Hurafeler By: neslinur Date: 11 Mayýs 2010, 05:58:36
Hurafeler
Günümüzde birçok hurafelerin yaygýn bir þekilde yapýldýðýný görmekteyiz. Öncelikle hurafe nedir ve çýkýþ sebepleri neleredir bunlarý izah edelim.
Hurafe; Akla ve gerçeðe aykýrý, aldatýcý söz demektir. Masal, efsane ve genel olarak gerçek dýþý kabul edildiði halde hoþa giden nakil ve rivayetlerde hurafe olarak deðerlendirilebilir. Ayrýca hiçbir mantýki izahatý bulunmayan, din adýna ileri sürülüp benimsenen batýl inanç ve davranýþlarda hurafe kapsamýna girmektedir.
Hurafelerin birçok çýkýþ sebebi vardýr. Bunlardan en önemlileri þunlardýr:
1.Önceki dinlere ait kültürlerden bazý unsurlarýn Ýslam Dinine taþýnmasý.
2.Cehalet, yani dini temel kaynaklarýndan öðrenmemek.
3.Özellikle bu konuda Hz. Peygamber (s.a.v.) Efendimize dayandýrýlan uydurma hadisler.
Çaðýmýzda en yaygýn hurafelerin baþýnda Türbe ziyaretleri gelmektedir. Ýslam Din yaratýlmýþ olan mahlukatlar içinde insanýn dirisine önem verdiði gibi ölüsüne de önem vermiþtir. Ölüm hadisesi gerçekleþtikten sonra ölüler temizlenip güzelce kefenlendikten sonra kabirlere konulmaktadýr. Kabirlerin ziyaret edilmesinde orda yatan insanlar için hayýr duada bulunulmasýnda hiçbir sakýnca yoktur. Sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) bu konuda þöyle buyurmaktadýr. “Size kabir ziyaretlerin yasaklamýþtým. Artýk, kabirleri ziyaret edebilirsiniz.”[1] “Kabirleri ziyaret ediniz, Çünkü bu size ahireti hatýrlatýr.”[2]
Evliyalarýn, Allah Dostu olarak kabul edilmiþ kiþilerin yattýðý yerler halk nezdinde “Türbe” olarak adlandýrýlmýþtýr. Sonuç itibariyle türbelerde bir kabirdir ve ziyaret edilmesinde hiçbir sakýnca yoktur. Yalnýz, bu ziyaretlerde Ýslam’ýn koymuþ olduðu ölçülere riayet edilmelidir. Türbelerde konulan bu ölçülere ters ve çok yanlýþ olan davranýþlarý ise þöyle sýralayabiliriz:
1.Türbelerde yatanlar beþer üstü varlýk olarak görmek ve Allah ile kendi arasýnda aracý olarak kabul etmek.
2. Türbe ziyaretlerini sanki dini bir vecibeymiþ gibi telakki etmek.
3.Çaput, bez baðlamak ve mum yakmak.
4.Türbelerde yatanlara adak adamak.
5.Türbelerde yatanlar adýna kurbanlar kesmek.
6.Kabrin etrafýnda bulunan duvar, demir vb. þeyleri öpmek.
7.Türbelere eðilerek girmek.
8.Türbelerde yatýp þifayý orda yatanlardan beklemek.
9.Türbe kapýlarýna sahip olmak istediði þeyin (mesela ev, araba, çocuk vb.) resmini çizmek.
Yukarýda saymýþ olduðumuzu davranýþlar Müslüman’a yakýþan hareketler deðildir. Her gün 5 vakit namazýmýzda Fatiha süresinde bulunan إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ “Yalnýz Sana kulluk eder, yalnýz Senden Yardým dileriz”[3] manasýnda ayeti okuduðumuz halde dediðimize muhalif olarak yardýmý baþka kapýlarda aramak çeliþki deðil midir? Ýhtiyaçlarýn karþýlanmasýný ölüden ummak kiþiyi þirke sürükleyebilir. Þirk ise Allah’ýn baðýþlamayacaðý en büyük günahlardandýr.
Günümüzde üzülerek görmekteyiz ki; Kabirler, insanlara yaratýlmýþ olan her þeyin bir gün ölümü tadacaðýný hatýrlatmalýyken, dünyevi iþlere cevap arandýðý yerler haline getirilmiþtir. Türbe, yatýr ve evliya kabristanlarý ziyaret edenler, ahireti hatýrlamalý, orda yatanlarýnda bir gün bu hayatta yaþadýklarýný ama bu dünyadan ayrýldýklarýný anlamalý, kendisinin de bir gün kabire gireceðinin farkýnda olmalýdýrlar. Kur’an okuyarak sevabýný onlarýn ruhuna baðýþlamalýdýr. Bu gibi iþlemlerin dýþýnda cereyan eden hadiselerin kiþiye fayda yerine zarar getireceði unutulmamalýdýr.
