Tarihte Mahmud Han II. By: ayten Date: 16 Eylül 2010, 01:01:07
Tarihte Mahmud Han II. ( 1808 - 1839 )
Osmanlý sultanlarýnýn otuzuncusu ve islam halifelerinin doksan beþincisi. 20 Temmuz 1786´da Ýstanbul´da doðdu. Küçük yaþtan itibaren yüksek din ve fen ilimlerini, devrin kýymetli alimlerinden öðrendi. Amcasý Üçüncü Selim Han onun yetiþmesine çok itina göstererek, modern askeri ve teknik bilgilerle devlet idaresini iyi bir þekilde öðrnmesini saðladý. Tahttan indirildikten sonra da yeðeni Mahmud´la sýk sýk görüþerek , ona tavsiyelerde bulundu. 28 Temmuz 1808´de Alemdar Mustafa Paþa vak´asý Üzerine Osmanlý tahtýna çýktý.
Alemdar Mustafa Paþa´yý sadrazamlýða getiren Mahmud Han, öncelikle asileri ortadan kaldýrdý. Sekban-ý cedid adýyla yeni ve modern bir ordu kurdu. Yeniçerileri itaat ve disiplin altýna almak için kanunlar koydu. Ancak bu geliþmelere karþý çýkan yeniçeriler, 15 Kasým 1808´de büyük bir isyan çýkararak Alemdar´ý öldürdüler. Makmud Han, yenilikleri durdurmak zorunda kaldý.
Sultan Mahmud iç iþlerle uðraþýrken, Eflak ve Boðdan´a sahip olmak isteyen Ruslar, Osmanlý Devleti´ ne savaþ açarak Eflak, Boðdan, Besarabya ve Dobruca´yý kýsa sürede iþgal ettiler. Balkanlarda Sýrp ve Hicaz´da Vehhabi isyanlarý çýkarak süratle geniþledi. Bu isyanlar üzerine Mahmud Han 1812´de Ruslarla Bükreþ antlaþmasýný imzalamak zorunda kaldý. Serasker Hurþid Paþa, kýsa sürede Sýrp isyanýný bastýrdý. Kavalalý Mehmet Ali Paþa da Vehhabi ayaklanmasýný önlemek üzere görevlendirildi. Hicaz´ý istila eden Vehhabiler, Ehl-i sünnet müslümanlara akýlnalmaz iþkence ve zulümler yaptýklarý gibi, dine hakaretleri de dayanýlamayacak mertebeye gelmiþti. Mehmet Ali paþa, yaptýðý silahlý mücadelelerden sonra, mübarek beldeleri Vehnabilerden temizledi. Zafer haberine çok sevinen Mahmud Han, Mýsýr valisi Mehmet Ali Paþa´ya ihsanlarda bulundu. Mahmud Han 1821´de ortaya çýkan Mora isyanýný kýsa sürede bastýrýrken, ayaklanmanýn ele baþýsý olarak gördüðü Patrik Gregorios´u patrikhanenin ortakapýsýnda astýrdý.Sultan Mahmud bu olaylar sýrasýnda yeniçeri ve sipahilerin tecavüz ve zorbalýklarýnýn önüne geçilemeyecek bir hal aldýðýný gördü. Ayný zamanda yeni talim ve eðitim kurallarýný da reddeden bu fesat ocaðýnýn ortadan kaldýrýlmasý emrini verdi. Sancak-ý þerif çýkarýlýp dinine ve padiþaha baðlý olanlarýn onun altýnda top- lanarak mücadeleye giriþmesi istendi. Böylece Türk Tarihinde eþine ilk defa rastlanan bir olayla Padiþah´a baðlý birlikler halkla bütünleþerek, fitne ve fesat yuvasý yeniçeri ve sipahi ocaklarýný ortadan kaldýrdý- lar.Yeniçeri ocaðýnýn kaldýrýlmasý hayýrlý bir olay kabul edilerek, tarihe "Vak´a-i Hayriye" adýyla geçti.
Mahmud Han büyük bir gayret ve çalýþmayla kýsa sürede Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adýyla yeni ve Avrupai tarzda sistemli bir orduya sahip oldu. Topçu, lagýmcý ve hurmbaracý ocaklarýný ýslah etti. Mekteb-i Bahriyeyi kurdu. Eðitim ve öðretim en üst seviyeye çýkarmak için Avrupa´dan hocalar getirtti. Ancak osmanlý Devleti´ndeki bu sür´atli ve olumlu geliþme, Avrupa devletlerini hoþnud etmedi. ingiliz ve Fransýzlar Osmanlý Devleti içerisindeki Mustafa Reþid Paþa gibi adamlarýn yardým vadiyyle aldatarak, Rusya ile harbe sebebiyet verdikleri gibi, Mýsýr valisi Mehmet Ali Paþa´yý da devletine karþý kýþkýrttýlar. Sultan mahmud Han bu durumda; Bir yandan devlete yeni nizan verirken, bir yandan da buhran çýkaran iç ve dýþ düþmanlarala uðraþarak isyanlarý bastýrmaya ve imparatorluðu kurtarmaya çalýþýyordu. Bunlar arasýnda en kötüsü Mýsýr valisi Memet Ali Paþa´nýn çýkardýðý isyan olup, hadise milletler arasý aðýr bir mes´ele halini aldý. Nitekim bütün buhranlar karþýsýnda, irdesi, sabrý ve cesareti kýrýlmayan Hakan, bu hadisenin ýstýrabý içinde 1 Temmuz 1839´da hayata gözlerini yumdu. Cenazesi Çemberlitaþ´taki türbesine defn edildi.
Ýkinci Mahmud Han, askeri, idari ve san´at sahalarýnda kendini çok iyi yetiþtirmiþ, dindar,akýllý,zeki,çalýþkan ve azim sahib bir padiþahtý. Ýlim ve san´at adamlarýna ve eserlerine ziyadesiyle alaka gösterir, kýymet verip himaye ederdi. Osmanlý Devleti´nin ilerlemesini, teknik ve sanayide devrin seviyesine ulaþýlmasýnda görüyordu. gayret ve sebat sahibi biþr padiþahtý. Devrindeki bütün hadiseler karþýsýnda asla ümitsizlik ve gevþeklik göstermedi. Düþmanlara ve asilere karþý aciz, fakat devlet nizamýna ve yeniliklere engel olan yeniçeri ocaðýný ve baþýna buyruk kimseleri ortadan kaldýrmakla en büyük inkilabý gerçekleþtirdi. Lakin iþ baþýnda iktidar sahibi ve dinine baðlý devlet adamlarýnýn bulunamayýþýonunyalnýz kalmasýna sebep olduðu gibi yeniliklerle kesin bir neticeye varmasýnýda önledi.
Ayrýca þair olan ve þiirlerinde Adli mahlasýný kullanan Mahmud Han, bu buhran devresinde, yaptýrdýðý ilim, san´at eserleri, hayýr kurumlarý ve sosyal müesseseleri ile ülkeyi imar etti.
Ynt: Tarihte Mahmud Han II. By: gulsahkilicaslan Date: 25 Ekim 2019, 10:46:58
Rabbim razi olsun inþallah selam ve dua ile
Ynt: Tarihte Mahmud Han II. By: Bilal2009 Date: 25 Ekim 2019, 22:02:30
Esselamu aleyküm Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Tarihte Mahmud Han II. By: Sevgi. Date: 27 Ekim 2019, 01:19:02
Bilgiler için Allah sizlerden razý olsun kardeþim