Tarihte Mustafa Han IV. By: ayten Date: 16 Eylül 2010, 01:01:54
Tarihte Mustafa Han IV. ( 1807 - 1808 )
Osmanlý sultanlarýnýn yirmi dokuzuncusu ve Ýslam Halifelerinin doksandördüncüsü. 8 Eylül 1779 tarihinde Aiþe Sineperver Valide Sultan´dan doðdu. Þehzadeliðinde yüksek din ve fen bilgileri öðretilerek yetiþtirildi. Amcasý Sultan Selim Han´ýn ýslahat fikirlerine karþý çýkan bazý devlet adamlarý yeniçerileri tahrik ettiler. Neticede Kabakçý Mustafa´nýn sevk ve idaresinde ayaklanan yamaklar, Selim Han´ý tahttan indirerek þehzade Mustafa´yý sultan ilan ettiler.(29 Mayýs 1807)
Devlet idaresini ele geçiren asiler, Nizam-ý cedid kuvvetlerini daðýttýlar. Ýsyanýn teþvikçisi köse Musa Paþa Sultan Selim taraftarlarýný birer birer ortadan kaldýrdý. Ýstanbul´daki isyan, Rus cephesindeki ordunun disiplinini de bozdu. Orduda bulunan Selim Han taraftarlar, Rusçuk ayaný Alemdar Mustafa Paþanýn yanýna sýðýndýlar. Bu hadiseler üzerine Mustafa Han sadrazam Hilmi Paþa´yý azlederek yerine Çelebi Mustafa Paþa´yý sadarete getirdi. Osmanlý Ordusundaki bu karýþýklýktan faydalanan Ruslar, Eflak ve Boðdan´da bazý kaleleri ele geçirdiler. Ancak bu sýrada Ruslar´ýn Fransa imparatoru Napoleon karþýsýnda zor durumda kalmalarý, barýþ istemelerine sebep oldu. 20 Aðustos 1807´de yapýlan mütarekeye göre Ruslar, Eflak,Boðdan ve diðer zaptettiði yerleri tahliye ederek çekilecekti.
Dördüncü Mustafa Han, Rusya ile yapýlan mütarekeden sonra, Ýstanbul´da asayiþi saðlayabilmek için harekete geçti. Bu sýrada asiler iþi çýðýrýndan çýkararak halkýn mallarýnýyaðmalamaya, yeniçeriler de her iþe karýþmaya baþlamýþlardý. Mustafa Han öncelikle asilerin bir kýsmýný çeþitli bahane ve vazifelerle saraydan uzaklaþtýrdý. Ancak zorbalarý tamamen sindirebilmek için büyük bir güce ihtiyaç vardý. Bunun için Alemdar Mustafa Paþa´nýn Ýstanbul´a gelmesi istendi. Kendisine sadýk 16 bin kiþilik kuvvetle harekete geçen Alemdar, öncelikle boðaz nazýrlýðý yapmakta olan Kabakçý Mustafa´yý öldürterek kafasýný sadrazaama yolladý. Kabakçý´nýn öldürülmesi, saray erkaný ve yeniçeriler arasýnda büyük telaþa sebep oldu. Daha sonra Ýstanbul´a giren Alemdar, zorbalarý ortadan kaldýrmaya ve fesatçýlarý sürmeye baþladý. Bu sýrada Alemdar´ýn tarafdarlarý Sultan Selim Han´ý tekrar tahta çýkarmalarý için tahrike baþladýlar. Bunu sezen sadrazam Çelebi Mustafa Paþa, kendisinden Ýstanbul´u terketmesini istedi. Buna karþýlýk Alemdar Mustafa Paþa 28 Temmuz günü onbeþ binden fazla askeri ile Bab-ý Ali´yi bastý. Sadrazamdan mührünü aldý. Ancak Selim´in yeniden tahta çýkmasý halinde kendilerini öldürteceðinden korkan asiler ve bazý devlet adamlarý, padiþahtan Üçüncü Selim ve Þehzade Mahmud´un öldürülmeleri için ferman çýkarttýrdýlar. Nitekim zorla saraya giren Alemdar, Selim Han´ýn hançer darbeleriyle þehid edilmiþ cesedi ile karþýlaþtý. Hizmetkarlarýnýn yardýmý sayesinde kurtulan þehzade Mahmud´ Padiþah ilan etti. (28 Temmuz 1808). Mustafa Han ise, Topkapý sarayýna yerleþtirildi.
Mustafa Han, zeki ve tedbirli olmasýna raðmen, Üçüncü Selim Han´ýn tahttan indirilmesi ve baþlatmýþ olduðu ýsla- hatlarýn feci akýbeti neticesinde tahta çýkarýldýðýndan, isyancýlarýn etkisinde kaldý. Yeniçerilerin tamamen zorba bir gü- ruh olmalarý sebebiyle isyancýlarý cezalandýracak bir kuvveti yanýnda bulamadý. Bu sebepþe onlarýn isteklerine boyun eðmek zorunda kaldý. Daha sonra asileri sindirmek üzere çaðýrdýðý Alemdar Mustafa Paþanýn, Selim Han´ý tekrar tahta çýkarma teþebbüsü, Mustafa Han´ýn aleyhte hareketine sebep olsu. Ýkinci Mahmud Han´ýn saltanatý döneminden ve ýslahatlarýndan memnun olmayan bazý devlet adamlarý, yeniçerileri tahrik ettiler. Ayrýca kendilerine yakýn gördükleri Dördüncü Mustafa´yý tahta geçirmek için harekete geçtiler. Bu durum þeyhülislam´ýn verdiði fetva üzerine Mustafa Han´ýn öldürülmesine yol açtý. Mustafa Han´ýn cenazesi merasim ile kaldýrýlarak, Bahçe kapýsýnda babasý Birinci Abdülhamid´in türbesine defnedildi. Saltanat müddeti bir sene iki ay olup, ölümünde yaþý otuz idi.
Ynt: Tarihte Mustafa Han IV. By: Bilal2009 Date: 28 Ekim 2019, 19:37:18
Esselamu aleyküm Rabbim bizleri doðrularýn yolundan ayýrmasýn Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Tarihte Mustafa Han IV. By: Sevgi. Date: 29 Ekim 2019, 00:21:24
Aleyküm selâm. Rabbim bizleri herzaman doðrularýn yolundan gidenlerden eylesin inþaAllah