Gusleden Kimsenin By: reyyan Date: 22 Aðustos 2010, 01:55:23
Gusleden Kimsenin Gözlerden Irak Durmasý Örtünüp, Öylece Yýkanmasý
Ýslâm her yerde insanýn edep ve terbiye, nezâket ve nezahet kaidelerine uymasýný; þahsiyetini küçültecek söz ve davranýþlardan kaçýnmasýný emreden bir dindir. Özellikle tesettür konusu üzerinde en çok bu din durmuþ, kadýn ve erkek için bir takým kurallar koyup sýnýrlar çizmiþtir. Aksine hareket edenleri takbih edip uhrevi cezayla tehdîd etmiþ ve yetkili makamlarýn müdahalesine imkân tanýmýþtýr.
Açýk yerde soyunup yýkanmaya cevaz vermemiþ, herhalde yýkanmasý gerekiyorsa, gözlerden ýrak bir yer seçmesini veya örtünmesini emretmiþtir. Ayný zamanda kimselerin bulunmadýðý açýk bir yerde yýkanýrken de avret mahallini kapalý tutmasý, yani bir peþtemalle örtünmesini vâcib kýlmýþ, açýlmayý haram saymýþtýr. Çünkü Allah ve melekleri utanýlmaya daha lâyýktýr...
Konuyla ilgili hadîsler:
Ya'lâ b. Ümeyye'den yapýlan rivayette, demiþtir ki:
"Resûlüllah (a.s.) Efendimiz bir adamýn açýk yerde soyunup yýkandýðýný görünce (üzüldü), çýkýp Allah'a hamd-u senada bulunduktan sonra þöyle buyurdu:
"Þüphesiz ki, Aziz ve Celîl olan Allah haya sahibidir ve (günâhlarý, kusurlarý) örtüp gizleyendir. O bakýmdan hayâlý olmayý ve örtünmeyi sever. Sizden biri guslettiði zaman örtünsün!"[347]
Ebû Hüreyre (r.a.)'den yapýlan rivayette, Resûlüllah (a.s.) Efendimiz'in þöyle buyurduðunu söylemiþtir: "Ýsrailoðullarý çýrýlçýplak bir vaziyette yýkanýrlar ve birbirlerine bakarlardý. Musa Peygamber ise yalnýz baþýna yýkanýrdý. Bunun üzerine dediler ki: Vallahi Musa'yý bizimle beraber yýkanmaktan alýkoyan tek þey, onun hâyesinde (yumurta, erkeklik bezi) þiþkinlik vardýr."
Musa Peygamber bir gün yýkanmak üzere gitmiþti, elbisesini çýkarýp bir taþ üzerine koydu, taþ onun elbisesini alýp kaçtý (veya bir rüzgâr alýp götürdü). Musa da o taþýn peþine takýlýp, ey taþ elbisemi, ey taþ elbisemi! diyerek koþuyordu, derken Ýsrailoðullarý onun edep yerini gördüler, hâyesinde de þiþkinlik olmadýðýný, Musa'da bir arýza bulunmadýðýný müþahede ettiler. Sonunda Musa elbisesini yakalayýp aldý ve taþa da bir darbe vurdu."[348]
Ali b. Zeyd'den yapýlan rivayette, Enes b. Mâlik (r.a.), Peygamber (a.s.) Efendimizin þöyle buyurduðunu rivayet etmiþtir:
"Þüphesiz ki Musa b. Ýmrân (a.s.) suya girmek istediðinde, suya iyice girip edep yerleri görülmeyecek seviyeye geldikten sonra elbisesini sokardý."[349]
Hadîslerin açýk delâletinden þu hükümler anlaþýlmaktadýr:
1- Açýk yerde veya insanlarýn bulunduðu kapalý bir yerde yýkanýrken edep yerlerini diðer bir tabirle örtünmesi emredilen yerleri örtüp öylece yýkanmak gerekir. Bunun için peþtemal ve benzeri bir bez kullanýlabilir.
