Tarihte Ahmed Han III. By: ayten Date: 16 Eylül 2010, 01:09:01
Tarihte Ahmed Han III. ( 1703 - 1730 )
Osmanlý padiþahlarýnýn yirmi üçüncüsü ve islam halifelerinin seksen sekizincisi. Sultan Ýkinci Mýustafa´nýn öz kardeþidir. Son derece zeki ve akýllý idi. Þeyp-i Sultan-i Mehmed ile Seyyid Feyzullah Efendinin egitim-öðretim altýnda yetiþti. 22 Aðustos 1703´de Edirne´de tahta çýktýðý zaman, 30 yaþýnýn içide idi.
Sultan Ahmed Han öncelikle 1703 Edirne vak´asýnda isyan çýkaranlarýn elebaþýlarýný iyi bir siyasetle yakalatýp, teker teker cezalandýrdý. Devletin iç iþlerini düzeltti. 1711´de Ýsveç kralý on ikinci Þarl (Demirbaþ) Ruslara yaptýðý savaþý kaybederek, Osman- lýlara ait Ozi kalesine sýðýnýnca, Ruslar Türk sýnýrýný ihlal ettiler. Bunun üzerine Osmanlý devleti Rusya´ya harb ilan etti. Nisan 1711´de Baltacý Mehmed Paþa kumandasýndaki Osmanlý ordusu Çar Petro´nun ordusunu Prut nehri kenarýnda kýstýrdý ise de yeniçerilerin artan itiatsizliði sebebiyle bir imha hareketine giriþemedi. Netþicede Azak ve çevresindeki Osmanlýlara teslimi þartýyla mütareke imzalandý. Ancak Ruslar antlaþma þartlarýný yerine getirmediler.Sultan ahmed Han´ýn Osmanlý Ordusu sadrazam Damad Ali Paþa komtasýnda tekrar harekete geçmesi üzerine, Çar Deli Petro antlaþmaya muymak mecburiyetinde kaldý ve seferden vazgeçildi. Ali Paþ 1714´de karadaðlýlarýn isyan etmesi üzerine Mora seferine çýktý ve Karlofça antlaþmasýyla Venediklere geçen bütün kaleleri birer birer fethetti.
Osmanlýlarýn zaferinden endiþeye düþen Alman Avusturya Ýmparatorluðu bu fetiklerin tanýmadýðýnýbildirdi. Bu durum iki devlet arasýnda harbe yol açtý. 1716´da Petervaradýn´de yapýlan sagvaþý Osmanlýlarýn üstün bir vaziyette iken, savaþýn en þiddetli anýnda Sadrazam Damad Ali Paþa´nýn vurularak þehid düþmesi üzerine kaybettiler. Bu Maðlubiyetin sonunda imzalanan Pasarofça andlaþmasýyla Belgrad ve Semendre Avusturya´da kalmak üzere Sava nehri sýnýr kabul edildi.
Pasarofça antlaþmasýndan sonra, Türkiye´de sonralarý Lale Devri diye anýlan yeni bir devir ve Yeni bir Hayat baþladý. Üçüncü Ahmed Han elli yýldýr devam eden savaþlar sonunda yýpranan orduyu kuvvetlendirmek, ülke için huzuru saðlamak, imar faaliyetlerine hýz vermek, böylece devleti maddi manevi en yüksek seviyeye çýkarmak istiyordu. Nitekim bu gayelere humbaracý ocaðý ýslah edildi. Matbaa Türkiye´ye getirelerek, büyük ilim kültür eserleri basýlýp daðýtýldý. Padiþa´hýn Ýstanbul´daki ilim, kültür ve san´at çevrelerini yakýndan destsklemesi bu sahada büyük bir canlýlýk uyandýrdý. Yalova´da kaðýt, Ýstanbulda çini kumaþ fabrikalarý açýldý.Ýmar faaliyetleri artarak bir çok yerde kasýrlar,yalýlar,cami ve çeþmeler yaptýrýldý. Bu devrede Ýran ile yapýlan savaþlar sonunda Gence, Nahcývan, Hoy, Selman, Kirmanþah ve Nihavend gibi þehirler fethedildi.
1718´den 1730´a kadar devam eden sulh ve sükun devresi, bilhassa sadrazam Damad Nevþehirli Ýbrahim Paþa´ya karþý aleyhte bir faaliyetin doðmasýna yol açtý. 1730 da Sultan Üçüncü Ahmed Han ve sadrazam Ýbrahim Paþa´nýn Ýran seferine çýkmak üzere Üsküdara geçtiði sýrada Patrona Halil adlý þaki etrafýna topladýðý adamlarla isyan etti. Ýdareden memnun olmayanlarýn kendisine katýlmasý ve yeniçerilerin de olaylara seyirci kalmasý isyanýn büyümesine sebeb oldu. Ýbrahim Paþa, iki damadý ile boðularak öldürüldü. Beyhude kan dökülmesini istemeyen sultan Üçüncü Ahmed Han, tahtý pek çok nasihatla yeðeni Mahmud´a teslim etti(2 Ekim 1730). Ahmed Han nasihatlarýnda :
"Vezirine teslim olma. Daima ahvalini araþtýr ve beþ-on sene birini vezarette müstakil istihdam eyleme. Merhamet sahibi ol. Cömertliði elden býrakma. Gayet tasarruf üzere ol. Ýþi kendin gör. ele itimat etme. Ýþte benim ahvalim, sana nasihat için kafidir. Ýhtiyaç sahiplerine adaletle davran. Kimsenin bedduasýný alma. Þehzadeler sana emanettir. Oðlum; devlet iþlerini baban ve ben baþka- larýna býraktýðýmýzdan bu durum baþýmýza geldi. Sen bizzat idareyi ele al" demektedir.
Saltanattan çekildikten sonra ilim ve ibadetle meþgul olan Ahmad Han, 1 Temmuz 1736 tarihinde 63 yaþýnda iken vefat etti. Yeni Camii´de Turhan Valide Sultan türbesine defn edildi.
Üçüncü Ahmed Han, hassas, açýk fikirli, vatanperver, ilim ve san´at erbabýný koruyan, Ýslamiyet´e son derece baðlý bir padiþahtý. Güzel yazý yani hüsn-i hatta fevkalade merhamet sahibi idi. Yazdýðý Kur´an-ý Kerimlerden birisini Ravza-i Mutahhera´ya hediyye etti. Topkapý sarayý giriþinde yaptýrdýðý tarihi çeþmenin kapýsýndaki kitabesi de Üçüncü Ahmed´in el yazýsýdýr. Alim ve þairleri himaye eden Sultan, þiirlerinde Necib mahlasýný kullanýrdý.
Ynt: Tarihte Ahmed Han III. By: ceren Date: 27 Ekim 2019, 19:16:18
Esselamu aleyküm. Rabbým razý olsun bizlere bu bilgileri sunan kardeþlerimizden....
Ynt: Tarihte Ahmed Han III. By: gulsahkilicaslan Date: 28 Ekim 2019, 18:29:52
Allah razý olsun hocam selametle
Ynt: Tarihte Ahmed Han III. By: Sevgi. Date: 29 Ekim 2019, 00:32:16
Aleyküm selâm. Bilgiler için Allah razý olsun kardeþim
Ynt: Tarihte Ahmed Han III. By: Bilal2009 Date: 08 Kasým 2019, 13:11:32
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri ceddimizin hayýrlý þeylerini alan yanlýþ þeylerini de almayanlar dan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun