Umrenin Fazileti By: neslinur Date: 10 Mayýs 2010, 13:01:10
Umrenin Fazileti
Yüce Rabbimiz Hz. Âdem’le baþlayan ve ahirete kadar gelecek olan bütün insanlarýn dünya ve ahiret mutluluklarýný gerçekleþtirebilmeleri için Peygamberler göndermiþtir. Ýnsanlarýn huzuru için görevlendirilen Peygamberler ise gönderilme amaçlarýna uygun bir þekilde insanlýðý tek ilaha kulluða çaðýrmýþlardýr. Tek Ýlaha kulluk yapanlardan ise tek kýbleye yani kâbeye yönelmesi istenmiþtir. Yüce Rabbimiz bir ayette þöyle buyurmaktadýr.
وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِنَّهُ لَلْحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَمَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلاَّ الَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنْهُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي وَلأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
“Nereden yola çýkarsan çýk (namazda) yüzünü Mescid-i Haram tarafýna çevir. Bu emir Rabbinden sana gelen gerçektir. (Biliniz ki) Allah yaptýklarýnýzdan habersiz deðildir. (Evet Resûlüm!) Nereden yola çýkarsan çýk (namazda) yüzünü Mescid-i Haram'a doðru çevir. Nerede olursanýz olunuz, yüzünüzü o yana çevirin ki, aralarýndan haksýzlýk edenler (kuru inatçýlar) müstesna, insanlarýn aleyhinizde (kullanabilecekleri) bir delili bulunmasýn. Sakýn onlardan korkmayýn! Yalnýz benden korkun. Böylece size olan nimetimi tamamlayayým da doðru yolu bulasýnýz.”[1]
Ýnanlarca tek kýble olarak kabul edilen Haccýn sebebi ve namazlarda kýblegâhýmýz olan Kâbe, yeryüzünde Allah'a ibadet için yapýlan ilk binadýr. Kabe, Hz. Ýbrahim ve oðlu Hz. Ýsmail tarafýndan inþa edilmiþ ve inþa edildiði günden günümüze kadar hep kutsiyetini korumuþ, özelikle Ýslam Dininin geliþinden sonra Ýnananlarýn kýblesi durumuna gelmiþtir. Kur’an-ý Kerimde Kabenin inþa ediliþ ve kutsallýðý hakkýnda söyle buyrulmaktadýr.
وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ () وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَـَذَا بَلَداً آمِناً وَارْزُقْ
أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُم بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ قَالَ وَمَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلاً ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَى عَذَابِ النَّارِ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ() وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
“Hani Evi (Ka'be'yi), insanlar için bir toplanma ve güvenlik yeri kýlmýþtýk. "Ýbrahim'in makamýný namaz yeri edinin" Ýbrahim ve Ýsmail'e de "Evimi tavaf edenler, itikafa çekilenler ve rüku ve secde edenler için temizleyin" diye ahid verdik. Ýbrahim de demiþti ki: Ey Rabbim! Burayý emin bir þehir yap, halkýndan Allah'a ve ahiret gününe inananlarý çeþitli meyvelerle besle. Allah buyurdu ki: Kim inkâr ederse onu az bir süre faydalandýrýr, sonra onu cehennem azabýna sürüklerim. Ne kötü varýlacak yerdir orasý! Bir zamanlar Ýbrahim, Ýsmail ile beraber Beytullah'ýn temellerini yükseltiyor (þöyle diyorlardý:) Ey Rabbimiz! Bizden bunu kabul buyur; þüphesiz sen iþitensin, bilensin.[2]
Kabeyi ve bulunduðu yer olan Mekkeyi ziyaret edip orda Yüce Rabbimizin istediði fiilleri gerçekleþtirmek amaçlý olan Hac ise, sözlükte "kastetmek, yönelmek" anlamýna gelen bir kelimedir. Fýkýh terimi olarak hac, "Mekke þehrindeki Kâbe'yi ve civarýndaki kutsal sayýlan özel yerleri, özel vakit içinde, usulüne uygun olarak ziyaret etmek ve yapýlmasý gereken diðer menâsiki yerine getirmek" demektir. Bunlarýn hepsine birden hac törenleri anlamýnda "menâsikü'l-hac" denir. Ýslâmiyet'in beþ esasýndan biri olan hac, hicretin IX. yýlýnda farz kýlýnmýþtýr.[3]
Haccýn farz olduðu hükmü, Kur'ân-ý Kerîm ve Sünnet'te bildirilmiþtir. Kur'ân-ý Kerîm’de
وَلِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً
"Yoluna gücü yetenlerin evi (Kâbe) hac ve ziyaret etmeleri, insanlar üzerinde Allah'ýn bir hakkýdýr"[4] buyrulmaktadýr. Sevgili Peygamberimiz ise, bir hadisinde
بُنِيَ الإسْلامُ عَلَى خَمْسٍ : شَهادَةِ أَنْ لا إله إلا اللَّه وأَنَّ مُحَمَّداً رسولُ اللَّهِ ، وإقَامِ الصَّلاةِ وإِيتَاءِ الزَّكَاةِ، وحَجِّ البيْتِ ، وصَوْمِ رَمَضَانَ
"Ýslâm dini beþ esas üzerine kurulmuþtur: Allah'tan baþka ilâh olmadýðýna ve Muhammed'in Allah'ýn Resulü olduðuna þehâdet etmek, namaz kýlmak, zekât vermek, hacca gitmek ve ramazan orucunu tutmak."[5] buyurmaktadýr.
