Sandalyede namaz ne zaman caiz olur? By: ehlidunya Date: 29 Haziran 2010, 12:22:37
Sandalyede namaz ne zaman caiz olur?
Soru: Camilerde sandalye üzerinde namaz kýlýnýyor. Bazýlarý buna caizdir, bazýlarý da deðildir, diyorlar. Hasta, özürlü ve yaþlýlarýn yere oturarak kýlmalarý ile sandalye üzerine oturarak kýlmalarýna nasýl bakmalýyýz? Sandalye hangi hallerde caiz olabilir?
Cevap: Müminlerin namazlarýný güçleri yetiyorsa ayakta, yetmiyorsa oturarak, ona da güçleri yetmiyorsa yanlarý üzerine yatarak ima ile kýlmalarý gerektiði hususu, hem ayet hem de hadislerle en baþta ifade edilmiþ, yakýn tarihe gelinceye kadar da bu tarif uygulanarak bir ihtilaf da söz konusu olmamýþtýr. Yani geçmiþ devrin özürlüleri de zemine oturarak ibadetlerini yapagelmiþlerdir. Ancak son devrelerde sandalyeye oturarak kýlmanýn yaygýnlaþmasý üzerine, konuya bakan alimlerimiz farklý yorumlara yönelmiþlerdir. Bazý yorumcularýmýz diyorlar ki:
- Gerek Resulüllah zamanýnda, gerekse daha sonralarý ashab-ý kiram devrinde saðlamlarýn da, hastalarýn da koltuk veya sandalye üzerinde namaz kýldýklarýna dair bir kayda rastlamadýk ve görmedik. Böyle bir örnek de yoktur! Özürlüler hep yere oturarak kýlmýþlardýr!.. Hayrettin Karaman Hocaefendi gibi yorumcularýmýz ise konuya daha olumlu ve kolaylaþtýrýcý bakýyorlar. Bu bakýþý da þöyle özetleyebiliriz:
1- Allah kulunu gücünün yetmediði, ona zor gelen, eziyet veren, canýný acýtan, hasta eden, hastalýðýný artýran, saðlýk veya hayatýný tehlikeye sokan... bir vazife ile yükümlü kýlmamýþtýr. Bu sebeple yere oturamayan, oturduðu zaman acý ve aðrý çeken veya tekrar kalkamayan, bu yüzden de kýyam ve rükû vazifelerini yerine getiremeyecek olan kimseleri yere oturmaya mecbur edenler, Allah'ýn muradýný, dinin temel kurallarýný tam anlamamýþ olurlar.
2- Geçmiþte mazeretleri sebebiyle hayvandan inemeyenler (inerlerse tekrar binememekten veya hastalýklarýnýn artmasýndan, aðrý ve acý çekmekten korkanlar) hayvan üzerinde oturarak namazlarýný kýlabildiklerine göre, yere oturduklarý takdirde hastalýklarýnýn artmasý veya aðrý ve acý çekmeleri ihtimali ile karþýlaþanlarýn da, ya ayakta veya oturabildikleri bir þeyin (sandalyenin) üzerinde namaz kýlmalarý caiz olacaktýr."
Biz bu iki yorumu þöyle özetleyebiliriz.
1- Mazereti olanlar yere oturarak kýlmakta zorlanýyorlarsa, yani acýlarý artýyor, huzurlarý bozuluyor, namazýn rükuunu, kýyamýný tam olarak yapmakta güçlük çekiyorlarsa sandalye üzerinde kýlabilirler. Çünkü sandalyede acýlarý azalýyor, huzurlarý çoðalýyor, namazýn kýyamýný, rükuunu daha saðlam olarak yapabiliyorlar...
2- Þayet böyle bir zorluklarý yok da sandalye üzerinde oturmak daha rahat oluyor diyerek sandalyeyi tercih ediyorlarsa, bunlar zemine oturmayý tercih etmeli, mecburiyetleri olmadan sandalyeye yönelmemelidirler!.. Durum böyle olunca denebilir ki: Her insan kendi mazeret ve mecburiyet derecesini kendisi baþkasýndan iyi bilir. Öyle ise bu ölçüler içerisinde kendi mecburiyetini kendisi tespit etmeli...
Soru: Seyahate çýkýyorduk. Bindiðimiz vasýta henüz þehirden çýkmadan ezan okundu. Biz þüpheye düþtük. Namazýmýzý seferi olarak mý kýlacaðýz? Yoksa þehirden ayrýlmadýðýmýz için seferilik hükümleri henüz baþlamadý diyerek tam mý kýlacaðýz?
Cevap: Doksan kilometreden az olmayan uzaklýkta yola çýkanlarýn seferilikleri kendi beldelerinin belediye sýnýrlarýný çýkýnca baþlar. Geri dönünce de ayný sýnýrda biter. Bu itibarla yolculukta kendi belediyesinin sýnýrlarý içinde iseler seferilik henüz baþlamadý diyerek tam kýlmalý, kendi oturduklarý belde belediyesinin sýnýrlarýný çýkmýþlarsa baþladý diyerek dört rekatlý farzlarý iki kýlmayý tercih etmeliler
radyobeyan