Acelecilik By: fakir Date: 15 Þubat 2009, 20:24:22
Sual: Her iþte acelecilik uygunsuz mu? Uygun olduðu durumlar var mý?
CEVAP
Ýnsanýn fýtratýnda acelecilik vardýr. Bu husus Kur'an-ý kerimde de bildiriliyor:
(Ýnsan aceleci [tabiatta] yaratýlmýþtýr.) [Enbiya 37]
(Ýnsan pek acelecidir.) [Ýsra 11]
Acele iþe þeytan karýþýr. Hadis-i þeriflerde buyuruldu ki:
(Acele þeytandan, teenni Rahmandandýr.) [Tirmizi]
(Teenni eden isabet eder, acele eden hata eder.) [Beyheki] [Teenni, acelenin zýddýdýr.]
O halde, iþlerde acele etmemeli ve hemen karar vermemelidir! Acele ile verilen kararlara þeytan karýþýr. Nefsin istediði bir þey hatýra gelince þeytan, "Fýrsatý kaçýrma, hemen yap!" der. Onun için kalbe gelen þeyi yapmadan önce, bu iþten Allahü teâlâ razý olur mu, sevap mýdýr, günah mýdýr diye düþünmelidir! Günah deðil ise yapmalýdýr! Böylece teenni edilmiþ, yani acele edilmemiþ olur.
Yalnýz 5 yerde acele gerekir:
1- Misafir gelince yemek vermekte
2- Günah iþleyince, hemen tevbe etmekte
3- Namazý vakti girince, hemen kýlmakta
4- Çocuklara din bilgilerini ve namaz kýlmayý öðrettikten sonra, büluða erince dengi çýkýnca, bunlar hemen evlendirilmelidir! Kýzýn küfvü [dengi] bulununca, hemen evlendirmelidir! Eþiat-ül-lemeat’daki hadis-i þerifte, (Ya Ali, üç þeyi geciktirme! Namazý vakti girince hemen kýl, cenaze namazýný hemen kýl! Dul veya kýzý, küfvü isteyince, hemen ver!) buyuruldu. O halde, namazýný kýlan, günahlardan sakýnan ve nafakasýný helalden kazanan biri bulununca, hemen onunla evlendirmeli! Eðer evlendirilmezse, fitneye sebep olur. Hadis-i þerifte buyuruldu ki:
(Dinini, ahlakýný beðendiðiniz bir kimse, kýzýnýza talip olursa, hemen evlendirin! Eðer evlendirmezseniz, fitne ve fesada sebep olursunuz.) [Tirmizi]
5- Defin iþini de acele yapmalýdýr!
Ýbadetleri ve hayýrlý iþleri yapmakta acele etmelidir. Hadis-i þeriflerde buyuruldu ki:
(Ölmeden önce tevbe ediniz. Hayýrlý iþleri yapmaya mani çýkmadan önce acele ediniz. Allahü teâlâyý çok hatýrlayýnýz. Zekat ve sadaka vermekte acele ediniz. Böylece Rabbinizin rýzýklarýna ve yardýmýna kavuþunuz!) [Ýbni Mace]
(En akýllýnýz, ölümü çok hatýrlayan, ahiret için azýk toplamakta acele edendir. Ölümü çok hatýrlayan dünya ve ahiret saadetine kavuþur.) [Taberani]
(Sadaka vermekte acele edin, çünkü bela sadakayý geçemez.) [Beyheki]
(Beþ þey gelmeden önce beþ þeyin kýymetini biliniz: Ölmeden önce hayatýn kýymetini, hastalýktan önce sýhhatin kýymetini, dünyada ahireti kazanmanýn kýymetini, ihtiyarlamadan gençliðin kýymetini, fakirlikten önce zenginliðin kýymetini.) [Hakim]
Zekatýný vermeyen ve malýný ahiret yolunda sarf etmeyen kimse, fakir olunca çok piþman olur. Hadis-i þerifte buyuruldu ki:
(Tesvif eden helak olur.) [Berika]
[Tesvif, hayýrlý iþ yapmayý sonraya býrakmaktýr.]
