Azil By: neslinur Date: 03 Aðustos 2010, 13:11:03
Azil (Cinsi Münasebet Esnasýnda Meniyi Dýþarý Akýtmak)
Ýslâm, kürtaja asla cevaz vermez. Ancak annenin hayatýnýn bir tehlike ile karþý karþýya bulunmasý bir istisna teþkil eder. Ana rahmine intikal eden sperm yumurtayla birleþip oluþunca artýk buna müdahele söz konusu deðildir. Bazý zayýf ve dayanaksýz görüþ ve içtihada dayanarak, ana rahminde henüz insan þeklini almamýþ ceninin alýnmasýnda, yani kürtaj yapýlmasýnda bir sakýnca yoktur diyenlere itiL bar edilmemelidir. Zira bir hayati tehlike ortada yoksa, ana rahmine müdahale caiz deðildir; özellikle bir üçüncü þahsýn müdahalesi asla doðru kabul edilemez.
Hamile kalmamak için kadýnýn, saðlýðýna zarar vermediði kesin biliniyorsa, hap kullanmasýna ve son yýllarda yaygýnlaþan spiral denilen aleti kendisinin takmasýna kýyas yoluyla cevaz verilebilir. Spirali kendisi takýp kullanamýyorsa, bir baþka þahsa -yakýný bile olsa-takdýrmasý caiz deðildir. Zira hayati bir tehlike ortada yoktur. Hattâ bazý ilim adamlarý bu iki þeyi kullanmayý bile mekruh saymýþlardýr. Ancak bu bir görüþ ve yorumdur, baðlayýcý deðildir.
Ýslâm, fazla çocuk edinmek istemeyen kadýna, kocasýyla mutabýk kaldýklarý takdirde en kolay ve saðlýklý yolu göstermiþtir: Kocasýnýn cinsel temasta meniyi dýþarýya akýtmasýdýr. Ýslâm fýkhýnda buna "azil" veya, "azl"* denir.[272]
Ýlgili Hadisler
Câbir (r.a.) den yapýlan rivayete göre, adý geçen þöyle demiþtir:
Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz zamanýnda Kur'ân (ayetleri kýsým kýsým) inmeye devam ederken biz (cinsel temas sýrasýnda) azil yapardýk." [273]
Müslim'in tahrîcinde Câbir'in (r.a.) þöyle dediði belirtilmektedir:
"Uesûlüllah (s.a.v.) Efendimiz zamanýnda biz azil yapýyorduk. Bu haber ona ulaþýnca bizi azilden men'etmedi."
Yine Câbir (r.a.) den yapýlan rivayette, adý geçen diyor ki:
"Bir adam Hz. Peygamberce (s.a.v.) geldi ve þöyle dedi: "Doðrusu benim bir cariyem vardýr, o hem bizim hizmetçimiz, hem de hurmalýða su taþýyýcýmýzdýr. Ben zaman zaman onun etrafýnda dönüp dolaþýyorum ve hamile kalmasýný hoþ karþýlamýyorum..." Efendimiz ona þu cevabý verdi: "Ýstersen (cinsel temasta) azil yap. Çünkü onun için takdir edilen ne ise þüphesiz ancak ona o gelir... (Yani bir çocuk doðurmasý mukadderse elbette eninde sonunda o hamile kalýp doðuracaktýr)." [274]
Ebû Sâid (r.a.) den yapýlan rivayette, adý geçen diyor ki: "Resûlüllah (s.a.v.) Efendimizle beraber Beni Müstalýk savaþma çýkmýþtýk. Bu sýrada arap esirlerinden bir çok esir kadýn elde etmiþtik. O günlerde kadýnlara karþý iþtihamýz iyice artmýþ ve bekârlýk bize çok aðýr gelmeye baþlamýþtý. (Esir kadýnlarla belli kurallara göre cinsel temasta bulunurken çocuk yapmamak için) azilde bulunmayý arzu ettik. Ancak (dinî bir hata yapmamak için) durumu Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz'den sorduk. Efendimiz þöyle buyurdu: "Bunu yapmamanýzda sizden yana bir sakýnca yoktur. (Yani azil yapmamanýz size gerekli kýlýnmamýþtýr). Çünkü gerçekten Cenab-ý Hakk kýyamete kadar yaratacaðý her canlýyý yazýp tesbit etmiþtir (Dünya hayatýna gözünü açacak her canlý vakti saati gelince mutlaka vücud bulup doðar)." [275]
