Nebi (Peygamber) Camisi By: ezelinur Date: 29 Mayýs 2010, 20:32:04
Nebi (Peygamber) Camisi
Nebi (Peygamber) Camisi
Diyarbakýr Ýnönü Mahallesi’nde, Gazi Caddesi ile Ýnönü Caddesi'nin birleþtiði kavþaðýn kuzeybatýsýnda yer alan Nebi Camisi Akkoyunlular döneminde XV.yüzyýlda yapýlmýþ, XVI.yüzyýlda da deðiþik ekler buraya eklenmiþtir. Caminin minaresi üzerindeki kitabeden Diyarbakýrlý Kasp Hacý Hüseyin tarafýndan 1530’da yaptýrýldýðý yazýlýdýr. Bu kitabede sürekli olarak Hz.Muhammed’den “Kaal en Nebiyyi” diye söz edilmesinden ötürü halk arasýnda Nebi veya Peygamber Camisi olarak da tanýnmaktadýr. Caminin mimarý bilinmemektedir.
Kesme taþtan olan cami, enine dört sahýnlý olup plan þemasý bakýmýndan Akkoyunlular dönemi eseri olmasýna raðmen Osmanlý döneminde ortaya çýkan ayný plan tipindeki camilerle de baðlantýlýdýr. Son cemaat yeri iki sütun ve yandaki duvar uzantýlarý ile baðlantýlý üç bölümlüdür. Bu bölümlerin üzeri kubbe ile örtülmüþtür. Ýbadet mekaný içeriden deðiþik bir görünüme sahiptir. Burada altý ayaklý ve yanlara doðru kemerlerle geniþleyen bir plan düzeni görülmektedir. Ýbadet mekanýnýn ortasýnda iki kare ayak bulunmakta ve bunlarýn üzeri de duvarlara dayalý merkezi bir kubbe ile örtülüdür. Bu kubbe dýþarýda gizlenmiþ olup üzeri taþtan konik bir çatý ile örtülmüþtür. Caminin mihrabý zengin çinilerle bezenmiþtir.
Caminin içerisi ve kubbe tromplarý kalem iþleri ile bezenmiþtir. Caminin orijinal minaresi bugünkü yerinden biraz daha uzakta idi. 1960 yýlýnda yapýlan onarým ile yenilenen minare Diyarbakýr yöresinde sýk sýk görülen kare þeklindedir. Siyah beyaz taþlardan yapýlmýþ olan minarenin üzerine þerefeden sonra dar bir petek yerleþtirilmiþ, üzeri de külah ile örtülmüþtür.
Caminin avlusunda Selçuklu mimari özelliklerini taþýyan bir medrese bulunuyordu. Ancak, bu medreseden günümüze herhangi bir iz gelememiþtir. Yine burada Selçuklu mimarisi özelliklerini taþýyan bir de cami bulunuyordu. Toprak damla örtülü olan bu cami 1927 yýlýnda çökmüþ ve buradan geçen yoldan ötürü de minaresi ile birlikte yýktýrýlmýþtýr.