Ýfrat ve Tefrit zararlý
Tembellik, bir iþi geciktirmek, sonraya býrakmak nasýl kötü ise, acele etmek de kötüdür. Bunun biri ifrat, diðeri tefrittir. Dinimiz orta yolu, aþýrýlýklardan uzak olmayý emretmektedir. Hadis-i þerifte buyuruldu ki:
(Aþýrý giden helak olur.) [Müslim]
Bir kimse, müsrif olursa buna ifrat denebilir. Bir kimse de cimrilik ederse, buna da tefrit denebilir. Dinimiz, her iki aþýrýlýðý da yasaklamýþtýr. Furkan suresinin 67. âyet-i kerimesinde, israf edenlerle cimrilik edenler kötülenmiþ, ikisinin ortasý olanlar övülmüþtür.
Acele eden fütura düþer. Yani gevþeklik ve bezginlik hasýl olur. Hayýrlý bir iþin olmasý için acele eden, gecikince, bezginliðe, ümitsizliðe düþer. Dua eder, hemen duasýnýn kabul olmasýný ister. Duasý gecikince duayý býrakýr, maksudundan mahrum kalýr. Acele edenin ihlasý, takvasý bozulabilir. Þüpheli þeylere, hatta haramlara dalabilir.
Namaz kýlarken acele eden, tadil-i erkaný terk edebilir. Hýzlý okurken tecvide uymayabilir, yanlýþ okuyabilir. Onun için aðýrbaþlý olmalý, düþünerek hareket etmelidir. Salihlerin vasfý Kur'an-ý kerimde mealen þöyle bildiriliyor:
(Onlar Allah’a ve ahirete inanýrlar, iyiliði emredip kötülükten vazgeçirmeye çalýþýrlar, hayýr iþlerinde birbirleriyle yarýþ ederler. Ýþte bunlar salihlerdendir.) [A.Ýmran 114]
Böyle hayýrlý iþlerin haricinde acelecilik uygun deðildir. Düþünerek hareket etmek ve hayýrlý iþlerde sebat göstermek gerekir.
Hadis-i þerifte buyuruldu ki:
(Yavaþ, yumuþak davranmak, Allah’ýn kuluna verdiði büyük bir ihsandýr. Aceleci olmak, þeytanýn yoludur. Allahü teâlânýn sevdiði þey, yumuþak ve aðýrbaþlý olmaktýr.) [E.Ya’la]
Ýftarda acele etmeli
Ýftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, belki insanýn aczini, yiyip içmeye ve dolayýsý ile her þeye muhtaç olduðunu göstermektedir. Ýbadet etmek de zaten bu demektir.
Namaz borcu varsa acele kaza etmeli
Farz namazý özürsüz vaktinde kýlmamak büyük günahtýr. Acele kaza etmek gerekir. Zaruri iþler haricinde kaza etmeyi geciktirmek de büyük günahtýr. Nafile zaruri iþ olmadýðý için, nafile kýlarak, terk edilen kazayý geciktirmek dört mezhepte de haramdýr. [Nafileleri kýlarken kazaya da niyet etmeli. Hem sünnet sevabý alýnmýþ olur, hem de namaz borcu ödenmiþ olur.] Düþman karþýsýnda, bir farz namazý kýlmak mümkün iken terk etmek, 700 büyük günah iþlemek gibidir. (Umdet-ül islâm)
Tevbe edilen günahlar affedilir
Ýnsan günahýný ne kadar çok büyük görürse o kadar iyidir. Fakat günahý yüzünden Allahü teâlânýn sonsuz rahmetinden ümit kesmek caiz deðildir. Hadis-i þerifte buyuruluyor ki:
(Allahü teâlâ buyurdu ki: Ýþlediði günahý affýmýn yanýnda büyük görene gazaplanýrým. Eðer acele etmek þanýmdan olsaydý, acele ceza verseydim, rahmetimden ümit kesenlere acele ceza verirdim.) [Deylemi]
Allahü teâlâ, tevbe edilen günahlarý affeder. Tevbede acele etmeli.