Ebû Saîd (r.a:) den yapýlan rivayete göre, adý geçen þöyle demiþtir:
Yahudiler þöyle diyorlardý: "Azil de küçük bir mevude (kýz çocuðunu diri diri gömmekfdir." Peygamber (s.a.v.) Efendimiz: "Yahudiler yalan söyledi (söylüyor). Þüphesiz Cenâb-ý Hakk bir þeyi yaratmayý murad edince, hiçbir kimsenin O'nun bu takdirini ve mu-i adýný geri çevirmeye, saptýrmaya gücü yetmez»." [276]
Yine Ebû Saîd (r.a.) den yapýlan rivayete göre, Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz azil hakkýnda þöyle buyurmuþtur: "Sen onu yaratýyorsun, sen onun rýzkýný veriyorsun. Artýk sen onu karargahýnda karar kýldýrýrsýn... Bütün bunlar kaderdir." [277]
Diðer bir yoruma göre: "Sen mi onu yaratýyorsun, sen mi onu i rýzýklandýrýyorsun? Artýk sen onu (ana rahmi denilen) karargâhta karar kýldýr. Bütün bunlar kaderdir. (Kaderin gereðidir.)".
Birinci yorumda hitap Cenâb-ý Hakk'adýr. Ýkinci yorumda hitap azil konusunda mütereddit davranan kiþiyedir...
Üsame b. Zeyd'den (r.a.) yapýlan rivayete göre: Bir adam Hz, Pey-gamber'e (s.a.v,) geldi ve þöyle dedi: "Doðrusu ben karýmla (cinsel temasta bulunurken) azil yapýyorum..." Bunun üzerine Efejýdimiz ona: "Neden öyle yapýyorsun?" diye sordu. O da þu cevabý verdi: "Eþimin çocuðuna veya çocuklarýna karþý endiþe duyuyorum (yine doðuracak olursa, birtakým sýkýntýlar getirebilir, diðer çocuklar ihmal edilebilir)." Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz þöyle buyurdu: "Eðer bu zararlý olsaydý Faris ve Ruma zararlý olurdu..." [278]
Cüzame binti Vehb el-Esediyye (r.a.) dan yapýlan rivayete göre, adý geçen þöyle haber vermiþtir: "Bir gurup insanlarla birlikte Resûlüllah'ýn (s.a.v.) huzurunda bulunuyorduk ki, Efendimiz þöyle buyuruyordu: "Gýyleyi (kucaðýnda süt verip emzirdiði çocuðu varken adamýn o eþiyle cinsel temasta bulunup hamile kalmasýný) kasdettim. Sonra da Rum ve Farislere baktým, gördüm ki onlar çocuklarýna gýyle yapýyorlar ve bu onlarýn çocuklarýna zarar vermiyor..." Sonra (orada hazýr bulunanlar) Hz. Peygamber (s.a.v.) den azil konusunu sordular. Buyurdu ki: "Azil gizli bir vedi'dir (çocuðu bir bakýma diri gömmektir...)" [279]
Ömer (r.a.) den yapýlan rivayete göre, adý geçen diyor ki: "Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz, hür kadýndan azil yapýlmasýný men'etti, ancak onun izniyle yapabileceðini buyurdu." [280]
Hadislerin Iþýðýnda Müctehidlerin Ýstidlal ve Îhticaclarý
a) Ömer, Ali, Ýbn Mes'ud ve bir rivayete göre Ebû Bekir (Allah hepsinden razý olsun) azlin mekruh olduðunu belirtmiþlerdir. Zira Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz müslümanlarýn çoðalmasý hususunda teþvik ve terðîbde bulunmuþtur. Ancak dar-i harpte ve bir de cariyesinden azil yapabilir.
