Nehir By: sumeyye Date: 01 Eylül 2010, 22:55:04
NEHÝR
Nasýl da ýlgýn, ýlgýn akar bazen… Aktýðýný bile sezdirmeden öyle sakin, belli belirsiz süzülür. Yataðý geniþlediðinde alabildiðine yayýlýr, sere serpe þenlendirir, yeþertir çevresini. Bereket sunduklarýný da umursamadan telaþsýz yolculuðunu sürdürür. Kimi zaman mamur beldeler kurulur etrafýnda, insanlarýn medeniyetine ve insanlýðýna tanýk olur. Kimi sevdalara sýrdaþ… Kýyýlarýnda gezinen derviþlerin zikrine ortak… Bazen âlimlerle tanýþýr bazen taliplerle… Çevresindeki tüm varlýklarla bütünleþirken o ölçüde de ayrý kalýr her þeyden ve hep kalýr o…
Öyle çok gelip geçen oldu ki, gördüklerine duyarsýzlýðý ondan. Ne sevincin ne kederin kalýcýlýðý var, nehir bunu bilir. Gördüðü kýyasýya kavgalara da aldýrmaz, bilir ne dostluk bakidir ne düþmanlýk. Kim bilir kaç cengâverin cengine þahit oldu? Kim bilir kaç düþmana sýnýr? Çaðlar boyu ne çok dostluklarla köprüler kuruldu üstünde ve ne çok savaþlarda yýkýldý onlar. Aðalar, beyler, padiþahlar ve baþkanlar gördü nehir. Devletlilerin izzetine de zilletine de þaþýrmaz öyle sessiz izler insanlarý. Yarýn hepsinin yerinde yenilerinin olacaðýný bilerek…
Bazen de çaðýl çaðýl, köpürerek akar. Daralan bir vadiden geçerken kafasýný kayalara çarparak haykýrýr. Meydan okur insanlara böyle zamanlarda ve kolay geçit vermez. Dik yamaçlardan geçerken kindar olur nehir. Hemen alaþaðý eder insanlarý. Zaten çok az insan görür. Nehrin öfkelendiði zamanlarda kimse sokulmaz yanýna çünkü herkes bilir nice yüreðine güveneni bir daha kimseye göstermediðini. Zor zamanlar yaþadýðýndan zalimdir. Vadiyi aþmak baþlý baþýna bir savaþ… Ve bütün savaþlarda olduðu gibi o ilkin vicdanýný kaybetmiþtir. Ýyinin ve kötünün anlamýný yitirir, ayýrt etmez doðruyu ve yanlýþý. Daima gittiði ama hiç bilmediði hedefine ulaþmak için önüne çýkanýn kimliðine bakmaksýzýn sürükler kendisiyle birlikte. Sürüklenir insanlar da böyle zamanlarda…
Nehir mi tarih, tarih mi nehir, anlamak zor… Ýnsan her daim deðiþir ya, toplum deðiþmez olur mu? Her daim var olan nehir o varlýðýn içinde sürekli deðiþirken toplum, o deðiþiklikle kalýcý olmaz mý? Belki varlýðýn yolu halden hale geçebilmektedir. Belki de nehir özlenen sevgiliye kavuþmak ister gibi koþtuðu denizde yok olacaðýný bilmez. Belki de o denizde yok oluþ nehrin ebedi hayatý… Ama bilmez bunu nehir. Köpürerek, kýzarak akarken de bilmez. Sakince etrafýný seyrederken de bilmez ulaþmak istediði yere vardýðýnda artýk kendisi olmayacaðýný. Bilmez kendisini korumak için bentleri yýkmasýna raðmen o güvendiði yataðýn onu bambaþka bir yere taþýyacaðýný. Delirerek ve delirterek savaþýr yamaçlarda kendisi kalabilmek için. Maðrur ve muzaffer gülümser geniþleyen yataðýnda. Ne var ki, her haliyle hep ayný sona ve ayný þekilde uzanýr.
Her geçtiði mekânýn kimyasýndan bir parça alýr ve oraya da kendinden damlarla damga vurur ama ne mekân deðiþir ne su deðiþir. Bu biteviye yolculuðun hem her anýnda deðiþim vardýr hem de her þey ayný kalýr. Nehrin tarihinde deðiþen belki sadece her bir zerrenin kendi kaderi… Tarihin nehirlerinde ise insanlýðýn kaderini belirleyen tek þey her bir insanýn emeli ve ameli…
Berrin SÖNMEZ