2- Erkeklerin diz kapaðýyla göbek arasýný açýk tutmasý haramdýr. Kadýnlarýn ise, erkekler arasýnda örtünmüþ bir halde bile olsa yýkanmasý haramdýr; kendi kocasý, oðlu, babasý, kýzkardeþleri gibi mahremleri yanýnda örtülü bir halde yýkanmasýnda bir sakýnca yoktur. Kocasýnýn yanýnda edep yeri kapalý olmak kaydýyla çýplak bir halde yýkanabilir.
3- Banyoda tek baþýna yýkanan kimsenin örtünmesi þart deðildir.
Hadislerin ýþýðýnda müctehid imamlarýn ve diðer ilim adamlarýnýn görüþ, istidlal, ihticac ve tesbitleri:
a) Hanefîlere göre:
Ýnsanlarýn birbirlerinin mahrem yerlerine bakmasý dört kýsýmla toplanýr: Erkeðin erkeðe, kadýnýn kadýna, kadýnýn erkeðe, erkeðin kadýna bakmasý...
Erkeðin erkeðe bakmasý, avret yeri müstesna caizdir. Bunda icma' vardýr. el-Muhtar Þerhi el-Ýhtiyarda'da ayný husus açýklanmýþtýr. Erkeðin avret yeri, göbeðiyle dizkapaðý arasýdýr. Diz kapaðý da çoðuna göre avret yerine girer. Tatarhaniye'de belirtildiðine göre, Ýmam Ebû Hanîfe, hamamcýnýn hamamda yýkanan adamýn avret yerine bakmasýnda bir sakýnca görmemiþtir. Erkeðin erkeðe bakmasý hususunda, bakmasý mübah olan yerlere elle dokunmasýnda da bir sakýnca yoktur. el-Hidâye'de de bu husus açýklanmýþtýr.
Kadýnýn kadýna bakmasý, erkeðin erkeðe bakmasý gibidir. En sahih olan da budur. Ancak bir kadýnýn diðer kadýnýn karýn nahiyesine þehvetle bakmasý caiz deðildir. Saliha bir kadýnýn kendi vücudunu ahlâksýz bir kadýna açýp göstermesi asla lâyýk deðildir.
Kadýnýn erkeðe bakmasý, erkeðin erkeðe bakmasý gibidir. Tabii erkekten maksad, kadýnýn kocasý deðil de yabancý kimsedir. O halde kadýn yabancý bir erkeðin göbekle diz kapaðý dýþýndaki yerlerine bakabilir. Þu þartla ki, hem þehevî bir duyguyla bakmayacak, hem baktýðýnda böyle bir his uyanmayacak... Aksi halde bakmasý caiz olmaz...
Erkeðin kadýna bakmasý ise, dört kýsma ayrýlýr:
1- Erkeðin kendi eþine, cariyesine bakmasý,
2- Erkeðin kendi mahremleri sayýlan kadýnlara bakmasý,
3- Erkeðin yabancý hür kadýna bakmasý,
4- Erkeðin baþkasýnýn cariyesine bakmasý...
Birincisi helâldir, onlarýn tepeden týrnaðýna kadar her tarafýna bakabilir. Ancak daha uygun olaný o ki, onlarýn edep yerlerine bakmamasýdýr.
Ýkincisi, ancak onlarýn dýþ ve iç, yani açýk ve kapalý zinet yerlerine bakmasý helâldir; öyle ki, kollarýna, boynuna, ayak bileklerine, kulaklarýna, yüz ve baþýna bakabilir.
Üçüncüsü, ancak onlarýn dýþ zînet kýsýmlarýna -ihtiyâç hasýl olduðu takdirde- bakabilir. Dýþ zînet kýsýmlarý kadýnýn yüzü ve iki elidir.
