Fecir vakti ecir vaktidir By: reyyan Date: 04 Eylül 2010, 09:53:19
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan
Azrail’in kastý canadýr, inan.
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan
Seherde uyanýrlar cümle kuþlar
Dill-u dillerince tesbihe baþlar
Tevhid eyler daðlar, taþlar, aðaçlar
Uyan ey gözlerim gafletten uyan!
Uyan uykusu çok gözlerim uyan
ukardaki þiir, Osmanlý Ýmparatorluðunun Yükselme Devrinin son padiþahý olan Sultan 3. Murat’a aittir. Muhayyer Kürdî makamýnda bestelenen ve ilâhisini de zevkle dinlediðimiz bu güzel þiirin hazin ve ibret verici bir de öyküsü vardýr.
Sultan 3. Murat, bir gün sabah namazýný kaçýrýr. Uyandýðý zaman güneþ yeni doðmuþtur. Seher vaktinde uyanýp sabah namazýný zamanýnda eda edemediði için içini bir hüzün kaplar. Koca Padiþah, yataðýnýn içinde iki büklüm olur, büyük bir piþmanlýk ve üzüntü içinde bu þiiri kaleme alýr. Bazý kaynaklar, bestekârýnýn da kendisi olduðunu söylerler ama, bugün dinlediðimiz bu ilâhiyi, Muhayyer Kürdî makamýnda besteleyen, Polonya asýllý olan Santuri Ali Ufku Bey’dir.
Cihan Padiþahýný bu kadar derin bir üzüntü içinde býrakan, fecir vaktindeki ecirden mahrum kalmak endiþesidir. O vaktin mânâsýný idrak edip kýymetini takdir edenler, ecrinden istifade etmeyi ve müjdesine nâil olmayý umanlar, böyle bir fýrsatý kaçýrdýklarý için elbette ne kadar üzüntü duysalar azdýr.
Fecir vakti, güneþ doðmadan önce ufukta tatlý bir aydýnlýðýn baþladýðý vakittir. Bu zamana, seher vakti veya tanyeri aðarmasý da denir. Fecir, kelime olarak “yarmak” anlamýnda olup, aydýnlýðýn karanlýðý yarýp çýktýðý zaman anlamýna gelmektedir. Bizim dilimizde ise, genellikle seher vakti ile eþ anlamlý olarak kullanýlýr.
Fecirde aydýnlýk, karanlýðý yarýp çýktýðý gibi, güller de goncalarýný yararak fecir vaktinde açýlýr. Bu vakitte ufukta yeni bir günün doðum sancýlarý yaþanmaktadýr. Fecir vakti, ayný zamanda bir haþir vaktini temsil eder. Gece boyu bir berzah hayatý yaþayan canlýlar, fecir vaktinde üzerlerindeki ölü topraðýný atýp yeni bir güne baþlamak üzere ayaða kalkarlar. Bütün mahlûkat tam bir sükûnet halindedir. Hatta gece boyunca durmadan öten cýrcýr böcekleri ve kurbaðalar bile, bir süre için seslerini keserler, zikirlerini gizli olarak yaparlar. Sanki onlar da bu çok özel zamaný hayret ve haþyet içinde, sessizce seyretmek için susarlar.
Fecir vaktinde uyanýk olan bir insan, bu muhteþem inkýlâba þahitlik eder. Cenâb-ý Hak’kýn iki büyük âyeti olan yer ve gök, bütün ihtiþamý ile tecellî eder ve kendilerini okuturlar. Ýnsan bu âyetleri huzur ve huþu içinde seyrederken, kalbinde de imanýn nuru gafleti yarýp ruhu intibaha getirir. Bütün zerrelerin, hayvanatýn ve meleklerin zikir hâlinde olduðu bu zamanda, kendi tesbihâtýný ve istiðfarýný bu büyük koroya dahil etmek, uyanýk bir kalp için ne büyük saadettir. Bu vakitte yapýlan duâlarýn ne kadar kýymetli ve kabule yakýn olduðu, çeþitli âyet-i kerimelerde ve hadis-i þeriflerde müjde verilmiþtir.
Zamanlarýn elmas parçasýdýr fecirler. Âþýklarýn göz yaþlarýyla ibadette, duâda ve niyazlarda olduklarý, þevkle dolduklarý lâhûtî anlardýr fecirler. Ýlâhî füyuzâtýn saðanak saðanak yaðdýðý, hüþyâr gönüllere aðdýðý, duâlarýn perdesiz, engelsiz Mevlâ’ya ulaþtýðý demlerdir fecirler.
Bediüzzaman Hazretleri de “Firkatli ve gurbetli bir esarette, fecir vaktinde aðlayan bir kalbin aðlayan aðlamalarýdýr” diyerek aþaðýdaki þiiri 18. Söz’e dâhil etmiþtir:
Seherlerde eser bâd-ý tecellî,
Uyan ey gözlerim vakt-i seherde.
Ýnâyetgâh zîdergâh-ý Ýlâhî
Seherdir ehl-i zenbin tevbegâhý
Uyan ey kalbim vakt-i fecirde,
Begûn tevbe, becû gufran zîdergâh-ý Ýlâhi
Kýsacasý; fecir vakti, ecir vaktidir.
ABDÝL YILDIRIM
radyobeyan