Günümüzde halkýmýz arasýnda birçok þey ya uðurlu sayýlmakta yada uðursuz sayýlmaktadýr. Kimileri aylarýn, kimileri günlerin veya gecelerin, kimileri hayvanlarýn, kimileri ise bazý eþyalarýn uðursuzluðuna veya uðurlu olduklarýna inanmaktadýr.
Hayvanlarýn içinde;
1.Baykuþ ötmesi,
2.Ýnsanýn önünden kara kedi geçmesi,
3.Ýnsanýn veya arabanýn önünden tavþan geçmesi,
4.Kargalarýn ötüþü ve horozlarýn vakitsiz ötüþü vb.
Uðursuz sayýlan günler veya gecelerde vardýr. Bunlar;
1.Ýki bayram arasýnda nikah kýyýlmasý veya düðün yapýlmasý,
2.Cuma ve arife günlerinde çamaþýr yýkanmasý veya dikiþ yapýlmasý,
3.Gece vakti týrnak kesilmesi, gece aynaya bakýlmasý, yine gece vakti ev süpürmek, geceleyin dýþarýya sýcak su dökülmesi,
4.Salý günü temizlik yapýlmasý ve
5.Akþam vakti sakýz çiðnenmesi vb.
Uðursuz olduðu kabul edilen þeylerden bazýlarý ise þunlardýr;
1.Sol gözü seðiren kiþinin bu olayý kötüye yorumlamasý sað göz seðirirse hayra yorumlamasý,
2.Kiþinin üzerinde dikiþ yapýlacaksa veya düðme dikilecekse aðza bir þey alýnmasý yoksa baþa sýkýntýlarýn geleceðine inanýlmasý,
3.Kapý eþiðinde oturan kiþiye iftira atýlacaðýna inanmak, erkeðin önünden kadýnýn geçmesinden dolayý erkeðin nasibinin kapanacaðý
4.Ezan okunurken köpek ulumasýný þerre yormak,
5.Evde cam veya porselen gibi bir þey kýrýldýðý zaman belanýn defedildiðine inanmak,
6.Merdiven altýndan geçmeyi uðursuz saymak,
7.Sað kulaðýn çýnlamasý hayra sol kulaðýn çýnlamasýný þerre yormak,
8.Ayakkabý veya terlik ters dönmesini uðursuzluða saymak,
9.Gece vakti sandýk açmayý mezarýnýn açýlmasýna saymak,
10.Kiþinin üzerinden geçildiði zaman boyunun büyümeyeceðine inanmak vb. gibi þeyler halkýmýz arasýnda sýkça karþýlaþtýðýmýz hurafelerdendir.
At nalý, kurt diþi, koç boynuzu gibi þeyler evin dýþ cephesine asmak, nazar boncuðunu üzerine veya evin içine yahut dýþýna arabalarýn içine asmak halkýmýz arasýnda uðurlu kabul edilen þeylerdendir.
Yukarda saymýþ olduðumuz ve halk arasýnda yaygýn olan bu hurafelerin kaynaklarý ve tarihçeleri bilinmemektedir. Tarihin her döneminde varlýðýný koruyan hurafeler, insanýn ruh ve tabiatýna uygun düþmeyen, akla ve mantýða aykýrý þeylerdir. Ýnsanlarýn karþýlaþtýðý problemleri çözmede doðru yollarýn dýþýnda, yanlýþ yollara sapmalarý hurafeleri iyice yaygýnlaþtýrmýþtýr. Bu sebeple uðuru veya uðursuzluðu yaratýlmýþ mahlukat’tan beklemek doðru deðildir.
Unutmayalým ki; insanýn baþýna Yüce Allah’ýn dilemesinden baþka hiçbir þey gelmemektedir.
Hurafeleri ortaya çýkaranlar ve bu hurafeleri yaygýn hale getirenler için dünya ve ahiret sýkýntýsý vardýr. Çünkü iyi bir iþ yapan kimsenin peþinden o iþ devam ettirilirse alýnacak sevaplardan payý vardýr. Kötü bir iþ yapan, kötü bir çýðýr açan ise o kötü yolda gidenlerin almýþ olduðu günahlardan bir payý vardýr. Bu sebeple yapmýþ olduðumuz þeyin Ýslam Diniyle ilgisinin olup olmadýðýna bakmalý, dünyamýz ve ahiretimiz için faydasý araþtýrýlmalý ve sadece gönlümüz istedi diye yapmamalýyýz. Peygamber Efendimizin bir hadis-i þerifini sizlerle paylaþmak isterim.
