Tarihte Gazneliler By: ayten Date: 08 Eylül 2010, 04:00:35
Tarihte Gazneliler
Müslüman Türk devleti (963-1187).
Gaznelilerin bayraðý
Gazne Devleti´ni, Samanoðullarýnýn hizmetinde bulunan Türk komutanlarýndan Alp Tigin kurdu. Samanoðullarý Devleti´nin yanýbaþýnda, Afganistan´da bulunan Gazne´yi kendine baþkent yaptý. Ölümünde yerine oðlu geçtiyse de ordu komutanlarýndan Bilge Tigin ile Sebük Tigin yönetime elkoydular.
Bilge Tigin´in ömrü kýsa sürdü, ama Sebük Tigin, Gazne Devleti´ni güçlendirerek sýnýrlarýný geniþletti. Gaznelilerin en parlak dönemi Sebük Tigin´in oðlu Mahmut zamanýdýr. Mahmut döneminde Gaznelilerin sýnýrý doðuda Ganj Nehri´ne, batýda Mezopotamya ve Kafkasya´ya kadar dayanýyordu. Mahmut, Hindistan´ý yaðma ederek getirdiði hazinelerle Gazne kentini zenginleþtirdi. Camiler, medreseler yaptýrarak, ünlü bilginleri, þairleri yanýna çaðýrarak Gazne´ye ün kazandýrdý.
Ömrünün son yýllarýný, gittikçe Horasan dolaylarýnda güçlenen Selçuklularla uðraþarak geçirdi. Son Hindistan Seferi´nden dönüþünde öldü. Mahmut´un ölümünden sonra yerine geçen oðlu Mesut babasýnýn yerini tutamadý. Selçuklularýn karþýsýnda tutunamadý; Dandanakan´da üç gün süren çetin savaþta büyük bir yenilgiye uðradý (1040). Horasan ve Irak´ý onlara býrakmak zorunda kaldý. Mesut´tan sonra gelen Gazne hükümdarlarý devleti bir süre daha sürdürdülerse de baþarýlý olamadýlar. Gazne Devleti, Afganistan´ýn yerlileri olan Gurlular tarafýndan 1187 yýlýnda ortadan kaldýrýldý.
Gaznelilerde Sanat
Gaznelilerden günümüze kalan en önemli sanat eseri, Afganistan´ýn Büst kentindeki Leþgeri Bazar Sarayý´dýr. Son yýllarda, gene ayný çevrede cami kalýntýlarý da bulunmuþtur. Mimarlýk yanýnda süsleme sanatlarý da Gaznelilerde önem kazanmýþtý. Buna yazý sanatýna duyulan ilgiyi de eklemek gerekir: kûfi yazý en olgun biçimini Gazneli Sultan Ýbrahim (1059-1099) döneminde almýþtýr. Gazneli sanatý Selçuklu ve Hint sanatlarýný etkilemiþtir.
Gazneli Mahmut
Doðu dünyasýnýn büyük hükümdarlarýndan biri olan Gazneli Mahmut (967-1030), babasýnýn ölümü üzerine kardeþini öldürerek tahta geçti. Hindistan´a 17 kez sefer yaptý. Devletin sýnýrlarýný çok geniþletti, Ýranlý ünlü þair Firdevsi, Þehname´sini ona sunmuþtur.
Ynt: Tarihte Gazneliler By: Bilal2009 Date: 18 Mart 2019, 21:23:25
Esselamü aleyküm Rabbim bizlerin ilmini artýrsýn
Ynt: Tarihte Gazneliler By: ceren Date: 19 Mart 2019, 02:41:54
Esselamu aleykum. Rabbim razý olsun paylasimdan kardeþim. ..