Tarihte Mustafa Han I. By: ayten Date: 16 Eylül 2010, 01:21:05
Tarihte Mustafa Han I. ( 1617-1618 1622-1623 )
Osmanlý Padiþahlarýnýn on beþincisi ve islam halifelerinin seksenincisi. 1591 senesinde Manisa´da doðdu. Her þehza- de gibi iyibir eðitim gördü. Aðabeyi Birinci Ahmed Han´ýn vefatý üzerine 22 Kasým 1617´de ilk defa ekberiyet kaidesine göre yani hanedanýn en yaþlý mensubu olarak tahta çýkarýldý.
Sultan Mustafa Han, devlet mes´eleleri ile ilgilenmediðini ifade ederek saltanatý kabul etmedi ise de bu hal devlet erkanýnca göz önüne alýnmadý. Ancak çok geçmeden devlet iþlerinde Sultan´ýn yabancý kalmasý ve iþlerin karýþmasý üzerine devlet adamlarý durumun böyle devam edemeyeceðini anlayýp hal´ine fetva aldýlar. Nitekim tahta geçtikten doksanaltý gün son- ra 26 Þubat 1618 günü Sultan Mustafa´yý tahttan indirerek yerine Genç Osman´ý çýkardýlar.
Ancak yenilik tarafdarý olmayanlarýn tahrikleri neticesinde isyan eden yeniçerilerin 19 Mayýs 1622´de Genç Osman´ý tahttan indirmeleri, Sultan Mustafa´nýn ikinci defa tahta geçirilmesine yol açtý. Bu sýrada Sultan Osman Han´ýn vezir-i a´zam Kara Davud Paþa tarafýndan þehid ettirilmesi büyük karýþýklýklara sebep oldu. Sultan Mustafa Han, Davud Paþa´yý azlederek yerine Mere Hüseyin Paþa´yý getirdi ise de, isyanlar son bulmadý. Erzurum beylerbeyi Abaza Mehmed Paþa baþkaldýrarak, bölge- sindeki yeniçerilerin bir kýsmýný öldürttü. Genç Osman´ýn intikamýn alacaðým diye and içen Abaza, Ýstanbul´a gelmek için yola çýktý. Bursa´yý muhasara etti ise de alamadý. Kýþ geldiði için Niðde´ye çekildi. Anadoludaki isyanlar ve Genç Osman´ýn þehid edilmesi olayýna adý karýþan sipahiler, halk nezdinde kazandýklarý nefreti silmek için bir divan toplantýsý sýrasýnda ayaklanarak Sultan Osman Han´ýn katillerinin bulunmasýný istediler. Bunun üzerine Kara Davud Paþa ve Kalenderoðlu denilen kiþiler yakalanarak idam edildiler.
Diðer taraftan Osmanlý Devleti´nin iç karýþýklýklarýndan istifade etmek isteyen Lehistan kazaklarý, daha önce imzalanan andlaþma þartlarýna uymayarak þayka adý verilen yüzelli civarýnda küçük gemi ile Osmanlý kýyýlarýna saldýrdýlar. Kazaklarýn üze- rine gönderilen Karadeniz serdarý Damad Recep Paþa, kazaklarý takibederek Rilgra önünde bir çok gemilerini batýrdý ve 21 gemiyi zaptederek, beþbin esir ile Ýstanbul´a döndü.
Ýstanbul´daki karýþýklýklar ve Anadolu´da meydana gelen isyanlar Osmanlý Devleti´nin baþýnda daha kudretli, azimkar ve zeki bir padiþahýn bulunmasýný gerekli kýlýyordu. Bu sebepþe 1623´de sadarete getirilen sadrazam Kemankeþ Ali Paþa, Þeyhülislam Yahya Efendi ve diðer devlet erkaný toplanarak Sultan Mustafa´nýn artýk makam-ý saltanatta kalmamasý gerektiði hususunda karara vardýlar. Nitekim verilen fetva ile 10 Eylül 1623 günü Sultan Mustafa ikinci defa tahttan indirildi ve yerine dördüncü Murad Han geçti.
Sultan Mustafa Han, zayýf ve narin vücudlu olup, yüzü her zaman solgun ve üzüntülü bir görünüþü vardý. Son derece dindardý. Sýk sýk türbeleri ziyaret eder ve çokça sadaka daðýtýrdý. Saraydaki hayatýný ibadet içinde, dini eserler ve Kur´an-ý Kerim okuyarak geçirmiþtir. Sultan Mustafa Han, saltanatta gözü olmadýðý için her iki defaki hal´inde de en küçük bir memnuni- yetsizlik göstermemiþ ve tahttan sevinçle inmiþ ve devlet iþlerini ehline teslim etmekten geri kalmamýþtýr.
20 Ocak 1639 günü Topkapý Saray´ýnda vefat eden Sultan Mustafa Han, Ayasofya Camii karþýsýndaki türbesine defn edildi.
Ynt: Tarihte Mustafa Han I. By: gulsahkilicaslan Date: 24 Ekim 2019, 10:04:19
Rabbim razi olsun inþallah selam ve dua ile
Ynt: Tarihte Mustafa Han I. By: ceren Date: 29 Ekim 2019, 15:24:36
Esselamu aleyküm. Rabbým razý olsun bilgilerden kardeþim...
Ynt: Tarihte Mustafa Han I. By: Sevgi. Date: 30 Ekim 2019, 04:47:16
Aleyküm selâm. Bu güzel faydalý bilgiler için Allah razý olsun kardeþim