Sahibi kalem By: sumeyye Date: 03 Temmuz 2010, 15:53:09
Sahib-i kalem
Bilgisayarlarýn küçülüp cebe girdiði çaðdayýz Artýk kimsenin kalem ile alakasý kalmadý Aksesuar veya nostalji olsun diye cebinde kalem taþýyan nadir insanlar da toplumdan yavaþ yavaþ çekilip gitmekteler
Öte yandan bizler, yazý yazmak istediðinde derhal bir klavye baþýna geçen memurlar arttýkça ilerlemenin de hýz kazandýðýný zannediyor ve bilhassa iþyerlerimizde bilgisayar olmasýna itina gösteriyoruz Geliþmeyi, bilgisayar ile haþýr neþir olmak zannediyoruz Eðitimciler, öðretmenler, kültür adamlarý, gazete muharrirleri ve hatta yazarlar bile bir kompüterin esiri olmuþ durumdalar "Harika! Çok güzel! Bundan âlasý can saðlýðý!" mý demeli, yoksa "Yazýk, çok yazýk! Ne hallere düþtük!" mü bilemiyoruz
Efendim, zannýmca kalem taþýmayan, kalemle dostluðu olmayan insanlarýn irfanlarý eksik kalýr Çünkü bana göre bir kalem illa yazý yazmak için deðil; belki yazý yazma ihtimalini zinde tutmak için taþýnýr Çünkü kalem bir yazý aracý olmaktan ziyade bir düþünme vasýtasýdýr Kalemi elinize aldýðýnýzda yazacaðýnýz en basit þeyi bile önce birkaç kez düþünür, zihninizde düzenler, yapýp bozar ve sonra kâðýda dökersiniz Oysa bilgisayarda yazý yazmak için bunlara gerek yoktur; çünkü yanlýþ da yazsanýz, düzeltmesi kolaydýr Bu kolaylýktýr ki bizim muharrir, þair ve yazarlarýmýzýn insicam ve retorik hassasiyetlerini yok etti Bir cümleyi dosdoðru yazmak yerine kýrk kere düzeltmek gibi bir hastalýða tutulduk Artýk eskilerin za'f-ý te'lif (yetersiz anlatým, sözdizimindeki kuralsýzlýk), iðlak (karmaþýk ve anlaþýlmayacak þekilde yazma), ibham (kapalý söz), tenâfür-i hurûf (kelimenin söyleniþ güçlüðü), garabet (kelimede anlaþýlma güçlüðü), ta'kîd (söz dizimindeki anlaþýlma güçlüðü) itnâb (lakýrdýyý uzatmak) gibi uzun uzun saydýklarý belagat, fesahat ve yazým kusurlarýnýn hemen hepsi kitaplarýn, gazetelerin, dergilerin sayfalarýnda sýk sýk arz-ý endam ediyorlar da kimsenin umurunda deðil Kerli ferli müellifler, alýmlý çalýmlý muharrirler, þanlý þöhretli yazarlar yanlýþ, manasýz, lüzumsuz gevezelikleri yazý diye önümüze koyuyorlar Kalemi terk edeliden bu yana anlatým biçimlerimizin de sýðlaþtýðýný söyleyebilirim size Bir defa düzen ve tertip fikri kayboldu; artýk sayfanýzý da, kelimeler arasýndaki boþluklarý da, noktalama ve imlanýn þeklini de sizin yerinize bilgisayarýnýz tasarlýyor Toplumsal iletiþimde ve gündelik dilde son moda kelimeler birden zihninizi iþgal ediyor, herkes o kelime veya kavram üzerine mutlaka bir þeyler geveliyor ve ayný kelime yahut kavram kýsa sürede alýp baþýný bir daha dönmemek üzere dilden çekip gidiyor Üstelik yeni bir kelime türetip, bulup, ithal edip modalaþtýrmak zor deðil Bu arada anlatým tatsýz tuzsuzlaþmýþ, cümleler allak bullak olmuþ, üslup bayaðýdan bayaðý, fikir ilaç niyetine, zihniyet sürüntü kabilinden, kimin umurunda!
Ýnkâr edemeyiz ki kalemsizlik, þimdiki yazarlarý bir konuda gerçekten baþarýya ulaþtýrmýþtýr: Halkýn seviyesine inme konusunda Çünkü bilgisayar halkýn elinde de, yazarýn elinde de kendi kurallarýný dayatmakta ve yazarýn halký irþad ve onlarý kendi seviyesine taþýma ulvi emeline mani olmaktadýr Yazý kalemin ucundan çýkarken düþünülmüþ, kafada piþirilmiþ düþüncelerin tasvirine yarýyor ve okuyucuya gerek anlatým, gerek üslup, gerekse anlam itibarýyla bir þeyler kazandýrýyordu Sonunda basýlý sayfalar üzerinde okuyucuya ulaþsa da baþlangýçta elde kalemle yazýlan yakýn dönemlerin makaleleri, denemeleri, hikâyeleri hep okuyucuyla bütünleþerek zihinlerde yer buluyordu Kaldý ki o vakitler her okuyucunun her söz veya yazýdan faydalanmasý mümkün olamaz, okuduðu yazýdan bulunduðu kültür seviyesine göre nasibini alýrdýOysa þimdi, halkýn seviyesine inmek kaygýsý, gerçekten de yazarý halkýn seviyesine indirmiþtir Genel konularda, orta seviyede insanlarý memnun edecek yazý kaideleri, hani açýklýk, duruluk, yalýnlýk, akla yatkýnlýk, düþündürücülük ve akýcýlýk falan hepten rafa kaldýrýlmýþtýr
Bilgisayarlarý atalým, kaleme geri dönelim demek deðil kastým Hiç olmazsa bir mektup yazmak gerektiðinde þöyle kalbimizdeki hasreti, tenimizdeki kokuyu, ruhumuzdaki dalgalanmalarý sayfaya yükleyecek bir kalem edinmeyi saðlamaktýr?! Önce bir kaleme sahip olunmalý ki gitgide sahib-i kalem olunsun
Hamiþ: Hâlâ derdimi anlatamamýþsam, bu benden deðil, yazýyý bilgisayarda yazmýþ olmamdandýr
Not: Okuyucularýmýn Miraç Kandili'ni kutlarým
BERCESTE
Kalem olsun eli kâtib-i bed-tahrîrin
Ki fesâd-ý rakamý sûrumuzu þûr eyler
Gâh bir harf kusuruyla eder nâdiri nâr
Gâh bir nokta sükûtuyla gözü kör eyler
Kötü yazýþlý katibin parmaklarý kuruyup kalem olsun inþallah! Çünkü yazýþýndaki hatalarla (sin harfini þýn yazarak) "sûr"umuzu (düðünümüzü), "þûr" (çorak, kekre, kuru gürültü) eyler Bazen bir harfi (dal harfini) eksik koyup "nâdir"i (az rastlanan güzelliði) "nâr"a (ateþe, cehenneme) çevirir; bazen de (harften) bir nokta düþürerek "göz"ü "kör" eder (göz kelimesindeki ze harfinin noktasý düþünce kelime kör okunur)
Fuzulî
Ýskender Pala