Hz. Ali'nin (r.a.) ise cariyelerinden azil yaptýðý rivayetler arasýnda bulunuyor. [281]
b) Ýmam Ebû Hanîfe, Ýmam Mâlik ve Ýmam Þafii'ye göre, azile ruhsat verilmiþtir. Nitekim ashabdan Hz. Ali, Sa'd b. Ebî Vakkas, Ebû Eyyub, Zeyd b. Sabit, Cabir, Ýbn Abbas, Hasan b. Ali, Habbab b. Eret de bu görüþtedirler. Tabiînden Saîd b. Müseyyeb, Tavus, Ata da azilde bir beis görmemiþlerdir. Ýmam Nahaî'nin de içtihadý bu doðrultudadýr. [282]
c) Hanbelîlere göre, azil mekruhtur. [283]
Hanbelîlerin bir diðer rivayete dayanarak azil hususunda kadýnlarý üçe ayýrdýklarý görülüyor:
1- Hür zevce,
2-Emet (cariye).
3- Evlendiði cariye...
Hür kadýndan ancak izniyle azil yapýlabilir. Cariyeden izin alýnmaksýzýn azil yapýlabilir. Evlendiði cariyeden, Ýmam Þafii'ye göre izin alýnmaksýzýn azil yapýlabilir. Ýbn Abbas da ayný görüþ ve ictihaddadýr. [284]
d) Ýmam Ebu Yusuf ile Ýmam Muhammed'e göre, evlendiði cariyeden de izin alarak azil yapabilir. Nitekim ebu Hanife de ayný görüþtedir. Ýmam Ahmed'den böyle bir rivayet yapýlmýþtýr.
Ýbn Hazm ise azlin tahrimîne kaildir. [285]
e) imam Gazali azil konusunda ilim adamlarýnýn farklý görüþ ve orum ortaya koyduklarýna temas ederek, kiminin mubah, kimiriin de lekrûh saydýðý ve böylece dört mezheb üzere dört ayrý görüþün ortaya ýktýðmý belirtiyor.
a) Her hâl-ü kârda azil mutlaka mubahtýr..
b) Her hâl-ü kârda haramdýr...
c) Kadýnýn rýzasýyla mubahtýr, helâldir; rýzasý dýþýnda helâl eðildir...
d) Cariyeden azil mubahtýr, hürden azil mubah deðildir.. [286]
Bize göre sýhhatli görüþ, azlin mubah olduðudur. Bu hususta kar-aheti ileri sürenlere ise verilecek cevap þudur: Bazan tahrîmi paen'etmek, bazan tenzihi men'etmek, hazan da fazileti terketmek [nekrûh sayýlýr. Azil konusundaki kerahet bu üçüncü kýsma girer. Yani azil yapmamak fazilettir. Bunu terketmek ise kerahettir.
Nitekim Ýmam Gazâlî de keraheti bu üç kýsýmda mütalaa edip azilde bulunmanýn fazileti terketmek anlamýna geldiðine dikkat çekmiþtir. [287]
Tahliller ve Rivayetler
215 no'lu Câbir hadîsi sahihtir, istidlal ve ihticaca salîhtir. Hadîste özellikle "Kur'ân âyetleri kýsým kýsým inmeye devam eder ken..." cümlesine yer verilerek önemli bir husus aydýnlatýlmak istenmiþtir. Kur'ân kýsým kýsým inmekte iken azil olayý yapýlagelmekte idi. Eðer sakýncalý bir yaný olsaydý Cenâb-ý Hakk onu men'ederdi. Böylece bu hadîse dayanan ilim adamlarý azlin mubah olduðuna kail olmuþlardýr.
Hadîsin mütemmim kýsmý sayýlan ve Müslim tarafýndan nakledilen cümlede ise, ashab-ý kiramýn azil yaptýðý ve Hz. Peygamber'in |(s.a.v.) bundan haberi olduðu halde onlarý bu fiilden men'etmediði ortaya çýkýyor. Müslim'in rivayeti buna açýklýk getirmektedir.