Dördüncüsü, onlarýn ancak, kendi mahreminin iç ve dýþ zînet yerine baktýðý gibi, zinet yerlerine bakabilir. Bu da þehvetle deðil, bir iþ ve ihtiyâç sebebiyle caizdir.[350]
O halde gerek erkek, gerekse kadýn yýkanýrken bu ölçülere riâyet etmekle mükelleftir. Aksi halde büyük günâh iþlemiþ olurlar.
b) Hanbelilere göre:
Halk arasýnda soyunup bir þey örtmeden, mahrem yerleri kapatmadan yýkanmak caiz deðildir. Çünkü avret yerlerini halka karþý açmak haramdýr. Ama kimselerin bulunmadýðý bir yerde soyunup yýkanmak caizdir. Nitekim Musa Peygamber (a.s.) o gibi yerlerde çýplak bir vaziyette yýkanmýþtýr. Bunu Buhari rivayet etmektedir. Onun gibi Eyyûb Peygamber de kimselerin bulunmadýðý yerde birþey örtünmeden yýkanmýþtýr. Ama bir baþkasý elbiseyle onun önünde perde olursa bunda bir sakýnca söz konusu deðildir. Nitekim Resûlüllah (a.s.) Efendimiz bir elbiseyi perde edinip öylece yýkanýrdý. Bununla beraber kimselerin bulunmadýðý bir yerde yýkanýrken bir örtü arkasýna geçmek veya mahrem yerleri örtmek müstehabdýr. Çünkü Peygamber (a.s.) Efendimiz, "Allah kendisinden utanýlmaya çok daha lâyýktýr..." buyurmuþtur.
Ayrýca Resûlüllah (a.s.) Efendimiz, "erkek erkeðin, kadýn da kadýnýn avret yerine bakmasýn!", "Çýplak bir vaziyette gezip dolaþmayýn!" buyurmuþtur.[351]
Bu konuda Ahmed b. Hanbel þöyle demiþtir:
"Peþtemalsýz hamama girmek haramdýr. Hamamda bulunanlarýn hepsinin peþtemal bulunduðunu biliyorsan, içeri gir, deðilse, girme." Saîd b. Cübeyr b: "Hamama peþtemalsýz girmek haramdýr" demiþtir.[352]
Konuyla ilgili rivayetler ve tahliller:
943 no'lu Ya'la hadîsinin sened ve ricali sahihtir. Ayný anlamda bir rivayeti biraz daha uzunca Bezzar, Ýbn Abbas'tan (r.a.) rivayet etmiþtir. Ýbn Hacer de ayný rivayeti nakletmiþ ve üzerinde herhangi bir görüþ belirtmemiþtir.
Hadîsin açýk delâleti yýkanýrken örtünmenin vâcib olduðunu ifade ediyor. Ne var ki, ilim adamlarýnýn çoðu böyle yapmanýn afdal olduðunu belirterek terkinde kerahet vardýr, demiþlerdir. Þafiîlerin çoðuna göre, örtünmemek haramdýr. Nitekim Ümmu Hâni' (r.a.) diyor ki:
"Mekke'nin fetih yýlýnda Resûlüllah'a (a.s.) gittiðimle yýkanýyordu, Hz. Fatýma da bir örtü tutup Onun görünmemesini saðlýyordu."[353]
Behz b. Hakim (r.a.) ise babasýndan, o da dedesinden naklen, dedesinin Resûlüllah'a (a.s.) þöyle dediðini rivayet etmiþtir:
"Avret yerlerimizden neyi örtüp, neyi terketmemiz gerekiyor?" Diye sordum. Buyurdu ki:
"Zevcen ve sâhib olduðun cariyenden baþkasýna avret yerini gösterme, koru!" Ben yine:
"Ya adam kimselerin bulunmadýðý bir yerde olursa?..." Diye sorduðumda þu cevabý verdi:
"Allah kendisinden utanýlmaya insanlardan daha haklý ve lâyýktýr."[354]
944 no’lu Ebu Hüreyre hadîsinde Ýsrail oðullarý'nýn çýplak vaziyette örtünmeden yýkandýklarý iki þekilde yorumlanmýþtýr: Ya onlarýn þeriatýnda çýplak yýkanmaya cevaz verilmiþtir, ya da onlar bu hususlarda Musa Peygamberi dinlemiyorlardý. Bu ikinci þýkkýn dinî kurallara daha uygun olduðuna bakýlýnca daha sahih olduðu anlaþýlýyor. Çünkü semavî dinlerin hemen hepsi insana yakýþaný emretmiþtir. Erkek veya kadýnýn mahrem yerlerini açýk tutup halkýn gördüðü bir yerde yýkanmasýna hiçbir hak din cevaz vermez. Nitekim Ýbn Battal da bu ikinci yorumu benimsemiþtir.
