Namazda Dua Ve Zikirde Bulunmak By: neslinur Date: 19 Aðustos 2010, 10:09:30
Namazda Dua Ve Zikirde Bulunmak
Namaz baþtan sonuna kadar belirlenmiþ þekilde zikir ve duadan ibarettir. Ancak bu ibadeti yaparken onun dýþýnda olan birtakým zikir ve duada bulunmak doðru olur mu veya namazý bozar mý? Bu soruya ancak ilgili hadisleri ve müctehid imamlarýn tesbit, istinbat ve ictihadlarýný nakledince cevap vermiþ oluruz.
Abdurrahman b. Ebi Leyla'nýn kendi babasýndan yaptýðý rivayette, onun þöyle dediðini nakletmiþtir:
"Farz olmayan bir namazda Rasulüllah (s.a.v.) Efendimizin okuduðu surede ne kadar cennet ve cehennem kavramlarý anýlýnca O'nun þöyle Allah'a sýðýndýðýný duydum:
"Cehennem ateþinden Allah'a sýðýnýrým ve Cehennemliklere veyl olsun!"[1]
Hadisin Açýk Delaletinden Þu Hüküm Anlaþýlýyor:
Farz olmayan bir namazý kýlarken, cehennem ve azaptan söz edilen yerde, ondan Allah'a sýðýnmak; tesbih ve tazimden söz edilen yerde, Cenab-ý Hakký tesbih ve tenzih etmek meþrudur. Ayný zamanda bunun müstehab olduðunu söyleyen müctehidler de vardýr.
Nitekim Hz. Aiþe (r.a.) dan yapýlan rivayette, o þöyle haber vermiþtir:
"Ayýn dolunay haline geldiði gecede ben Rasulüllah (s.a.v.) Efendimizle birlikte kalkýp namaz kýlarak ibadette bulunduk. Rasulüllah (s.a.v.) Bakara, Al-i Ýmran ve Nisa surelerini okuyordu. Bu halde iken ne kadar korkutucu bir ayete geldiyse, Allah'a dua edip istiazede bulundu (O'na sýðýndý). Ne kadar beþaret va'deden bir ayete geldiyse, mutlaka Allah'a dua edip O'na raðbet eyledi."[2]
Musa b. Ebi Aiþe'den yapýlan rivayette, adý geçen þöyle demiþtir
"Bir adam evinin damýnda namaz kýlýyordu. Zamm-ý Sureyi okurken, "Artýk bunu yapan (o yüce kudret) ölüleri diriltmeye kadir deðil midir?" [3] mealindeki ayeti okuyunca: "Seni tenzih eder tesbihte bulunurum, evet sen kadirsin!" dedi. Bunun üzerine kendisinden neden böyle yaptýðý sorulunca, þu cevabý verdi:
"Ben bunu Rasulüllah (s.a.v.) Efendimizden iþittim, o da böyle yapýyordu."[4]
Bu hadislerin ravilerinin sýka (güvenilir) olduðu tesbit edilmiþ, sadece birinci hadisin ravisi Musa b. Ebi Aiþe'nin irsal yaptýðý, yani rivayet zincirinde bir sahabenin adýný anmadýðý görülmüþtür. Bununla beraber abid ve güvenilir bir kiþi olduðunu et-Takrib sahibi belirtmiþtir.[5]
Hadislerin Iþýðýnda Müctehid Ýmamlarýn Ýstidlal Ve Ýctihadlarý:
Bu konudaki hadis ve rivayetlerin çoðunun sahih olduðuna bakýlýnca, müctehid imamlarýn hepsinin nafile namazlarda zamm-ý sure okunurken dua ve zikirde bulunmanýn sünnet veya müstehab olduðunda ittifak etmeleri akla gelebilir. Ancak onlardan her birinin kendi yöntem ve metoduyla yaptýðý tesbit, istidlal ve ictihadlar az farklý olarak ortaya çýkmýþtýr. Þöyle ki:
a) Hanefilere göre: Namazda insanlarýn sözüne benzer þekilde dua etmek, zikir ve tesbihte bulunmak namazý bozar. Bu husustaki kurallarý ise þöyledir: Namaz esnasýnda Kur'an'da ve Hadiste olmayan bir dua veya tesbih ile dua ve tesbihte bulunmak namaza münafî sayýlýr ve o gibi dileklerin insanlardan talep edilmesi de gayr-i mümkün addedilmez. O bakýmdan kiþinin namaz kýlarken Allah'ýn kitabýndan, Rasulüllah'ýn (s.a.v.) sünnetinden istediði dua ve zikirlerle duada bulunabilir, zikredebilir. Bir de insanlardan istenmesinin gayr-i mümkün görüldüðü hususlarý da istemekte bir sakýnca yoktur. Mesela rýzýk istemek, mal ve çocuklarda feyiz ve bereketin doðmasýný talep etmek bu cümledendir. Yani bu gibi isteklerle namaz bozulmaz.[6]