Konuya bu iki rivayet açýsýndan bakýlýnca, azli ne Kur'ân, ne de hadîs yasaklamamýþtýr.
216 no'lu Cabir hadîsi de sahihtir. Cariyeden azil yapmakta bir sakýnca olmadýðý hükmü ortaya çýkýyor. Sonra da o cariyenin hamile kalmasý takdîr edilmiþse, ne kadar da azil yapýlsa bu takdirin Önüne geçilemeyeceði vurgulanýyor. Zira böyle bir ilâhi takdir söz konusu ise, cinsel temasta bir damla olsun meninin içeride kalmasý yeter. Nitekim ashabdan Ebû Sâid (r.a.) diyor ki: "Bana ait bir cariye ile cinsel temasta bulunurken azil yapýyordum. Bununla beraber cariye hamile kaldý ve insanlardan çok sevdiðim bir çocuk dünyaya getirdi." [288]. Bunun gibi, Hz. Ömer'in (r.a.) de bir cariyesi vardý ki Ömer azil yapardý. Bununla beraber o cariye hamile kaldý. Bu Hz. Ömer'e çok aðýr gelip sýkýntý verdi ve "Allahým! Bu senin takdirindir ki, Resûlüllah (s.a.v.) onu kendi hadîsinde açýklamýþtý" diyerek teslimiyet gösterdi. [289]
217 no'lu Ebû Sâid hadîsi sahihtir. Ýstidlale sâlih olup birtakým hükümler ihtiva etmektedir. Þöyle ki, savaþta elde edilen esir kadýnlar birer cariye hükmünü alýr va onlara sahih olan müslüman erkekler mezheblerce belirlenen ölçü ve kurallar dahilinde cinsel temasta bulunabilirler. Ayný zamanda o cariyelerin hamile kalmamalarýný arzu. edenler azil yapabilirler.
Savaþta esir edilen kadýnlar, esir edilmeden Önce Ýslâm'a girerlerse, artýk esir edildikten sonra cariye sayýlmaz. Hür sayýlýp ona göre haklarý korunur. Ýslâm'a girmeden esir düþer ve sonra Ýslâm'a girerse, efendisine yakýþan onu hürriyetine kavuþturmaktýr.
Kocasýyla birlikte esir düþen kadým kocasýndan ayýrmak caiz deðildir. Aralarýndaki nikâh akdi devam eder ve müslüman mücahidler; onlardan kendilerine isabet edenlerle cinsel temasta bulunamazlar. Kadm yalnýz basma esir düþerse, artýk o hangi mücahite isabet ederse onun cariyesi sayýlýr ve böylece efendisi onunla cinsel temasta bulunabilir. Zira bu durumda o kadýnýn nikâhý kocasýndan kopmuþ ve bozulmuþ olur.
219 dipnotlu Ebû Saîd hadîsini Ahmed bin Hanbel rivayet etmiþtir. Azil yapmanýn tam bir tedbir olmayacaðým, bu gibi olaylarýn, yani kadýnýn hamile kalmasýnýn bütünüyle ilâhi takdire baðlý olduðu! belirtiliyor. Bununla beraber hadîsin sahîh olup olmadýðý ihtilâf konuudur.
Ancak 218 no'lu Ebû Saîd hadîsi bunu desteklemektedir. Yahudilerin "azil küçük mevudedir" iddalarma kaý^þý Resûlüllah (s.a.v.) Efendi-miz'in "Yahudiler yalan söylüyor" buyurmasý ve hamile kalýnýp kaim-mamasýnýn ilâhi takdire baðlý bulunduðunu ifade etmesi, azlin men'edildiðine delâlet eden bir beyan ve karine deðildir. Kiþilerin bu hususta serbest býrakýldýklarýna iþarettir.
Cüzame hadîsine gelince ki bunu 221 dipnot ile nakletmiþ bulunuyoruz- Resûlüllah'm "o ved'î hafidir" yani gizli olarak çocuðu diri diri topraða gömmektir, buyurmasýný tenzihi kerahete hamledenler olmuþtur. Nitekim Beyhakî de böyle bir yorumda bulunmuþtur.
