Vera' By: armi Date: 05 Nisan 2010, 16:26:10
VERA´
Takvâ, sakýnma, korunma, günahtan hassasiyetle kaçma ve korkma, haramlar bir tarafa, þüpheli olan þeylerden, mâlâyânî ve boþ þeylerden uzak kalma. Vera´, kýsaca "dînî hükümlere riayette titizlik" manasýna gelir.
Vera´, hayýrlý ve övgüye deðer amellere sarýlýp, geçici dünya hevesi peþinde koþmayý terketmeyi gerektirir. Yine vera´, emredilen ve nehyedilen bütün dinî hükümleri teferruatý ve incelikleriyle tatbik etmeyi gerektirir. Bunun gereði olarak, aðýzdan giren ve çýkanýn Allah ve Rasûlünün sevdiði þeyler olmasýna dikkat etmek, günaha düþmekten ve harama bulaþmaktan kaçýnmak için þüpheli þeylerden uzak durmak, zerre kadar da olsa kimsenin hakkýný üzerine geçirmemek vera´dýr. Hz. Ebû Bekir (r.a), "Bir nevi harama düþeriz korkusuyla yetmiþ çeþit helâli terkey-ledik" sözüyle vera´ örneði sergilemiþtir.
Gereksiz þeyleri terketmek demek olan "mâlâyânî"yi terketmek de vera´ cümlesindedir. Zaten Hz. Peygamber (s.a.s) bir hadîsinde, kiþinin lüzumsuz þeyleri terketmesinin o kiþinin Ýslâmî güzelliði gereði, bir baþka deyiþle Ýslâmî iyi anlayýp uyguladýðýnýn delili olduðunu söylemiþtir (Tirmizî, Zühd, 11; Ýbn Mâce, Fiten, 12).
Haramda vera´ (kaçýnmak) dindarlýktýr. Lakin bunun da dereceleri vardýr. Gazâlî vera´nýn dört derecesi olduðunu söyler:
1- Haram olan þeylerden kaçýnmak,
2- Þüpheli þeylere karþý korunmak (ki bu salihlerin vera´ýdýr);
3- Harama sebep olmasý ihtimalini düþünerek helalî terketmek (ki bu muttakilerin vera´ýdýr).
4- Her ne kadar kendini harama düþürmeyecekse de, Allah´a yakýnlýðýnýn artmayacak þekilde ömrünün bir kýsmýnýn boþa geçeceði korkusundan dolayý, bütün mevcudiyetiyle Allah´a teveccüh edip, Allah´ýn dýþýnda her þeyden yüz çevirmek (ki bu da sýddýklarýn vera´ýdýr) (Gazali, Ýhya, I, 25, II, 95). Vera´nýn en düþük seviyesi Allah´ýn nehyettiklerinden sakýnmak, en yüksek seviyesi de Allah´ý zikirden alýkoyacak her þeyden kaçýnmaktýr. Þurasýný belirtmekte yarar vardýr ki sûfiler, mübah olmadýðý konusunda en küçük þüphe bulunan hususlardan da haramdan kaçýnýr gibi kaçýnýrlar; þüpheli þeylere girmenin kendilerini harama sürükleyeceðinden endiþe ederler. Ayrýca helal ve mübah olduðu kesinlikle bilinen þeylerin ihtiyaç ve zaruret miktarýndan fazla olan kýsmýný da terkederler. Bu konudaki fikir ve davranýþlarý herkes için deðil kendileri gibi olmak isteyenler için örnektir. Yoksa Allah´ýn helâl kýldýðý þeyleri, mubahlarý haram kýlmak hiçbir kimsenin haddi deðildir ve tehlikelidir.
Vera´ ile zühd arasýndaki fark, vera´ þüpheli þeyleri, zühd ise ihtiyaç fazlasýný terketmektir. Vera´yý takva kargýlýðý alanlar olsa da vera´, takvanýn ileri bir merhalesidir. Vera´nýn sevabý ve neticesi, âhirette hesabýn hafif olmasýný saðlar.
radyobeyan