Cocuk terbiyesi ve egitimi hutbeleri 3 By: sumeyye Date: 05 Mayýs 2010, 11:49:42
ÇOCUK TERBÝYESÝ VE EÐÝTÝMÝ HUTBELERÝ -3
Muhterem Müslümanlar! Çocuklarýmýzýn bizim ve onlarýn geleceði için ne kadar önemli olduðunu geçen hutbelerimizde defaatle belirtmiþtik. Ancak, çocuðumuzu sadece seviyor olmamýz ona karþý ebeveynlik görevimizi yaptýðýmýz anlamýna gelmiyordu. Aksine çocuðunu seven bir ebeveyn’in sorumluluðu daha da artýyordu.
Küçük yaþtan itibaren çocuklarýmýzýn eðitimi ve terbiyesi ile ilgili yapmamýz gerekenleri þöyle sýralayabiliriz:
1-Çocuklarýnýza temizlik alýþkanlýðý kazandýrýn, týrnaðýný kesmesini,diþlerini fýrçalamasýný, baþka insanlarýn yanýnda burnunu karýþtýrmamasýný öðretiniz.
2-Nimeti veren Allah'a þükür etmesini, getirene de teþekkür etmesini öðretiniz.
3-Derslerine düzenli çalýþmasýný, tertip ve düzenli yaþamasýný öðretiniz.
4-Çocuklarýmýza öðüt vermektense örnek olmalýyýz.
5-Çocuðunuza ilk dini bilgileri verirken asla “Allah'ý cezalandýrýcý,çarpýcý,ateþte yakýcý bir varlýk olarak” öðretmeyiniz. Çocuk,küçük yaþýnda cezalandýran bir Allah kavramýna ýsýnamaz. Bunun yerine Allahýmýzýn çocuða verdiði sayýsýz nimetleri hatýrlatýp onu sevdiriniz.
6-Çocuðunuzun sahip olmadýðý özelliklere üzülmek yerine sahip olduklarýna sevinmelisiniz.
7-Çocuklarýnýzla beraber kitap okuyunuz, gazete okuyunuz, onlara okumayý sevdiriniz.
8-Çocuklarýnýzla oynayýn. Onlarýn oynayabileceði ev içi veya dýþý oyunlar oynayýn. Bu oyunlarda da mutlaka çocuklarýnýza yenilin. Çocuk yenile yenile yenmesini öðrenmez. Yenile yenile oyundan ilgisini keser.
9-Çocuðunuzun her yaþta anlattýðýný sýkýntýdan patlasanýz bile can kulaðý ile mutlaka dinleyiniz.
10-Çocuðunuzla iddialaþmayýn. Yumuþak bir sesle: “Ben böyle düþünüyorum”deyin ve susun. Dediðinizi kabul etme ihtimali artar. (Hemen olmasa biraz sonra)
11-Ýletiþim kiþiye deðil, kiþiyle yapýlýr. Siz konuþurken çocuðunuz susup dinliyorsa boþa konuþuyorsunuz demektir.
12-Çocuðunuza düþünce ve duygularýný ifade fýrsatý verin. Cevap veriyor diye kýzmayýnýz.
13-Çocuklarýnýzý spor, tiyatro gösterisi, diploma töreni gibi özel günlerinde yalnýz býrakmayýnýz.
14-Alkol, ilaç ve kumar baðýmlýlýðýnýn hayatý felakete sürüklediðini, küçükyaþtan itibaren, ortaya çýkan her fýrsattan yararlanarak çocuðunuza anlatýn. Bu konudaki gazete haberlerini beraber okuyun, zarar gören insanlarý çocuðunuza gösteriniz.
15-Sigara içen anne-babanýn çocuklarýnýn sigara içmeye daha eðilimli olduklarý tesbit edilmiþtir. Çocuðunuz büyüdüðünde sigara içsin istemiyorsanýz asla yanýnda,evde,arabada sigara içmeyiniz.
16-Çocuðunuza verdiðiniz ve kulak asmadýðýný düþündüðünüz bir öðüdün onu nasýl etkilediðini bilmek istiyorsanýz, kardeþine verdiði öðütleri dinleyiniz.