Ýlim adamlarýndan bir kýsmý ise, bu hadîsin sahîh hadislere ters düþtüðünü dikkate alarak rivayetinde bir zaaf bulunduðunu ifade tmiþlerdir. [290]. Hafýz Ýbn Hacer ise Cüzame hadîsinin de sahîh Lduðunu, diðer hadîslerle cem'etmenin mümkün bulunduðunu belirt-liþtir.
Bazýsý da, Resûlüllah (s.a.v.) azlin gizli mevude olduðunu öylerken, azil hakkýnda kendisine henüz bir ilâhi beyân verilmemiþti. Sunu sadece Yahudilerin iddiasýna karþý söylemiþ bulunuyordu. Sonra ^lelek Cebrail'in azil hususunda verdiði bilgi gelince, azle ruhsat verilmiþ oldu.
Ancak bu yorum ilim adamlarýnca desteklenmemiþtir. Diðer sahîh Ladîslerle bu rivayetin neshedildiði de söylenmiþtir, ibn Kayyým ise leðiþik bir yorum getirerek, kiþinin azil suretiyle eþinin hamile kal-aasýndan kaçmasý, hakiki bir vedi deðil, onun bu niyet ve fiilî sanki fizli bir vedi anlamý taþýmaktadýr, demiþtir. [291]
Büluðu'l-Meram sahibi ise Cüzame hadîsini þöyle yorumlamýþtýr: Buradaki nehiy (azli menetme) tenzih ve yahudileri tekzîb üzere ham-edilir. Çünkü yahudiler azli hakiki bir tahrîm kabul ediyorlardý. Ulah dilediði takdirde kiþi azilde de bulunsa yine de meniden bir þeyin çeriye akmasý veya kaçmasýyla hamilelik gerçekleþir.."[292]
Kanaatimce bu yorum en uygun olanýdýr. Zira bu manayý destekleyen birçok sahîh rivayetler mevcuttur. Müctehidlerin çoðu da azi-in cevazýna kail olup Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz tarafýndan ruhsat mki olduðunu delil olarak göstermiþlerdir.
222 dipnotlu Ömer hadîsinin isnadý deðiþik þekilde tesbit edil-niþtir. Haber-i ahad kapsamýna girdiðinden müctehidlerin bir kýsmý munla istidlal etmemiþtir. Konunun baþ kýsmýnda bununla ilgili nuctehidlerin görüþ ve ictihadlarým kýsmen nakletmiþ bulun-luðumuzdan burada tekrarlamayý uygun görmedik. [293]
Çýkarýlan Hükümler
1- Azil, cinsel münasebet sýrasýnda meniyi dýþarý akýtýp kadýnýn lamile kalmasýna engel olmaya yönelik bir ifade tarzýdýr.
2- Kur'ân'da azlin haram olduðuna dair bir hüküm mevcut ieðildir.
3- Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz genellikle azle ruhsat vermiþ bulunuyor.
4- Cenâb-ý Hak bir kadýnýn hamile kalmasýný taktir etmiþse, kocasý ne kadar azil de yapsa onun hamile kalmasý mukadderdir. Ancak bu takdiri bilmediðimiz için yani tecellisinden habersiz olduðumuz için bir tedbir olarak azil yapmamýzda bir sakýnca yoktur.
5- Buna kýyasla, kadýnýn saðlýðýna zararlý deðilse, hamileliði önleyici hap almasýna da ruhsat verilebilir. Bunun için üçüncü, hatta ikinci bir þahsýn kadýnýn rahmine müdahale etmesine asla cavaz verilmez.
6- Sprial gibi bir alet kadýnýn saðlýðýna zararlý olmasa bile bir baþka kimse tarafýndan rahme yerleþtirilmesi haramdýr.
7- Ana rahminde döllenen cenini kürtaj yoluyla veya baþka bir. müdahaleyle almak da haramdýr. Oluþan ceninin azasý yerine gelsin gelmesin fark etmez. Bunun hilâfýna verilen birtakým fetvalarýn saðlam bir dayanaðý olmamakla beraber fasid kýyas kapsamýna girmektedir.