b) Malikilere göre: Nafile namazda dünya ve ahiretle ilgili hayýrlý þeyleri istemek, buna benzer dileklerde bulunmak mutlaka namazý bozmaz. Hatta insanlardan istenmesi mümkün olan þeyleri bile Allah'tan istemekte bir sakýnca söz konusu deðildir.[7]
c) Þafîilere göre: Namaz esnasýnda namazý bozan dua, haram veya gayr-ý mümkün bir þey istemekle ilgilidir. Bunun dýþýnda kiþi namazda istediði þekilde dünya ve ahiret hayrýný dile getirip Cenab-ý Hak'tan isteyebilir. Þu þartla ki, o dileðini Allah'tan baþkasýna arzetmemeli ve O'ndan baþkasýndan istememeli...[8]
d) Hanbelilere göre: Namaz esnasýnda namazý bozan dua, kitap ve sünnette varid olmayanýdýr ve ayný zamanda ahiretle ilgili bulunmayanýdýr. Mesela dünyevi ihtiyaçlarý ve gerekli þeyleri istemek: Allah'ým! Bana güzel bir zevce ihsan eyle gibi isteklerde bulunmak bu cümledendir.[9]
Diðer bir rivayete göre: Ahmed b. Hanbel, namazda yapýlan bu gibi dua ve zikirlerin cehren deðil gizli yapýlmasý halinde doðru olabileceðini söylemiþtir.[10]
Ýmam Þafii ise, belirtilen ölçüler çerçevesinde nafile namazlarda rahmet ayetine gelince, ilahi rahmet ve cenneti istemek; azap ayetine gelince, cehennem ve ateþinden Allah'a sýðýnmak müstehabdýr.[11]
Bu konuda diðer bir rivayet de Avf b. Malik (r.a.) den yapýlmýþtýr. Adý geçen þöyle demiþtir:
"Rasulüllah (s.a.v.) Efendimizle birlikte bulunuyordum. (Gece ibadetine) kalktým. Rasulüllah (s.a.v.) önce aðzýný misvakladý ve abdest aldý. Sonra kalkýp namaza durdu: Fatiha'yý okumaya baþladý, arkasýndan Bakara suresini okudu. Bu arada ne kadar bir rahmet ayetine geldiyse duraklayýp (Allah'tan rahmet) diledi. Ne kadar bir azap ayetine geldiyse duraklayýp (ondan Cenab-ý Hakk'a) sýðýndý. Sonra rukü'a vardý, ayakta durduðu kadar rukü'da bekledi ki o esnada þöyle diyordu: "Sübhane zi'1-ceberuti ve'1-melekuti ve'1-kibriyai ve'1-azameti". Sonra secdeye vardý ve rüku'da durduðu kadar orada durdu da bu esnada þöyle diyordu: "Sübhane zi'1-ceberuti ve'1-melekuti ve'1-kibriyai ve'l-azameti. Sonra (kalkýp ikinci rek'atte Fatihadan sonra) Al-i Ýmran suresini ve arkasýndan bir sure, bir sure daha okudu. Sonra birinci rek'atte yaptýðýnýn bir benzerini yaptý."[12]
Bu hadisin isnadýnda yer alan ricalin hepsi sýka (güvenilir)dýr. Darekutni de ayný görüþü izhar etmiþtir.[13]
Çýkarýlan Hükümler:
1) Nafile namazlarda kýraat esnasýnda geçen rahmet ayetlerine gelinince Allah'tan rahmet dilemek; azap ayetlerine gelinince cehennem ateþinden Allah'a sýðýnmak, müstehabdýr.
2) Namazda bu tarz bir dilek ve sýðýnmanýn cehren söylenmesinde bir sakýnca yoktur.
3) Gece kalkýp ibadet ederken, iki rekat namaz kýlmak ve bu namazda uzun sureleri okumak kimine göre sünnet, kimine göre müstehabdýr.
4) Yine gece namazýnda rüku’ ve secdeyi uzatýp Cenab-ý Hakk'a tazimde bulunarak tesbihte bulunmak müstehabdýr.
Ynt: Namazda Dua Ve Zikirde Bulunmak By: ceren Date: 15 Haziran 2018, 15:25:50
Esselamu aleykum. Rabbim bizleri hakkiyla namazýný kýlan namaz sonunda duasýný eden zikirini çeken ve feyze rahmete eriþen kullardan olalim inþallah. ...
Ynt: Namazda Dua Ve Zikirde Bulunmak By: Sevgi. Date: 16 Haziran 2018, 03:11:58
Aleykümüsselam namaz kýlan kiþi namazda dua ve zikirle meþgul olmalý baþka þeylerle uðraþmamalýdýr
Ynt: Namazda Dua Ve Zikirde Bulunmak By: Bilal2009 Date: 16 Haziran 2018, 15:03:42
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri namazýn faziletine varanlardan eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun
radyobeyan