17-Kardeþi ile aralarýnda mesele çýktýðýnda hemen müdahale etmeyin.Çözebilmelerine veya çözemiyorlarsa çatýþmalarýna sabýr gösterin. Ýkisi de birþeyler öðreneceklerdir.
18-Çocuðunuz ders çalýþmaya veya ödevini yapmaya baþlarken ona yüreklendirici sözler söyleyin.
19-Çocuðunuz 13 yaþýný geçtikten sonra, tatillerde günde birkaç saat çalýþtýrýn. Kendinize ait iþ yeriniz olsa bile,çocuðunuzun baþkalarý yanýnda çalýþmalarýna imkan hazýrlayýnýz.
20-Ergenlik döneminin ilk yýllarýndan itibaren çocuðunuzu para kazanmaya teþvik edin. Gerekirse ücretini haberi olmadan siz ödeyin. Kazandýðý tecrübe bütün hayatý boyunca iþine yarayacaktýr.
21-Çocuðunuzun istediði mesleði seçmesine izin veriniz.
22- Gerektiðinde çocuða ceza da verilebilir. Çocuða anne bir ceza vermiþse baba,baba bir ceza vermiþse anne asla çocuða sahip çýkýp verilen bu cezayý boþa çýkarmamalýdýr.
23-Ceza neyin yapýlmayacaðýný söyler, ödül ne yapýlýrsa daha iyi olacaðýný gösterir. Mümkün olan her durumda ödülü tercih edin. Çocuðunuzu ilgilendiren bütün konularda kararý onunla birlikte veriniz.
24-Hangi yaþta olursa olsun, her fýrsatta çocuðunuzun fikrini sorun.Çocuklarýnýzýn yanlýþlarýný deðil doðrularýný yakalayýnýz.
25-Çocuðunuza iyi sözler söylemekten ve onu övmekten korkmayýn.Þýmaran çocuklarý hayat hizaya sokar.
26-Atalarýmýz:”Taç giyen baþ akýllanýr” demiþler. Çocuðunuza küçük baþarýlarý karþýsýnda olumlu sýfatlarla yaklaþýrsanýz ona en büyük hazine olan kendine güven duygusunu kazandýrýrsýnýz.
27-Çocuðunuzun hatasýný asla baþkalarýnýn yanýnda konuþmayýn. Asla baþkalarýnýn yanýnda eleþtirmeyiniz.
28-Kýzgýn olduðunuz bir sýrada hayat dersi vermeye kalkmayýnýz.
Muhterem Müslümanlar!
Efendisinin villasýna su taþýyan bir hizmetçinin suyu getirdiði yolun hep bir tarafýnýn yeþilliklerle, çiçeklerle dolu olduðunu görenler bunun sebebini sorduklarýnda þu cevabý almýþlar:
"Kuyudan su getirdiðim kovanýn birini deldim.
Gidip gelirken kovadan akan su yolun birtarafýný gülistan haline getirirken diðer taraf çöl kaldý."
Büyük Kuran Tefsir alimi Fahrettin Razi ilim ve terbiyenin önemini þöyle vurguluyor: “Maliki Mezhebinin dýþýnda kalan üç mezhep köpeði “necisü’layn pis” kabul eder.Evlerde bulundurulmasý doðru deðildir. Ancak köpek “kelbimuallem” olursa yani kendisine av avlama ve çobanlýk öðretilirse temiz sayýlýr; aðzýna alýp getirdiði yenir, sürtünüp dolaþtýðý yerler temiz kabuledilir.
Fahreddin Razi:“Bir köpek bile ilim ve terbiyeden bir iki þey öðrenince pis olmaktan çýkýyor ve insanlar nezdindeki deðeri ne kadar yükseliyorsa, insan iyi terbiye edilir ve eðitilirse artacak deðerini varýn siz düþünün”diyor. Demek oluyorki ; Þu evlerimizin sokaklarýmýzýn, tüm Ýslam memleketlerinin temizlenebilmesi için daha çok eðitime ve terbiyeye muhtacýz.
Hutbemizi yüce Allah'ýn ayetinin anlamýyla bitirelim:
Onlar ki; Rabbýmýz, eþlerimiz ve çocuklarýmýz hususunda gözümüzü aydýn kýl,bizi müttakilere imam yap, derler.(Furkan Suresi)ALINTI