Ahsen i takvim By: sumeyye Date: 06 Eylül 2010, 16:28:30
ahsen-i takvim
Güzel olana.
Bir teslimiyet sadâsý ve özgürlük. Ýç dinamiklerin dýþ hatlardan beslendiði ve kararan ne varsa mum ýþýðýyla da olsa aydýnlýða kavuþtuðu, kara lekelerin silinip beyaza dönüþtüðü ay. Mum ýþýðý da yeter karanlýktan kurtulma için ve aydýnlýk her insanýn penceresinden sýzar, rahmet olur, maðfiret olur. Dilemek kalýr insan için, alýþkanlýklardan kurtulmak, takýntýlarýný ezberlememek ve huzura ermek. Oruç sýhhattir, ramazan bereket ve bolluk ve aydýnlanma. Günahlardan arýnma ve taze bir baþlangýç.
Takvim.
Milâdi, Rûmi, Hicri.
Duvara mýhlanmýþ bir geleceði dijital ortamlara taþýrken de umursamaz ve dip not olarak hafýzanýn bir yerlerine kaydederiz geçmiþ zamanlarý. Takvim yapraklarý üþümez, yorgun düþmez de, yanýk sevdamýzýn arkasýndan bakar içleniriz çoðu kez. Yýllarýn ve yollarýn yorgunluðu kaderidir insanýn.
Ay ve güneþ zamanla iç içe oluþun ve kuþatýcýlýðýn diðer adý. Gece ve gündüz seremonisi, ay ve güneþin kesiþtiði noktalarda ayrýlýr ve bu ikilem insan hayatýnda bir bütünlük arzeder. Dahasý, ne yýllarý, ne aylarý, ne de haftalarý onlarsýz anlama ve yaþama imkanýna da sahip deðiliz. Öyle ki, zaman yok olmuyor, tükenmiyor, geçmiyor, durmuyor; kayda alýnýyor sadece. Kayýtlar devam ederken kendi mecrasýnda oluþlar ve yok oluþlar da sürüyor.
Gün ve gece sarmalýnda bu oluþ ve yok oluþlarýn nicelik ve nitelik olarak seyri var sadece. Ve bu seyirde fiziðin izah mükellefiyeti ve metafiziðin keþfine dair yol alýþlar.
Ay ve güneþle mukayyet zamanlar takvimle iþaretleniyor, takvimle bir nizam ve intizama sokuluyor. Saat mefhumu takvim düzeneðine kýrýntýlarýyla eþlik ediyor, nedir zaman sorgulamasýna sanal bir cevap vermeye çalýþýyor.
Takvim bir medeniyet göstergesi olarak çýkýyor karþýmýza.
Zamaný ölçülü kullanma ve iktisat.
Mesafeleri ve aralýklarý eþleþince de her canlý için sýnýrlý bir hayat.
Bütünlük içinde ele alýndýðý zaman her günün bölünmüþlüðü yok oluyor, her ayýn ve her yýlýn hesabýna ne düþüyorsa, her canlýnýn hesabýna düþen de ömür oluyor. Takvim yapraklarý ömür plakalarýný tek tek düþürüyor. Bütün zamanlarýn karþý koymadýðý, koyamadýðý bir düþüþ.
Hicri, milâdi ya da rûmi tanýmlamalarý yapýladursun, ibadet cetveline baktýðýmýz zaman Allah bütün zamanlarý kullanmamýzý istiyor. Her mümin için farz olan ibadetlerden namaz güneþ esas alýnarak farz kýlýnmýþ, oruç ve hac ibadeti de ay esas alýnarak farz kýlýnmýþtýr. Beþ vakit namazýn kýlýndýðý zamanlar takvimin güneþ ibresine göre ayarlanmýþtýr. Günün bölünmüþlüðünde insanýn kendi bütünlüðünü bulduðu ve yatsý ile geceye sulh içinde geçiþ yaptýðý bir zaman ayarýdýr. Oruç ve hac, gelecek zamanlarda yýlýn her gününe þamil olacak þekilde ay esas alýnarak farz kýlýnmýþtýr. Zekat'sa yýlýn her günü. Namaz'da güne yayýlan aralýklar, oruç ve hac'da yýla yayýlan aralýklar olur ve bütün zamanlarý kaplar. Ay ve güneþin meczedildiði bir takvim, ibadet þemasý olarak insan hayatýnýn her zamanýný kapsar.
Takvim ölçülü olmayý, iktisatlý olmayý da hatýrlatýr. Bir ay ile sýnýrlanmýþ oruç ibadeti için zamaný harcamamanýn gereði, maðfiret ve rahmet ayýnýn arzu edildiði gibi deðerlendirilmesini anlayanlar için ima eder.
Güzel olana.
Rahmet kapýlarý açýk. Takvim yapraklarý döküledursun, hicri ve milâdi ekseninde zamaný kuþatmak, kendimize dair hesaplaþmayý, iç hesaplaþmayý öne çýkararak ahsen-i takvim üzere olmayý yeðlemek esas olandýr.
Durduðumuz yer, zamanýn dönüp dolaþýp geleceði yerdir.
Kadir gecesini barýndýran ayda.
Dua ve yöneliþe.Þeref AKBABA