Nefs muhasebesi By: sumeyye Date: 28 Aðustos 2010, 13:59:13
Nefs Muhasebesi
Müslüman insanýn her zaman durup nefsini hesaba çekmesi, ayaðýnýn bastýðý yere bakmasý gerekir. Zira þüphesiz bu, nefsi doðruluða, hayýr üzere yerleþmeye, istikamet üzere bulunmaya devam etmeye, kötülük ve günahlardan yüz çevirmeye çaðýrýr. Þüphesiz insan, iki durumdan birinde bulunur; ya iyi kimselerden olup iyiliðini artýrmak, ya da kusurlu olup piþman olmak ve tevbe etmek durumundadýr.
Allah Teâla buyurur ki; "Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve herkes, yarýna ne hazýrladýðýna baksýn. Allah'tan korkun, çünkü Allah, yaptýklarýnýzdan haberdardýr." (Haþr 18)
Ýbn Kesir bu ayetin tefsirinde der ki; "Yani hesaba çekilmeden önce kendinizi hesaba çekin, kendiniz için biriktirdiðiniz ve Rabbinize arz olunacak salih amellerinize bir bakýn."
Ýbn Kayyým rahimehullah, "Hakkýnda bilgin bulunmayan þeylerin ardýna düþme. Çünkü kulak, göz ve gönül, bunlarýn hepsi ondan sorumludur."(Ýsra 36) ayetinin açýklamasýnda þöyle der; "hesap vermek için sorguya çekilmeden önce nefsi hesaba çekmek layýktýr."
Dünya ehli ve mal sahipleri þimdiki ile gelecek arasýnda kâr zarar hesaplarý yapar, kârý nasýl artýrýp zararý nasýl düþüreceklerinin muhasebesini yaparlar. Hâlbuki sen bu iþ için nefsini hesaba çekmeye mal hesabýndan daha layýksýn. Hatta ahiretin bütün dünyandan daha önemlidir.
Allah rahmet eylesin Hasan el Basri der ki; "Mümin, üzerinde yöneticidir. Onu Allah için hesaba çeker. Hesap ancak dünyada nefislerini hesaba çekenlere hafif gelir. Kýyamet günündeki hesap ancak hesabýný yapmadan sorumluluðu yüklenenlere zor gelecektir."
Malik bin Dinar der ki; "Nefsine; "Sen þuna ve þuna sahip deðil misin?" deyip onu sorgulayan, Allah'ýn kitabýna sarýlýp nefsine hakim olan kimseye Allah rahmet eylesin."
Nefsi hesaba çekme yoluyla konuþmaya gelince, bunun keyfiyetini Ýbn Kayyým el-Cevziyye (ra) bize þu þekilde anlatýyor; "Kiþi nefsini önce farzlardan hesaba çeker, eðer onlardan bir eksiðini hatýrlarsa ya kaza ederek ya da düzelterek tedarik eder. Sonra onu yasaklardan hesaba çeker. Onlardan birþey iþlediðini biliyorsa tevbe ve istiðfar ederek onu tedarik eder ve iyilikler iþleyerek silinmesini saðlar. Sonra nefsini gafletten dolayý hesaba çeker. Yaratýlýþ sebebi olan þeylerden gafil olmuþsa, onu zikirle ve Allah Teâla'ya yöneliþle tedarik eder."
Nefis Muhasebesinin iki önemli esasý vardýr;Birincisi; Rab Celle ve A'la'nýn hakkýný tanýmak, taat ve nafileleri artýrmak.Ýkincisi; Hatalardan dolayý nefsi cezalandýrmak ve hataya düþebileceði yerlerden uzaklaþmak.
Nefis muhasebesi için en faziletli vakitler, insanýn zihninin saf ve huzurlu olduðu, mesela uyumadan önceki gibi vakitlerdir. Ya da insanýn bunun için ihtiyaç hissettiði bir vakit olabilir. Böylece vaktinden istifade eder, zihnini meþgul eden þeyleri kovar, kötü arkadaþ ve haram eðlenceler veya bu önemli vakti deðerlendirmeye engel olan þeylerden uzak durur. Ey sevgili kardeþ! Hesaba çekilmeden önce kendini hesaba çek. Ýþine dön ve hayatýnýn anlarýndan istifade et.ALINTI