“Ýslâm’da iyi bir çýðýr açan kimseye, bunun sevabý vardýr. O çýðýrda yürüyenlerin sevabýndan da kendisine verilir. Fakat onlarýn sevabýndan hiçbir þey noksanlaþmaz. Her kim de Ýslâm’da kötü bir çýðýr açarsa, o kiþiye onun günahý vardýr. O kötü çýðýrda yürüyenlerin günahýndan da ona pay ayrýlýr. Fakat onlarýn günahýndan da hiçbir þey noksanlaþmaz.”[4]
Hurafelerin bizler için bir baþka zararý ise bidat olarak ortaya çýkmasýdýr. Bidat dinde aslý olmayan birtakým batýl ve yanlýþlýklarý ifade eder ki, Sevgili Peygamberimiz bidatlerden uzak durmamýzý istemektedir. Bidat ile ilgili Efendimizden bizlere aktarýlan hadisler þöyledir. “Kim bizim bu dinimizde ondan olmayan bir þey ortaya çýkarýrsa, o þey kabul edilmez.”[5] “Bundan sonra söyleyeceðim þudur ki: Sözün en hayýrlýsý Allah’ýn kitabýdýr. Yollarýn en hayýrlýsý Muhammed sallallahu aleyhi ve sel-lem’ in yoludur. Ýþlerin en kötüsü, sonradan ortaya çýkarýlmýþ olan bid’atlardýr. Her bid’at dalâlettir, sapýklýktýr.”[6]
Hurafeler sosyal yaþantýda sýkýntýlara sebep olmaktadýr. Ýnanç yanlýþlýklarýndan dolayý Dini yaþantýda sektelere sebep olmaktadýr. Hurafeler gerçek anlamda kaçýnýlmaz ise zaman içerisinde Din olarak telakki edilecektir ki, artýk terk etmek günahmýþ gibi telakki edilebilecektir. Günümüzde bu durumu üzülerek görmekteyiz. Ýnandýðý gibi yaþamayan kardeþlerimiz yaþamlarýný inançlarý haline getirmiþler ve yanlýþ þeylerin ardýna takýlýp gitmiþlerdir. Bu sebeple bizlere hiçbir fayda saðlamayacak olan hurafeleri hayatýmýzdan atmaya özen gösterelim.
Kuran ve sünnete uymak bizim en temel vazifelerimiz arasýndadýr. Dinimizi Kur’an ve sünnetten öðrenmekteyiz. Hayatýmýzda karþýlaþmýþ olduðumuz birçok þeyin Kur’an ve Sünnette olup olmadýðýný bilir isek hatalara düþmekten o kadar çok korunabiliriz. Bu sebeple Dinimizin iki ana kaynaðý olan Kur’an ve Sünneti öðrenmeye gayret göstermemiz bizleri hurafelerden uzaklaþtýracaktýr.
Ramazan ayýnda ziyaret edilmesi makbul olan birçok yerler ziyaret edilmektedir. Elbette ziyaret edilecektir. Bunlarý yasak kapsamýnda deðerlendirmek doðru deðildir. Ancak ziyaret esnasýnda yapýlan bazý yanlýþlýklar var ki, iþte bu gibi tavýrlardan kaçýnmaya özen gösterelim. Geçmiþlerimizi Kur’an’ýn nuruyla aydýnlatalým. Kendileri ve kendimiz için dua ve niyazda bulunalým. Ölülerimiz ve dirilerim için tövbe istiðfar edelim. Vaazýmýzýn ilk giriþinde saymýþ olduðumuz ziyaretlerle ilgili yanlýþlýklardan kaçýnalým.
Yüce Rabbim gecenizi mübarek kýlsýn. Ýslam’ýn özüne ters þeylerle meþgul olmaktan bizleri alýkoysun. Dünya ve ahiretimizi en güzel þekilde kazandýracak doðru davranýþlarý hayat düsturu haline getirmeyi cümlemize nasip etsin. Allah’a emanet olun.
[1] Müslim, Cenaiz, 106
[2] Ýbn Mace, Cenaiz; 47
[3] Fatiha, 1/5
[4] Riyazü’s-Salihin, Hadis No:173
[5] Riyazü’s-Salihin, Hadis No:171
[6] Riyazü’s-Salihin, Hadis No:172
Ynt: Hurafeler By: ceren Date: 08 Mart 2019, 16:34:05
Esselamu aleykum. Rabbim razý olsun bilgilerden kardeþim. ...
Ynt: Hurafeler By: Bilal2009 Date: 09 Mart 2019, 15:45:59
Ve Aleykümüsselam Rabbim paylaþým için razý olsun
radyobeyan