Ýslam Kavramlarý M-Z
Pages: 1
Zebur By: armi Date: 07 Nisan 2010, 17:25:14

ZEBUR





Allah tarafýndan Hz. Dâvud (a.s)´a gönderilen Mezmurlar ve Mezâmir adý ile de anýlan mukaddes kitap. Lügatte Mezmur, "Kavalla söylenen ilâhî, Hz. Dâvud´a inen Zebur´un sûrelerinin her biri" anlamlarýna gelir. Mezmur "yazýlmýþ" manasýna gelen kitap anlamýndadýr. Büyük bilgin Zeccac, Zebur´un "Hikmetli kitap" manasýna geldiðini; Âlu Ýmran, 3/184 ayetindeki "Zebûr" kelimesinin "menetmek" manasýna gelen "Zebr" kökünden olduðunu açýklamýþtýr. Kitap da halkýn hilâfýna olan hususlardan meneden þeyleri bildirdiði için Zebûr diye adlandýrýlmýþtýr (Fahreddin er-Râzi, Mefâtihu´l-Gayb, Ankara, 1990, VIII, 417).

Ýlâhî kitaplarýn ikincisi olan Zebur, Kur´ân-ý Kerîm´in üç ayrý âyetinde en-Nisâ, 4/163; el-Ýsrâ,17/55; el-Enbiya, 21/105 geçmektedir. Allah Teâlâ þöyle buyurmaktadýr: "Nûh´a, O´ndan sonraki peygamberlere vahy ettiðimiz ve Ýbrahim´e, Ýsmail´e, Ýshâk´a, Yakub´a, Ýsa ya, Eyyub´a, Yunus´a, Hârun´a ve Süleyman´a vahy eylediðimiz ve Davüd´a Zebur verdiðimiz gibi (Habibim) þüphesiz sana da vahy ettik biz" (en-Nisâ, 4/163); "Rabbin göklerde ve yerde olanlarý en iyi bilendir. Andolsun ki, biz peygamberlerin kimini kiminden üstün kýlmýþýzdýr. Davûd´a da Zebur verdik" (el-Ýsra, 17/55); son olarak el-Enbiya, 21/105 âyetinde de Cenab-ý Hak: Ândolsun, Tevrat´tan sonra Zebur´da da yazmýþýzdýr ki, arza ancak salih kullarým mirasçý olur" (el-Enbiya, 21/105) buyurmaktadýr.

Bu âyet meâllerinden ilk ikisi, dört ilâhî kitaptan biri olan Zebur´un Hz. Dâvud (a.s)´a verildiðini açýklamakta, üçüncü âyet de Zebur´un Tevrat´tan sonra nâzil olduðunu, yeryüzüne ancak salih kiþilerin mirasçý olacaklarýný bildirmektedir. Ayrýca Hz. Peygamber (s.a.s) de bir hadis-i þeriflerinde, ehl-i kitaptan bir fýrkanýn Zebur okuduklarýný beyan buyurmuþlardýr (Buharî, Teyemmüm, 6).

Ýmanýn þartlarýndan olan "Allah´ýn kitaplarýna iman" ilkesi bir müslümanýn, diðer ilâhî kitaplarla birlikte Zebur´a da inanmasýný gerekli kýlar. Ancak yine Ýslâm, bugün eldeki mevcut Zebur´un tahrife uðradýðýný da özellikle belirtir.

Hz. Peygamber (s.a.s)´in Hz. Ebû Bekir´e öðrettiði bir duâda Zebur, Allah´ým! Peygamberin Muhammed... hürmetine... Dâvud´a inen Zebur hürmetine..." þeklinde zikredilmektedir (el Gazalî, Ýhya, çev. A. Serdaroðlu, Ýstanbul, 1974, I, 913).

Kitab-ý Mukaddes külliyatýnda ve Ahd-i Atik bölümü içinde yer alan "Mezmurlar" diye zikredilen kitabýn içinde 150 Mezmur vardýr. Ýlk Mezmur "Ne mutludur o adama ki, kötülerin öðüdü ile yürümez ve günahkârlarýn yolunda durmaz" cümleleriyle baþlamakta, 150. Mezmur da, "Bütün nefes sahipleri Rabbe hamdetsin, Rabbe hamdedin" sözleriyle son bulmaktadýr (Kitab-t Mukaddes, Eski ve Yeni Ahit, Ýstanbul, 1954)

Hz. Dâvud´a indirilmiþ. olan Zebur´da genellikle, O´nun Allah´a yakarýþlarý ve ilâhîleri yer almaktadýr. Zebur´un Ýbranice asýl metni manzumdur. Allah´ýn birliði (tevhid) temeline dayanan dinler döneminin ilk ilâhî kitaplarýndan olan Zebur, doðruluðu terkeden, ahlâkî kaideleri tanýmayan, kötülük ve günah içinde yüzen Yahudi kavmine Allah yolunu göstermek için nâzil olmuþtur. Bütün bunlardan ayrý olarak Yahudilerin, "Tevrat´tan sonra kitap gelmeyecektir" yolundaki iddialarý Zebur´un Hz. Davud´a verilmesiyle nakzedilmiþ bulunmaktadýr (Elmalýlý, Hak Dini Kur´ân Dili, Ýstanbul 1938, IV, 3081).

Günümüzde Zebur hemen bütün dünya dillerine tercüme edilmiþtir. Zebur´da geçen konular, daha sonralarý Batýlý ressam, þair ve heykeltýraþlara ilham kaynaðý olmuþ ve sanatkârlarýn eserlerinde çeþitli þekillerde iþlenmiþtir.

Bilindiði üzere Zebur´la müstakil bir þeriat vazedilmemiþ, Hz. Davud Hz. Musa´nýn þeriatý ile amel etmiþtir. Hz. Dâvud sesinin güzelliði ile de bilinmektedir. O, Mezmur denilen Zebur sûrelerini güzel sesi ile okurdu. Nitekim kalýn, gür, pek hoþ ve tesirli sesler için "Dâvûdî" tâbiri kullanýlýr (M. Âsým Köksal, Peygamberler Tarihi, Ankara 1990, II, 179 vd.). Kur´ân-ý Kerîm´in birçok âyetinde de (el-Bakara, 2/251; el-Mâide, 5/78; el-En´am, 6/84; el-Enbiya, 21/78, 79; en-Neml, 27/15, 16; es-Sebe, 34/10-13; es-Sa´d, 38/17) çeþitli vesilelerle Hz. Dâvud´un adý geçmektedir.

Zebur önceleri Ýbranca idi ve Ýbrânî-Ârâmî alfabesiyle yazýlmýþtý. Hristiyanlýðýn yayýlmasýndan sonra da Lâtinceye çevrilmiþtir. Ancak günümüzde orijinal bir Zebur nüshasýnýn mevcut olduðunu söylemek mümkün deðildir. Bugün yeryüzünde Zebur´a tâbi bir millet bulunmamakla beraber, gerek yahudiler, gerek hristiyanlar ibadet ve âyinlerinde dua niyetiyle Zebur´dan parçalar okumaktadýrlar. Özellikle hristiyanlarýn pazar âyinlerinde Mezmur´dan seçilmiþ parçalar okumayý ihmal etmedikleri bilinen bir husustur.

 


radyobeyan