Kâbe'yi ziyaretle ilgili ibadetlerden biri de "umre"dir. Ziyaret belirli zamanda ve Arafat vakfesiyle birlikte olursa "hac"; belirli bir zamana baðlý olmayarak vakfesiz yapýlýrsa "umre" adýný alýr. Hac ve umreyi birbirinden ayýrmak için hacca, "hacc-ý ekber" (büyük hac), umreye "hacc-ý asgar" da (küçük hac) denir. Umre, ihrama girerek tavaf ve sa‘y yaptýktan sonra týraþ olup ihramdan çýkmaktan ibarettir. Hanefî ve Mâlikîler'e göre müslümanýn ömründe bir defa umre yapmasý müekked sünnettir. Þâfiî ve Hanbelîler'e göre ise farzdýr.
Hanefîler'e göre, umrenin farzlarý ihram ve tavaf olmak üzere ikidir. Bunlardan ihram þart, tavaf ise rükündür. Þâfiî ve Hanbelîler'e göre bu dört nüsük yani ihram, tavaf, sa‘y ve týraþ birer rükündür. Mâlikî mezhebinde ise, ilk üçü rükün, týraþ ise vâciptir. Bu nüsüklerle ilgili hükümler ve umre için ihrama girme yerleri daha önce açýklanmýþtýr.
Umre için belirli bir zaman yoktur, her zaman yapýlabilir. Ramazanda yapýlmasý mendup ve daha faziletlidir. Ancak Hanefî mezhebinde "teþrîk günleri" denilen yýlda beþ gün yani arefe günü sabahýndan bayramýn 4. günü güneþ batýncaya kadarki süre içinde umre yapmak, tahrîmen mekruhtur. Diðer üç mezhepte, haccetmeyen kiþilerin teþrîk günleri dahil her zaman umre yapmalarý, kerâhetsiz câiz görülmüþtür. Haccedenler ise, kîler'e göre bayramýn 4. günü güneþ batýncaya kadar, Þâfiîler'e göre ise vedâ tavafý dýþýnda haccýn bütün menâsiki tamamlanmadýkça umre yapamazlar.
Bulunulan yere göre mîkat sýnýrýnda veya Harem bölgesi dýþýnda usulüne göre ihrama girilir. Harem-i þerif'e gelince: "Allahým, senin rýzâný kazanmak için umre tavafýný yapmak istiyorum. Onu bana kolay eyle ve kabul buyur!" diye niyet edilerek umre tavafý yapýlýr. Tavaf namazý kýldýktan sonra, "Allahým, senin rýzâný kazanmak için umrenin sa‘yini yapmak istiyorum. Bana kolaylýk ver ve onu benden kabul eyle!" diye niyet edilip Safâ ile Merve arasýnda umrenin sa‘yi yapýlýr. Sa‘y tamamlandýktan sonra, uygun bir yerde saçlar dipten týraþ edilir veya kýsaltýlýr. Böylece umre tamamlanmýþ ve ihramdan da çýkýlmýþ olur.[6]
Umre Ýbadetini Sevgili Peygamberimiz dört defa gerçekleþtirmiþtir. Bu husus Sahih-i Buharide þöyle bildirilmiþtir. Katâdeibn Diâme þöyle demiþtir: Ben Enes ibn Mâlik'e:
— Peygamber (s.a.s) kaç kerre umre yaptý? diye sordum.
— Dört umre yaptý: Müþriklerin, kendisini Mekke'ye girmekten men' ettikleri altýncý hicret yýlýnýn zu'1-ka'de ayýnda ki Hudeybiye Umresi; Rasûlullah'm Mekkeliler'le sulh anlaþmasý yapmýþ oldu£ yýlýn gelen senesi zu'1-ka'desinde yaptýðý (kaza) umresi; zannedersem Hu-neyn ganimetini taksim ettiði zaman olan (hicretin sekizinci senesindeki) Cý'râne umresidir, dedi.[7]
Bütün ibadetlerde þart olduðu gibi umre ibadetinde ilk þart Allah rýzasý olmalýdýr. Yüce Rabbimizde bir ayette وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ “Haccý da, umreyi de Allah için tamamlayýn.”[8] buyurmaktadýr.
Umre ibadetini gerçekleþtirenler için Sevgili Peygamberimizden þu müjde bildirilmiþtir.
