Vesk By: armi Date: 07 Nisan 2010, 11:17:34
VESK
Eklemek, bir araya getirmek, taþýmak, kovmak. Bir fýkýh terimi olarak; Kûfeliler´e göre 200 kg´lýk bir aðýrlýk ölçüsü, 60 sâ´ tutarýndaki aðýrlýk. At, araba, gemi ve benzerlerinin yükü demektir. Çoðulu "evsuk-evsâk ve vusûk" gelir.
Irak ekolüne göre 1 vesk = 60, sâ´- 6400 dirhemdir. 62400 x 3.200736 = 1.99725926400 gram eder. Bu da yaklaþýk 200 kg olur (bk. Ömer Nasuhi Bilmen, Ýstilâhat-ý Fýkhýyye Kâmusu, Ýstanbul 1969 IV, 125 vd).
Vesk ölçeði tarým ürünlerinin nisabýný belirlemede kullanýlýr. Ebû Saîd el-Hudrî (r.a)´ten rivayet edildiðine göre Hz. Peygamber þöyle buyurmuþtur: "Beþ ukiyye´den az gümüþte, beþ zevd´den az devede ve beþ vesk´ten az hububatta zekât yoktur" (Buhârî, Zekât, 4; Müslim, Zekât, 1,3; Tirmizî, Zekât, 7). Ebû Yûsuf ve Ýmam Muhammed´e göre, beþ vesk´e yani yaklaþýk bir tona ulaþmayan taneli bitkilerden ve insanlarýn ellerinde bir yýl kadar kalmayan dayanýksýz meyve ve sebzelerden öþür gerekmez (bk. el-Kâsânî, Bedâyiu´s-Sanâyi´, 2. baský, Beyrut 1394/1974, II, 53 vd.; Ýbnü´l Hümâm, Fethu´l-Kadîr,1. Baský, Mýsýr 1316/1898, II, 4; Ýbn Rüþd, Bidâyetü´l-Müctehid, Mýsýr, t.y. I, 245).
Ebû Hanîfe´ye göre ise insan eliyle öþür arazisinde yetiþtirilen tüm tarým ürünlerine dayanýklý olup olmamasýna ve miktarýna bakýlmaksýzýn öþür gerekir. O, bu konuda þu âyetin genel anlamýna dayanýr: "Kazandýðýmýz iyilerden ve sizin için topraktan çýkardýðýnýz ürünlerden zekât verin" (el-Bakara, 2/267). Burada ürünle ve miktarý ile ilgili bir ayýrým yapýlmamýþtýr.
radyobeyan