derece sade giyinirdi. Her fýrsatta halk arasýnda dolaþýr ve dertlerini dinlerdi. Memlekette otorite boþluðundan ortaya çýkan serkeþlikleri, derin ve ileri görüþü ile seçtiði ehil devlet adamlarýnýn sayesinde ortadan kaldýrdý.
Sultan Ahmed Han, her müslüman gibi Resulullah efendimizi çok severdi. Resulullah efendimizin mübarek ayaðý izinin bir resmini her an yanýnda taþýrdý. Ahmedi ve Bahti mahlasý ile þiirler yazan Ahmed Han´ýn þiirindeki bir dörtlük þu þekildedir:
Evliyanýn himmeti, yaktý beni kül eyledi.
Safiyim, buldum safayý, dü cihaným kalmadý
Ahmedi der,"Ya ilahi! sana þükrüm çok-durur"
Hamdulillah aþk-ý Hak´tan, gayri varým kalmadý.
Ynt: Tarihte Ahmed Han I. By: ceren Date: 22 Ekim 2019, 15:38:00
Esselamu aleykum. Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim. ..
Ynt: Tarihte Ahmed Han I. By: gulsahkilicaslan Date: 23 Ekim 2019, 08:49:15
Pylasim için teþekkür ederiz
Ynt: Tarihte Ahmed Han I. By: Sevgi. Date: 24 Ekim 2019, 03:03:56
Aleyküm selâm. Bilgiler için Allah razý olsun kardeþim
Ynt: Tarihte Ahmed Han I. By: es-Sabur Date: 24 Ekim 2019, 06:43:51
Osmanlý padiþahlarýnýn ondördüncüsüdür daha ondört yaþýnda tahta oturmuþtur
Ynt: Tarihte Ahmed Han I. By: Bilal2009 Date: 03 Kasým 2019, 08:58:32
Ve aleykümüsselam Rabbim paylaþým için razý olsun