8- Savaþta elde edilen esir kadýnlar, daha Önce Ýslâm'a girme-miþlerse ve kocalarý da yanlarýnda esir edilmemiþse, o taktirde taksimatta hangi mücahide verilirse onun cariyesi olur. Bu durumda o mücahid o cariyeyle cinsel temasta bulunabilir ve çocuklu kalmamasý için azil de yapabilir.
9- Esir düþmeden Önce Ýslâmiyeti kabul eden kadýnlara artýk cariye iþlemi uygulanmaz ve onlar hür kadýnlar olarak kabul edilirler, O nedenle hiç kimse nikâh akdi yaptýrmadan o kadýnlarla cinsel temasta bulunamaz.
10- Kocasýyla birlikte esir edilen kadýnlarýn nikâhý devam ettiðinden, köle statüsüne dahil olurlar, ancak evli olduklarýndan dolayý herhangi bir mücahid olanlarla cinsel temasta bulunamaz.
11- Azil olayý, çocuðu diri diri topraða gömmek deðildir. Yahudiler böyle olduðunu iddia etmiþlerse de Resûlüllah (s.a.v.) onlarýn doðru söylemediklerini, yalan ve iftira ile böyle bir sonuca vardýklarýný açýklamýþtýr.
12- Emzikli, yani çocuk emzirmekte olan kadýnla cinsel temasta bulunmakta bir sakýnca görülmemiþtir. Ancak bu kadm gebe kalýrsa gebeliðin son ayýnda veya aylarýnda týbben bir sakýncasý olduðu belirlenirse o taktirde sakýnca söz konusudur.
13- Hür kadýndan azil yapmak için kocasýnýn" ondan izin almasý söz konusudur. Ancak müctehidlerden az bir kýsmý izin almaya gerek yoktur demiþlerse de aðýrlýk izin alýnmasmdadýr.
14- Cariyeden azil yapmak için izin almaya gerek yoktur. [294]
Ynt: Azil By: NlnKpln Date: 29 Ocak 2019, 19:45:38
Selamun Aleykum. Konularla ilgili kaynaklarý belirtmeniz de mümkün olabilir mi? Böylece daha iyi istifade edebiliriz. Allah razý olsun.
Ynt: Azil By: admin Date: 30 Ocak 2019, 08:07:16
Selamun Aleykum. Konularla ilgili kaynaklarý belirtmeniz de mümkün olabilir mi? Böylece daha iyi istifade edebiliriz. Allah razý olsun.
Ahkam Hadisleri eseri bölümünden okuyorsunuz kaynakda bu kitap oluyor kitabýn diðer iç bölümlerini okuyarak hem önsöz hem kaynaðý edinebilirsiniz.. Her Hadisler verilmiþ bu hadisleride araþtýrabilirsiniz. Kaynak olarak daha ne verilebilir bilmiyorum... Cümlemizden hocam..
Ynt: Azil By: admin Date: 30 Ocak 2019, 08:09:02
Selamun Aleykum. Konularla ilgili kaynaklarý belirtmeniz de mümkün olabilir mi? Böylece daha iyi istifade edebiliriz. Allah razý olsun.
Ve aleyküm selam Ahkam Hadisleri eseri bölümünden okuyorsunuz kaynakda bu kitap oluyor kitabýn diðer iç bölümlerini okuyarak hem önsöz hem kaynaðý edinebilirsiniz.. Her Hadisler verilmiþ bu hadisleride araþtýrabilirsiniz. Kaynak olarak daha ne verilebilir bilmiyorum... Cümlemizden hocam..
Ynt: Azil By: ceren Date: 30 Ocak 2019, 15:36:48
Esselamu aleykum. Her konuda olduðu gibi bu konuda da ýslamýn izin verdiði þekilde davranmayý nasip etsin rabbim. ...
Ynt: Azil By: Bilal2009 Date: 31 Ocak 2019, 15:22:25
Ve Aleykümüsselam Rabbim paylaþým için razý olsun