Sultan Orhan Camisi
Sultan Orhan Camisi
Bursa Merkezde, Ulu cami ile Belediye arasýnda yer alan Orhan Camisi’ni Sultan Orhan Gazi yaptýrmýþtýr. Giriþ kapýsý üzerindeki kitabesinden 1339’da yaptýrýldýðý öðrenilmektedir. Bursa’nýn Karamanoðullarý tarafýndan iþgali sýrasýnda (1413) yanarak harap olan Cami, Osmanlý birliðini yeniden kuran Çelebi Sultan Mehmet tarafýndan 1414’te yeniden yaptýrýlmýþtýr. Bunu izleyen yýllarda deprem ve yangýndan birkaç kez zarar görmüþ ve onarýlmýþtýr.
Sultan Orhan Camisi, Bursa’da yan mekanlý veya ters T planlý diye nitelenen cami planlarýnýn erken örneklerindendir. Ayrýca Bursa’da son cemaat yeri ilk kez burada ortaya çýkmýþtýr. Kesme taþtan, dört köþeli ayaklarla son cemaat yeri beþ kemerli olup üzeri üç kubbe ve iki tonozla örtülmüþtür. Giriþten mihrap ekseni üzerinde peþ peþe iki mekan bulunmaktadýr. Oldukça büyük kemerle ikiye ayrýlan bu mekanlardan ikincisine üç basamakla çýkýlmaktadýr. Mihrabýn da yer aldýðý bu mekan ibadete ayrýlmýþtýr. Bu mekanlarýn üzerleri sekizgen kasnaða oturmuþ iki büyük kubbe ile örtülmüþtür. Kubbelerin çapý 8.45 m. olup, yüksekliði 16-17.50 m. arasýndadýr. Ancak mihraplý kýsým diðerlerinden biraz daha yüksekte ve 17.50 m.dir.
Ýç kýsýmda pencere sayýsý az olup, loþ bir görünümü vardýr. Ýbadet mekanýnýn yanýndaki bölümler duvarlarla ayrýlmýþ ve dar geçitlerin yardýmýyla birbirleri ile baðlantýlarý saðlanmýþtýr. Bu bölümlerin devletin idari iþlemleri veya mahkeme salonu olarak kullanýldýðý sanýlmaktadýr. Ayrýca buradaki ocaklar, niþler ve dolaplarýn bu yerlerin gezgin derviþlere tahsis edildiði izlenimi de vermektedir.
Cami duvarlarýnýn yapýmýnda kesme taþ ve tuðla kullanýlmýþtýr. Caminin sol tarafýnda, tek þerefeli tuðla minaresi yükselmektedir.
Orhan Camisi 1417, 1619, 1629, 1732, 1773, 1782, 1794, 1888, 1863, 1904 onarýlmýþtýr. Son onarýmýný 1963 yýlýnda Y.Mimar Süreyya Yücel yapmýþtýr.
Osmanlýlarýn ilk Þeyhülislamý Molla Fenari burada ders vermiþtir.