945 nolu Ali b. Zeyd hadîsinin ricali güvenilir kiþilerse de Ali b. Zeyd hakkýndaki görüþler farklýdýr. Tabiînden olan Ali hakkýnda el-Cerîrî þöyle demiþtir:
"Basra fakýyhleri þu üç kiþi hakkýnda gözleri gerçeði pek görmez olmuþtur : Katade, Ali b. Zeyd ve Eþ-âs el-Huddanî..."
Ýbn Uyeyne ise onun zayýf olduðunu belirtmiþtir. Hammad b. Zeyd ise, "Ali b. Zeyd hadisleri alt-üst eden bir kimsedir" demiþtir. Yahya el-Kattan ise, Ali b. Zeyd'in hadîsini almaktan çekinirdi. Ýmam Ahmed gibi kadri yüce bir müctehid de onun zayýf olduðuna dikkatleri çekmiþtir. Ancak Ebû Hatim, "Onun hadîsleri yazýlabilir" demiþtir.[355]
Musa Peygamber'in peþtemalsýz suya girmesine gelince, ilim adamlarýmýz bu hususu inceleyip bazý yorumlarda bulunmuþlar.
Ahmed b. Hanbel, peþtemalsýz suya girmesinin mutlaka mekruh olduðunu söylemiþtir. O halde, ya Musa'nýn þeriatýnda buna cevaz verilmiþtir, ya da o sýrada örtünecek bir peþtemal bulunamamýþtýr.
Ýshak b. Rahuye göre, peþtemal ile girmek efdaldýr. Diðer müctehid imamlara göre, bir zaruret söz konusu deðilse peþtemalsýz girmek mekruhtur.[356]
Çýkarýlan Hükümler:
1- Gerek erkek, gerekse kadýn bir zaruret olmadýkça açýk yerde örtüsüz yýkanmasý haramdýr.
2- Kadýnlarýn kendi evlerinin banyosunda yýkanmasý sünnettir. Mecbur kalmadýkça hamama gidip yýkanmalarý mekruhtur.
3- Kadýnlarýn, erkeklerin bulunduðu bir yerde, örtünmüþ de olsa yýkanmasý tahrimen mekruhtur.
4- Peþtemalsýz suya girmek veya hamama gitmek mekruhtur.
5- Hamamda yýkananlar peþtemal tutunmuyorlarsa, oraya girip yýkanmak da mekruhtur.
6- Evde kapalý yer kabul edilen banyo ve benzeri yerde yalnýz baþýna yýkanan kimsenin peþtemal tutunmadan yýkanmasý caizdir. Ancak edep yerlerini örtmesi efdaldýr. Çünkü, herkesten çok Allah utanýlmaya çok daha lâyýktýr.
Ynt: Gusleden Kimsenin By: ceren Date: 12 Mart 2018, 17:41:57
Esselamu aleykum.rabbim bizleri gusul gerektirdiði durumda guslunu hakkiyla gusulunu alan kullardan olalim inþallah. Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim. ..
Ynt: Gusleden Kimsenin By: Sevgi. Date: 12 Mart 2018, 19:10:24
Aleyküm Selam. Bilgiler için Allah Razý olsun. Mevlam bizleri bu hususda dikkat edenlerden eylesin
Ynt: Gusleden Kimsenin By: Bilal2009 Date: 12 Mart 2018, 19:26:25
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri her daim temiz kimselerden eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun
radyobeyan