العُمْرَة إلى العُمْرِة كَفَّارةٌ لما بيْنهُما ، والحجُّ المَبرُورُ لَيس لهُ جزَاءٌ إلاَّ الجَنَّةَ
"Umre ibadeti, daha sonraki bir umreye kadar iþlenecek günahlara kefârettir. Mebrûr haccýn karþýlýðý ise, ancak cennettir."[9]
Günümüzde Umre Ýbadeti Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýmýzýn gerçekleþtirmiþ olduðu organizasyonlarla ifa edilmektedir. Mart ayýnda baþlayan bu organizasyonlar Ramazan Umresiyle doruða çýkmaktadýr. Ramazan Umresi ise Hz. Peygamber Efendimizin müjdesine mazhar olmuþ bir ibadettir. Hadis-i Þerifte þöyle buyrulmaktadýr.
عُمرَةٌ في رمَضَانَ تَعدِلُ عَمْرَةً أَوْ حَجَّةً مَعِي
"Ramazan ayýnda yapýlan umre, tam bir hac sayýlýr, yahut da benimle birlikte yapýlmýþ bir haccýn yerini tutar."[10]
Umre ibadetini kendi adýmýza gerçekleþtirebileceðimiz gibi yaþayýp ta Umreye güç yetiremeyen veya vefat etmiþ olan anne ve babamýz içinde gerçekleþtirebiliriz. Konumuzla alakalý Sevgili Peygamberimiz þöyle buyurmaktadýr. Lakît Ýbni Âmir radýyallahu anh'den rivayet edildiðine göre kendisi Nebî sallallahu aleyhi ve sellem'e gelip: - Babam çok yaþlýdýr. Ne hac, ne umre yapabilir, ne de sefere çýkabilir. (Ne emir buyurursunuz?) dedi. Hz. Peygamber de: - "O halde babanýn yerine sen haccet ve umre yap!" buyurdu.[11]
Günümüzde Hac Ýbadetine olan yoðun talep hepimiz tarafýndan malumdur. Hac Ýbadetini gerçekleþtirmek için sýraya girilmekte, yüz binlerce insan arasýndan bu ibadeti yapmak isteyenleri kura çekimi belirlemektedir. Hac Ýbadeti þartlarý tutan Müslümanlar için hayatlarýnda bir kez gerçekleþtirmeleri farzdýr. Bu sebeple farz haccý yerine getiren kardeþlerimiz, hac ibadetini hiç yapmamýþ kardeþlerimizin hakkýný yememek, onlarýnda bu ibadetten mahrum kalmalarýný engellememek için yeniden hacca gitmek ve bu uðurda yanlýþ yollara sapmak yerine, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýmýzýn gerçekleþtirmiþ olduðu Umre organizasyonuna katýlmalý o Mubarek yerleri yeniden görmeyi bu þekilde gerçekleþtirmelidirler. 2008 yýlý için Umre sezonu Mart ayý itibariyle baþlamakta ve Umre ön kayýtlarý Ýl Müftülüklerimiz aracýlýðýyla yapýlmaktadýr.
Yüce Rabbim bütün yapmýþ olduðumuz ibadetleri dergâhýnda kabul eylesin. Bütün iþlerimizi kendi rýzasý için gerçekleþtirmeyi nasip etsin. Hac yapmýþ kardeþlerimizin Haclarýný mebrur, Umre yapmayý isteyen kardeþlerimizin umresini makbul eylesin. Cumanýz mebarek olsun. Allah’a emanet olun.
Ahmet ÜNAL
Vaiz
[1] Bakara, 2/149-150
[2] Bakara, 2/125-127
[3] TDV, Ýlmihali, c. 1, s.514
[4] Âl-i Ýmrân 3/97
[5] Riyazü’s-Salihin, Hadis No:1274
[6] TDV, Ýslam Ýlmihali c.1, s. 547-548
[7] Buhari, Umre, 3
[8] Bakara, 2/196
[9] Buhârî, Umre 1
[10] Buhârî, Umre 4
[11] Ebû Dâvûd, Menâsik 25;
Ynt: Umrenin Fazileti By: ceren Date: 08 Mart 2019, 15:59:55
Esselamu aleykum. Rabbim bizleri farzina ve sünnetine uygun olarak umresini yapan ve feyzine erisen kullardan olalim inþallah. ..
Ynt: Umrenin Fazileti By: Bilal2009 Date: 09 Mart 2019, 15:54:56
Ve Aleykümüsselam Rabbim bizlere hac ve umre ibadetini yapmayý nasip eylesin Rabbim paylaþým için razý olsun
Ynt: Umrenin Fazileti By: Sevgi. Date: 10 Mart 2019, 13:52:09
Aleyküm selam Umre yapmakta Hacc yapmak gibi faziletlidir onun gibi olmasada yinede insana çok sevap kazandýrýr kutsal mekanýmýz Kabe yi ziyaret etmiþ oluyoruz
radyobeyan