Müstehap iþlemek için sünnet terk edilmez
Cenaze olduðu zaman, Âyet-el kürsiyi ve tesbihleri okumayarak sünnet terk edilmektedir. Cenaze sebebiyle sünneti terk etmek uygun deðildir. Cenaze namazýný acele kýlmak müstehaptýr. Müstehap iþlemek için sünnet terk edilmez. Cemaat çok olsun diye, cenaze namazýný vakit namazlarýndan sonraya býrakmak mekruhtur. Cemaatýn çok olmasý için, cenazeyi saatlerce bekletip, sonra acele ederek Âyet-el kürsiyi ve tesbihleri terk etmek pek yanlýþtýr. Özürsüz bir sünneti terk etmemeli, ortadan kaldýrmamalýdýr.
Þeytanla bir münazara
Þeytan, abid ve âlim Salih efendiye der ki:
- Salih efendi, ne kadar çok ibadet ediyorsun? Sanki Allah’ýn ibadete ihtiyacý mý var?
- Evet, Allahü teâlâ, her ihtiyaçtan münezzehtir. Hiç kimsenin ibadetine ihtiyacý yoktur. Ancak bizim ibadete ihtiyacýmýz vardýr. Kur'an-ý kerimde mealen, (Salih amelin faydasý, bunu yapanadýr) buyuruluyor. (Fussilet 46)
- Salih efendi, çok ibadet etmek için acele ediyorsun. Acele iþlerde hayýr olmaz. Ýþlerini önce bir yoluna koy, bir rahata kavuþ, ondan sonra bol bol ibadet edersin. Dünyaný kazanmadan ahiretini nasýl kazanacaksýn?
- Ecel benim elimde deðil... Sonra bugünün iþini yarýna býrakýrsam, yarýnýn iþini ne zaman yaparým? Hadis-i þerifte, (Yarýn yaparým diyenler, helak oldu) buyuruluyor. Ýbadetler vakitlidir. Her ibadeti zamanýnda yapmak gerekir.
- Evet Salih efendi, hayýrlý iþte acele etmek gerekir. Hayýrlý iþ olan ibadetleri acele yap ki kýsa zamanda daha çok ibadet etmiþ olursun.
- Cenab-ý Hak, çok ibadeti deðil, ihlaslý ibadeti kabul eder. Hatasýz yapýlan az iþ, hatalý yapýlan çok iþten hayýrlýdýr.
- Ne mutlu sana Salih efendi, demek az da olsa hatasýz ibadet ediyorsun. Toplumda düzgün ibadet yapamayan çok kimse vardýr. Ýbadetinle bunlara örnek olmak için onlarýn göreceði yerlerde ibadet etsen, daha çok sevap kazanýrsýn. Örnek olmamakla emr-i marufu terk etmiþ olursun.
- Allahü teâlânýn beni görmesi kâfidir. Ýnsanlarýn da görmesini istersem, ibadete riya karýþtýrmýþ olurum. Riya ile yapýlan amel kabul olmaz.
Ynt: Acelecilik By: neslinur Date: 04 Þubat 2010, 00:46:03
Allah c.c. razý olsun çok önemli bir konu gerçekten acele yapmamýz gerekenleri tehir edip acele yapmamamýz gerekenleri yapmak divanelik
Rabbim bizleri vasat çizgide emrine ve nehyine itaat edenlerden eylesin
Ynt: Acelecilik By: admin Date: 04 Þubat 2010, 00:54:34
ALLAH c.c. razý olsun çok önemli bir konu gerçekten acele yapmamýz gerekenleri tehir edip acele yapmamamýz gerekenleri yapmak divanelik
Rabbim bizleri vasat çizgide emrine ve nehyine itaat edenlerden eylesin
O yazdýklarýn konuma göre deðiþir bazý þeylerede insanlar sonuçlarýný bile bile kendileri buna vesile kýlarlar geniþ bakmak lazým bin düþünüp bir yazmak lazým hizmetde acelecilik etmek lazým. Her olayý Kendi nefsinde deðerlendiren insanlar hakikatten uzaktýrlar bunuda iyice bilmek lazým !
Ynt: Acelecilik By: akmina Date: 04 Þubat 2010, 01:36:17
Hocam bizlerle paylaþtýðýnýz konular bence çok deðerli okuyup, anlayýp,. hayatýmýzda uygulamamýz geren bilgiler veriyorsunuz.ALLAH razý olsun ALLAH yar ve yardýmcýnýz olsun.
Ynt: Acelecilik By: Sems Date: 23 Þubat 2010, 23:52:11
Allah (c.c) razý olsun hocam. Gördüðünüz gibi þeytanýn oyunun çok akýllýcadýr þerri hayýr gibi göstermeye çalýþýyor.
Ynt: Acelecilik By: rabia Date: 13 Mart 2010, 20:25:56
Allah razý olsun hocam örneklerle oldukça güzel bir paylaþým.
Ynt: Acelecilik By: sumeyye Date: 19 Mart 2010, 23:21:09
Esselamu aleykum Rabbim (c.c.) razi olsun.Acelecilik hakkinda çok güzel bir konu ve anlayanlardan oluruz insaAllah.Selametle.
Ynt: Acelecilik By: mevlüdekalýnsaz Date: 03 Temmuz 2014, 19:13:10
Ve aleykumusselam ve rahmetullah; Mevlam nerde nasýl davranmamýz gerektiðini bizlere ilham etsin inþallah..
paylaþým için Mevlam razý gelsin..konu çok güzel iizah edilmiþ..
Ynt: Acelecilik By: ceren Date: 03 Kasým 2014, 16:31:34
Aleykümselam.Rabbim razý olsun paylaþýmdan dolayý hocam.Bilmediðimiz bilgileri,bildiðimiz bilgileri de tekrarlamayý öðrendik.
Ynt: Acelecilik By: Derya 7/B Date: 18 Ocak 2015, 22:50:28
Allahü teâlânýn beni görmesi kâfidir. Ýnsanlarýn da görmesini istersem, ibadete riya karýþtýrmýþ olurum. Riya ile yapýlan amel kabul olmaz.
Ynt: Acelecilik By: gözdenur:) Date: 30 Ocak 2015, 11:59:57
Bence hiç acele etmeyelim bazý konularda çünkü ne demiþler acele ise þeytan karýþýr. Paylaþým için saolun
Ynt: Acelecilik By: yunus emre 7/B Date: 30 Ocak 2015, 13:10:21
acele etmenin iyi olmadýðýný biliyordum ama acele edilmesi gereken hususlarda varmýþ allahrazýolsun
Ynt: Acelecilik By: SEVÝLAY AKTAY 8/B Date: 30 Ocak 2015, 14:03:03
Ýnsan bazý þeyleri acele etmesi konusunda gerçekten çok doðru bilgi vermiþsiniz. Ýbadette acele etmemiz gerektiðini bilmiyordum bu güzel bilgiyi paylaþýp bizi bilgilendiren kardeþimizden Allah razý olsun :)
Ynt: Acelecilik By: aysegul999 Date: 13 Temmuz 2015, 13:55:13
Esselamu aleykum ve rahmetullahi ve berekatuh , hangi konularda aceleci hangi konularda Sabýrlý olmamýz gerektiðini öðrendik. Allah c.c razý olsun.
Ynt: Acelecilik By: ikranur 7d Date: 13 Temmuz 2015, 15:05:16
selamün aleykum . bazýlarý bu bilgileri yanlýþ anlýyo . acele namazýný kýlcaksn deyince namazý roket gibi hýzlý kýlanlar var . aslýnda öle yapýlmamasý gerekiyor o zmn namazda noksanlýk yapýlýyo yaný bir adýda namazda hýrsýzlýk yapýlmýþ oluyor.ewet misafire yemek servisi acele olmalý belki çok acýkmýþtýr yada hastadýr ilaç falan kullanacaktýr. evladlarý erken vermekte yeri gzlse hemen verin diyor çnk fitne fesad çýkmaktan korkuluyor.allahm gunah iþleyincede hemen tovbe edenlerden eyle amin. þeytana uydurma onun vesveselerinden bizleri koru.